Σε ρηματική διακοίνωση που αφορά τις διεκδικήσεις της Τρίπολης για τις θαλάσσιες ζώνες για τις περιοχές νότια της Κρήτης προχώρησε η Λιβύη στον ΟΗΕ.
Η ρηματική διακοίνωση που αναρτήθηκε από τον ΟΗΕ τον Ιούλιο έχει ημερομηνία αποστολής από την Τρίπολη την 20η Ιουνίου 2025, αμέσως μετά την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης των τεσσάρων νέων θαλάσσιων οικοπέδων σε Κρήτη και Πελοπόννησο, στην οποία προχώρησε η Αθήνα στις 12 Ιουνίου.
Στην ρηματική της διακοίνωση η Λιβύη σημειώνει τη «βαθιά ανησυχία της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο».
Όπως επισημαίνει στο κείμενο της η Τρίπολη «η Κυβέρνηση έχει λάβει γνώση, με βαθύτατη απογοήτευση, του περιεχομένου του τεύχους αριθ. 3335 της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 12ης Ιουνίου 2025, το οποίο αναφέρει ότι η Ελληνική Δημοκρατία έχει προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για τη χορήγηση αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές που βρίσκονται νότια της νήσου Κρήτης».
Υποστηρίζει δε ότι «οι περιοχές αυτές εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες που εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο άλυτης διαφοράς μεταξύ της Λιβύης και της Ελλάδας».
«Η κυβέρνηση του κράτους της Λιβύης θεωρεί ότι η ενέργεια αυτή αποτελεί σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της και μονομερές μέτρο χωρίς καμία νομική βάση ή διμερή συμφωνία. Αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ιδίως των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και υπονομεύει τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών» σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Τρίπολης.
Το κείμενο αναφέρει πως «η Λιβύη καταγράφει την επίσημη και κατηγορηματική αντίθεσή της στην πρωτοβουλία αυτή και ζητεί την αυστηρή τήρηση των αρχών που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στα σχετικά διεθνή νομικά κείμενα που διέπουν την ειρηνική διευθέτηση των θαλάσσιων διαφορών».
Την ίδιας στιγμή η Λιβύη «επαναβεβαιώνει την αταλάντευτη δέσμευσή της στον εποικοδομητικό διάλογο και τις διαπραγματεύσεις και απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων γεγονότων σε τομείς όπου δεν έχει επιτευχθεί νομική συμφωνία. Η κυβέρνηση καλεί τη διεθνή κοινότητα – υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών – να τηρήσει την ευθύνη της για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή της Μεσογείου και να αποθαρρύνει κάθε ενέργεια που μπορεί να οδηγήσει σε κλιμάκωση».
Στο κείμενο υποστηρίζεται ακόμα πως «είναι σκόπιμο να υπενθυμίσουμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η ελληνική κυβέρνηση χορηγεί άδειες έρευνας σε περιοχές που βρίσκονται εντός των θαλάσσιων συνόρων της Λιβύης. Προηγούμενες άδειες είχαν χορηγηθεί στη γαλλική εταιρεία Total και στην αμερικανική εταιρεία ExxonMobil. Η τελευταία απέκτησε στη συνέχεια το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης μιας δισδιάστατης σεισμικής έρευνας το 2022 και μιας τρισδιάστατη έρευνα το 2024, ακολουθούμενη από την ανακοίνωση της πρόθεσής της να πραγματοποιήσει μια ερευνητική γεώτρηση».
Η ρηματική διακοίνωση επαναλαμβάνει τις πάγιες διεκδικήσεις της Λιβύης
Διπλωματικές πηγές μιλώντας στο in σημείωναν ότι η ρηματική διακοίνωση επαναλαμβάνει τις πάγιες διεκδικήσεις της Λιβύης. Χαρακτηρίζουν ως μόνο «θετικό» το γεγονός ότι η «Λιβύη επαναβεβαιώνει την αταλάντευτη δέσμευσή της στον εποικοδομητικό διάλογο και τις διαπραγματεύσεις».
Με την Αθήνα να επιφυλάσσεται για όλες τις ενέργειες που προβλέπονται στο πλαίσιο διασφάλισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της, που απορρέουν από το Δίκαιο της Θάλασσας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χάρτης που δίνει η Λιβύη ξεφεύγει από τη μέση γραμμή και αποτυπώνει τις αιτιάσεις της έναντι της Ελλάδας στη βάση του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Υπενθυμίζεται ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης ετοιμάζεται για το δεύτερο ταξίδι του στη Λιβύη στις 15 Ιουλίου, το οποίο όπως υπογράμμιζαν διπλωματικές πηγές στο in θα πραγματοποιηθεί ανεξαρτήτως της ρηματικής διακοίνωσης. Σημειώνουν δε ότι μόνη περίπτωση το ταξίδι να αναβληθεί θα είναι λόγοι ασφαλείας, καθώς στην Τρίπολη η κατάσταση εξελίσσεται επικίνδυνα με συγκρούσεις, που ενδέχεται να μην επιτρέψουν την μετάβαση του Υπουργού Εξωτερικών.
Όπως τόνιζαν αρμόδιες πηγές στο in ο Γεραπετρίτης κατά την επίσκεψη του στην Τρίπολη θα θέσει θέμα θαλασσίων ζωνών, στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας και διαπραγμάτευσης που θα στηρίζεται στην αρχή της μέσης γραμμής. Ακόμα και αν στην Αθήνα δεν υπάρχει αισιοδοξία ότι υπάρχει δυνατότητα η κυβέρνηση της Τρίπολης να κάνει πίσω στο θέμα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου που έχει υπογράψει με την Άγκυρα.
Σε παράρτημα που επισυνάπτει στη ρηματική της διακοίνωση η κυβέρνηση της Τρίπολης σημειώνει τα όσα αναφέρονται στην Έκθεση της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης σχετικά με την προσφορά της Ελλάδας για ερευνητικά τεμάχια στα υποθαλάσσια ύδατα της Λιβύης, με ημερομηνία 17 Ιουνίου 2025.
Σύμφωνα με αυτό αναφέρεται ότι:
«• Στις 13 Ιουνίου 2025, η κυβέρνηση της Ελλάδας προκηρύσσει διεθνή διαγωνισμό για τη χορήγηση αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε συγκεκριμένες υπεράκτιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κ ρ ή τ η ς . Αυτό σημαίνει ότι η καθορισμένη περίοδος για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών, η οποία είναι 90 ημέρες, έχει αρχίσει να ισχύει από την ημερομηνία αυτή.
• Η ανακοίνωση αυτή έρχεται σε συνέχεια της έκφρασης της Chevron τον Μάρτιο του 2025, σχετικά με το ενδιαφέρον της για τη διενέργεια ερευνών υδρογονανθράκων στις υπεράκτιες
περιοχές που βρίσκονται νότια της Κρήτης 1, και νότια της Κρήτης 2 (χάρτης 1),* εντός των περιοχών που καθορίστηκαν κατά τη διάρκεια του διεθνούς διαγωνισμού που προκηρύχθηκε
το 2014.
• Δύο από τις περιοχές που ανακοινώθηκαν, οι οποίες είναι η Κρήτη 1 και η Κρήτη 2, βρίσκονται γεωγραφικά εντός των θαλάσσιων περιοχών της Λιβύης (επί των οποίων οι δύο χώρες έχουν διαφορετικές αξιώσεις ως προς τα δικαιώματά τους), η έκταση των δύο περιοχών είναι 23.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και περισσότερο από το 85% της έκτασης αυτής εμπίπτει νότια της συνοριακής γραμμής που χωρίζει τη Λιβύη από τη γειτονική της χώρα, την Ελλάδα.
• Αξίζει να αναφερθεί ότι η κυβέρνηση της Ελλάδας έχει παραχωρήσει δύο τεμάχια που βρίσκονται εντός των θαλάσσιων συνόρων της Λιβύης τόσο στην Total όσο και στην ExxonMobil (χάρτης 2)*. Η ExxonMobil απέκτησε στη συνέχεια το μερίδιο της Total και ακολούθησε ερευνητική δραστηριότητα που συνίσταται σε σεισμική έρευνα 2D το 2022 και σε σεισμική έρευνα 3D το 2024, μαζί με την ανακοίνωση της πρόθεσής της να πραγματοποιήσει ερευνητική γεώτρηση».
Διπλωματικές πηγές για τη ρηματική διακοίνωση
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, «η Ρηματική Διακοίνωση της 20ής Ιουνίου της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης προς τον ΟΗΕ, σχετικά με την προκήρυξη οικοπέδων από την Ελλάδα, νοτίως της Κρήτης, δεν προσθέτει κάτι στην ήδη διατυπωθείσα επιχειρηματολογία. Θα υπάρξει επίσημη απάντηση στον ΟΗΕ εκ μέρους της Ελλάδας.
Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Όσον αφορά το εκκρεμές διμερές θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τη Λιβύη, η Ελλάδα, ως γνήσια γειτονική χώρα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως άλλωστε συνομολογεί και η λυβική πλευρά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».
Πηγή: in.gr
