Η φετινή ΔΕΘ παρουσίασε ένα κυβερνητικό αφήγημα επικεντρωμένο στη φορολογική ελάφρυνση και στη στήριξη της μεσαίας τάξης.
Η επιχειρηματική κοινότητα δεν βρήκε θέση σε αυτό το αφήγημα. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αντιπροσωπεύουν το 99% της ελληνικής αγοράς, δεν άκουσαν μέτρα για τη βελτίωση της ρευστότητας, την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, την άρση των βαρών που πνίγουν την καθημερινή λειτουργία τους. Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε μειώσεις φόρων και κάποιες κοινωνικές παροχές, αλλά δεν υπήρξε καμία αναφορά σε κίνητρα για νέες προσλήψεις ή για αύξηση μισθών, αφήνοντας αναπάντητο το ερώτημα για το πώς θα δημιουργηθεί πραγματική αναπτυξιακή δυναμική.
Η απογοήτευση των θεσμικών εκπροσώπων ήταν εμφανής. Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Κώστας Καββαθάς τόνισε : «Ο πρωθυπουργός δεν είπε κουβέντα για τη δύσκολη πραγματικότητα που ζουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες, οι έμποροι», καταγράφοντας έτσι την απουσία οποιασδήποτε πρόνοιας για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες και τους βιοτέχνες. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, αναγνώρισε ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών είναι «απόλυτα σωστή», αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι «απουσιάζουν μέτρα τόνωσης της επιχειρηματικότητας».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης, μίλησε για μέτρα που έχουν κοινωνικό αποτύπωμα, αλλά τόνισε: «Η επιχειρηματικότητα και ειδικά το εμπόριο δεν βρήκαν τη θέση που τους αξίζει». Στις διεκδικήσεις του κλάδου επανέρχονται πάγια αιτήματα όπως η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η μείωση ασφαλιστικών εισφορών και η δημιουργία ακατάσχετου λογαριασμού, ζητήματα που παραμένουν σταθερά εκτός κυβερνητικής ατζέντας.
Υψηλο κόστος
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Σύμφωνα με στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, πάνω από το 50% των μικρομεσαίων είδε πτώση τζίρου μέσα στο 2024, ενώ το λειτουργικό κόστος αυξήθηκε κατά 40% την τελευταία τριετία. Το ενεργειακό βάρος, η γραφειοκρατία και οι δυσκολίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Ακριβώς για αυτό το λόγο ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς έκανε λόγο για εμπόριο «στο περιθώριο», ζητώντας σταθερότητα, δίκαιους κανόνες και ρεαλιστικές λύσεις.
Η εικόνα της ρευστότητας είναι ενδεικτική των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η επιχειρηματικότητα. Οι μικροχρηματοδοτήσεις παραμένουν αναιμικές, ενώ οι τράπεζες, με υψηλά επιτόκια και χρεώσεις, κρατούν εκτός χρηματοδότησης την πλειονότητα των επιχειρήσεων. Η πρόσβαση σε προγράμματα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης συχνά αφορά λίγους, αφήνοντας χιλιάδες μικρούς εκτός χρηματοδοτικών προγραμμάτων.
Ο κίνδυνος για μισθούς και απασχόληση
Η απουσία κινήτρων για νέες προσλήψεις ή για ουσιαστική αύξηση των μισθών αποκαλύπτει το αναπτυξιακό κενό των εξαγγελιών. Σε μια αγορά που ήδη χαρακτηρίζεται από χαμηλή παραγωγικότητα και περιορισμένη κατανάλωση, η μη ενίσχυση των επιχειρήσεων οδηγεί σε φαύλο κύκλο με λιγότερες προσλήψεις, συγκράτηση μισθών, μείωση διαθέσιμου εισοδήματος.
Η Eurostat καταγράφει πως η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στις επενδύσεις ανά εργαζόμενο και στη μισθολογική δαπάνη. Χωρίς μέτρα τόνωσης, η εικόνα αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει. Οι φορείς προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση του επιχειρηματικού κόστους, η αγορά εργασίας θα παραμείνει εγκλωβισμένη στην επισφάλεια και στη στασιμότητα.
Τα θετικά μέτρα προς τα νοικοκυριά και τη μεσαία τάξη αναγνωρίστηκαν από όλους, αλλά η αγορά περιμένει παρεμβάσεις που θα στηρίξουν την παραγωγική δραστηριότητα, θα ενισχύσουν τις επενδύσεις και θα δώσουν ανάσα στις επιχειρήσεις.
