Κυβερνοασφάλεια: Αγορές με τη βοήθεια της AI και προσωπικά δεδομένα

Η Kaspersky παρουσίασε το Security Bulletin 2025, εστιάζοντας στην κυβερνοασφάλεια για τους κλάδους λιανεμπορίου και ηλεκτρονικού εμπορίου.

Η έρευνα αναλύει τάσεις, περιστατικά και προκλήσεις που διαμόρφωσαν το τοπίο της ψηφιακής ασφάλειας μέσα στο 2025, ενώ αναδεικνύει ενδεικτικές προβλέψεις για το τι θα αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις και οι χρήστες το 2026.

Οι αριθμοί της κυβερνοασφάλειας στο λιανεμπόριο

Τα δεδομένα της Kaspersky δείχνουν ότι:

• Το 14,41% των χρηστών του κλάδου λιανικής αντιμετώπισε διαδικτυακές απειλές.
• Το 22,2% εκτέθηκε σε on-device threats, δηλαδή απειλές που προσβάλλουν τις συσκευές τους.
• Το 8,25% των εταιρειών λιανεμπορίου και e-commerce υπέστησαν επιθέσεις κακόβουλου λογισμικού.
• Καταγράφηκε άνοδος 152% στους μοναδικούς επιχειρηματικούς (B2B) χρήστες που βρέθηκαν αντιμέτωποι με κακόβουλες ανιχνεύσεις σε σχέση με το 2023.
• Εντοπίστηκαν 6,7 εκατ. επιθέσεις phishing, κυρίως προς ηλεκτρονικά καταστήματα (50,58%), συστήματα πληρωμών (27,3%) και εταιρείες διανομής (22,12%).

Από τις πίτσες μέχρι τα ransomware — οι απειλές του 2025

Η χρονιά ανέδειξε πλήθος επιθέσεων σε φαινομενικά αθώες εφαρμογές, ακόμη και σε υπηρεσίες διανομής φαγητού, αποδεικνύοντας ότι η προέλευση μιας εφαρμογής –ακόμη κι αν προέρχεται από επίσημο app store– δεν αποτελεί πλέον εγγύηση ασφάλειας.

Στο επίπεδο επιχειρήσεων, η πιο θεαματική αύξηση σημειώθηκε στις ανιχνεύσεις ransomware, λόγω της έξαρσης του Trojan-Ransom.Win32.Dcryptor – ενός παραλλαγμένου λογισμικού που χρησιμοποιεί το νόμιμο εργαλείο DiskCryptor για να κρυπτογραφεί δίσκους και να καθιστά τα δεδομένα απρόσιτα.

Την ίδια στιγμή, οι περίοδοι εκπτώσεων και προωθητικών ενεργειών αποδείχθηκαν γόνιμο έδαφος για phishing καμπάνιες, με τους κυβερνοεγκληματίες να μιμούνται νόμιμα brands, emails αποστολής ή επιβεβαίωσης παραγγελιών για να δελεάσουν τα θύματα.

Το 2026 φέρνει «έξυπνους» κινδύνους με τεχνητή νοημοσύνη

Το 2026 αναμένεται να σηματοδοτήσει την εξάπλωση των AI βοηθών αγορών – chatbots και ψηφιακών πρακτόρων που θα καθοδηγούν τους χρήστες σε προϊόντα με φυσική γλώσσα. Ωστόσο, πίσω από αυτή την ευκολία διαμορφώνεται ένας κρίσιμος κίνδυνος για την ιδιωτικότητα: οι συνομιλίες με τα bots περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες για προτιμήσεις, περιορισμούς και προσωπικές συνήθειες, που μπορούν να δημιουργήσουν αναλυτικά προφίλ ταυτότητας.

Σύμφωνα με την Άννα Λάρκινα, ειδικό της Kaspersky: «Οι χρήστες αλλάζουν τρόπο αναζήτησης, μεταβαίνοντας από απλές λέξεις-κλειδιά σε πιο φυσική επικοινωνία και οπτική αναζήτηση προϊόντων. Αυτή η εξέλιξη, αν και πρακτική, απαιτεί προσεκτική διαχείριση δεδομένων για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών».

Οι ειδικοί προειδοποιούν επίσης για εξωτερικούς AI agents που συλλέγουν δεδομένα εκτός των ορίων των πλατφορμών, καθώς και για αναζητήσεις προϊόντων βάσει εικόνας, που μπορεί να αποκαλύψουν ακούσια ευαίσθητες πληροφορίες – από τοποθεσίες έως προσωπικά αντικείμενα στο φόντο των φωτογραφιών.

Οι νέες «παγίδες» στις online απάτες

Οι μεταβολές σε φόρους και δασμούς, αλλά και οι κανόνες του διασυνοριακού εμπορίου, αποτελούν νέα όπλα στα χέρια των απατεώνων. Ψεύτικες ιστοσελίδες ή emails που υπόσχονται «φορολογικές εκπτώσεις» ή «ειδικές τιμές χωρίς επιβαρύνσεις» θα αξιοποιούνται για να παραπλανήσουν ιδιαίτερα μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις λιανεμπορίου που δραστηριοποιούνται online.

Προτάσεις για καταναλωτές και επιχειρήσεις

Η Kaspersky προτείνει στους χρήστες να:

• Ελέγχουν προσεκτικά senders και URLs προτού κάνουν κλικ.
• Παρακολουθούν συχνά τις κινήσεις των τραπεζικών καρτών τους.
• Χρησιμοποιούν αξιόπιστες λύσεις κυβερνοασφάλειας και ισχυρούς διαχειριστές κωδικών.

Για τις επιχειρήσεις λιανικής συνιστάται η ενσωμάτωση λύσεων και υπηρεσιών Managed Detection & Response (MDR), για πραγματικό χρόνο ανίχνευσης, απόκρισης και αποκατάστασης επιθέσεων.