Οι νέοι αγκαλιάζουν την εθνική ναυτική παράδοση

Το ενδιαφέρον των νέων Ελλήνων και Ελληνίδων για τη θάλασσα είναι πλέον δεδομένο και αποτυπώνεται τα τελευταία χρόνια σε σχετικές έρευνες που εκπονούνται από δημόσιους και μη φορείς. Παράλληλα, το ενδιαφέρον της νέα γενιάς αντανακλάται και στην επιθυμία πολλών μαθητών και μαθητριών να σπουδάσουν στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού της χώρας και στις σχετικά υψηλές πλέον, λόγω αυξημένης ζήτησης, βάσεις εισαγωγής πολλών εξ αυτών.

Με γνώμονα την αυξανόμενη επιθυμία των νέων να σταδιοδρομήσουν στα ναυτικά επαγγέλματα, επί σειρά ετών η επιμορφωτική πρωτοβουλία Isalos.net1 συνεχίζει και το τρέχον ακαδημαϊκό έτος την ετήσια έρευνά της σχετικά με το προφίλ των νέων που επιλέγουν τα ναυτικά επαγγέλματα. Η έρευνα «Επιλέγω Ναυτιλία: Νέοι και Νέες στη Ναυτική Εκπαίδευση» δημοσιεύτηκε στο έγκριτο ναυτιλιακό περιοδικό «Ναυτικά Χρονικά» τον Απρίλιο του 2022, παρουσιάζοντας δεδομένα και ευρήματα που αφορούν τους φερέλπιδες ναυτικούς στις Ναυτικές Ακαδημίες της χώρας. Την έρευνα εκπόνησαν οι δρ Ηλίας Γ. Μπίσιας και Μάνος Χαρίτος για την Isalos.net.

Σε αυτήν καταγράφηκε η προτίμηση των πρωτοετών σπουδαστών και σπουδαστριών όσον αφορά τον τύπο πλοίου που θα ναυτολογηθούν αλλά και οι παράγοντες που επηρέασαν την επιλογή τους να σταδιοδρομήσουν μετέπειτα στη ναυτιλία.

Τα συμπεράσματα βασίζονται στις απαντήσεις που έδωσαν οι πρωτοετείς σπουδαστές και σπουδάστριες των Ναυτικών Ακαδημιών της χώρας σε σχετικό ερωτηματολόγιο. Η συνολική συμμετοχή ανήλθε σε 960 απαντήσεις και το τελικό δείγμα, έπειτα από εκκαθάριση των μη συμπληρωμένων ή εκουσίως πλημμελώς συμπληρωμένων ερωτηματολογίων, διαμορφώθηκε στις 873 απαντήσεις.

Επιθυμία ναυτολόγησης

Η επιθυμία ναυτολόγησης των σπουδαστών που συμμετείχαν στην έρευνα είναι σαφώς εντονότερη όσον αφορά δεξαμενόπλοια και υγραεριοφόρα. Πιο συγκεκριμένα, πάνω από τους μισούς πρωτοετείς (51%) επιθυμούν «πάρα πολύ» να ναυτολογηθούν σε υγραεριοφόρα, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο (32%) επιθυμεί «πάρα πολύ» να ναυτολογηθεί σε δεξαμενόπλοια. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην έρευνα του 2020 ήταν ίσα με 46% για τα υγραεριοφόρα και με 39% για τα δεξαμενόπλοια. Οσο για το 2021, τα ποσοστά αυτά είχαν διαμορφωθεί στο 43% για τα υγραεριοφόρα και με 33% για τα δεξαμενόπλοια. Συνεπώς, με την πάροδο των ετών, οι σπουδαστές και σπουδάστριες επιδεικνύουν αυξανόμενο ενδιαφέρον να ναυτολογηθούν σε υγραεριοφόρα.

Για τους υπόλοιπους τύπους πλοίων, στην εφετινή έρευνα, μόλις το 13% των πρωτοετών σπουδαστών και σπουδαστριών του δείγματος επιθυμεί «πάρα πολύ» να ναυτολογηθεί σε containerships (16% το 2021 και 13% το 2020), 14% σε bulk carriers (20% το 2021 και 16% το 2020) και 20% σε επιβατηγά/κρουαζιερόπλοια (25% το 2021 και 25% το 2020). Συνεπώς, η επιθυμία ναυτολόγησης των πρωτοετών σπουδαστών και σπουδαστριών σε containerships, bulk carriers και επιβατηγά μειώνεται με την πάροδο των ετών. Παρά την οικονομική άνθηση στη ναυλαγορά των bulkers και κυρίως στα containerships, οι νέοι σπουδαστές δεν φαίνεται να δελεάζονται. Η κρίση στην αγορά κρουαζιέρας, λόγω των απαγορεύσεων εξαιτίας της πανδημίας, πιθανώς να οδήγησε στη συρρίκνωση του ενδιαφέροντος των νέων.

Η επιθυμία ναυτολόγησης μεταβάλλεται σημαντικά βάσει του φύλου. Σχεδόν τρεις στους τέσσερις άνδρες πρωτοετείς (ποσοστό 73%) επιθυμούν «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθούν σε υγραεριοφόρα. Την ίδια ώρα το 66% των ανδρών επιθυμεί «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθεί σε δεξαμενόπλοια. Αντιθέτως, πάνω από τους μισούς (54%) που συμμετείχαν στην έρευνα δεν επιθυμούν «καθόλου» ή επιθυμούν «λίγο» να ναυτολογηθούν σε επιβατηγά πλοία. Παρότι και οι πρωτοετείς σπουδάστριες εκδηλώνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα υγραεριοφόρα και τα δεξαμενόπλοια (59% και 61% επιθυμούν «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθούν σε τέτοια πλοία αντίστοιχα), μία στις δύο (50%) επιθυμεί «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθεί σε επιβατηγά/κρουαζιερόπλοια. Την ίδια ώρα όμως, το 36% των γυναικών που συμμετείχαν δεν επιθυμεί «καθόλου» ή «επιθυμεί» λίγο να ναυτολογηθεί σε επιβατηγά πλοία.

Οι επιθυμίες ναυτολόγησης μεταβάλλονται και αναλόγως του αν οι γονείς των πρωτοετών σπουδαστών ή σπουδαστριών εργάζονται εντός της ναυτιλιακής βιομηχανίας. Ειδικότερα, η επιθυμία ναυτολόγησης σε υγραεριοφόρα γίνεται ακόμη εντονότερη: τρεις στους τέσσερις (75%) επιθυμούν «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθούν σε υγραεριοφόρα.

Αυξημένη εμφανίζεται και η επιθυμία ναυτολόγησης σε δεξαμενόπλοια: 69% των πρωτοετών σπουδαστών και σπουδαστριών που συμμετείχαν στην έρευνα και οι γονείς τους απασχολούνται εντός της ναυτιλίας επιθυμούν «πολύ» ή «πάρα πολύ» να ναυτολογηθούν σε δεξαμενόπλοια. Από την άλλη, όταν οι γονείς απασχολούνται στη ναυτιλία, μειώνεται το ενδιαφέρον για ναυτολόγηση σε containerships, bulk carriers και επιβατηγά πλοία: Το 47% των πρωτοετών σπουδαστών και σπουδαστριών των οποίων οι γονείς εργάζονται εντός της ναυτιλιακής βιομηχανίας δεν επιθυμούν «καθόλου» ή επιθυμούν «λίγο» να ναυτολογηθούν σε containerships. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα bulk carriers είναι ίσο με 38% και για τα επιβατηγά/κρουαζιερόπλοια ίσο με 50%.

Σταδιοδρομία στη ναυτιλία

Οι πρωτοετείς σπουδαστές και σπουδάστριες που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν ότι ο σημαντικότερος παράγοντας στην επιλογή τους να σταδιοδρομήσουν στη ναυτιλία ήταν η υποσχόμενη επαγγελματική αποκατάσταση. Μόλις το 5% αυτών απάντησαν ότι δεν τους επηρέασε «καθόλου» ή τους επηρέασε «λίγο», ενώ το 83% απάντησε ότι τους επηρέασε «πολύ» ή «πάρα πολύ».

Ως επίσης σημαντικούς παράγοντας, οι πρωτοετείς ξεχώρισαν τους «οικονομικούς λόγους» και την «αγάπη/ενδιαφέρον για τη θάλασσα». Το 64% και το 69% των πρωτοετών απάντησαν ότι οι δύο αυτοί παράγοντες τους επηρέασαν «πολύ» ή «πάρα πολύ» στην επιλογή τους αντίστοιχα.