Πού οφείλεται η επιθετική και περιφρονητική συμπεριφορά του Πούτιν

«Γρίφος, Μυστήριο και Αίνιγμα: Διακόσια Χρόνια στις Σχέσεις Βρετανίας και Ρωσίας». Αυτός είναι ο τίτλος του τελευταίου βιβλίου του Λόρδου Όουεν, πρώην Υπουργού Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, στην κυβέρνηση Κάλαχαν κατά το διάστημα 1977 – 1979, Ψυχιάτρου και Νευροεπιστήμονα κατά σπουδές και εμπνευστή του σχεδίου Βανς-Όουεν για την ειρήνη στην πρώην Γιουγκοσλαβία, το οποίο κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ και παρουσιάστηκε στο Δημαρχείο Αθηνών την περασμένη Δευτέρα.

Ο Λόρδος Όουεν εισήγαγε, στον χώρο των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών και στις παρυφές της ψυχιατρικής ορολογίας, μια καινούργια περιγραφική οντότητα συμπεριφορών και συμπτωμάτων που την ονόμασε «σύνδρομο της ύβρεως», δανειζόμενος τον όρο από την αρχαία ελληνική γραμματεία, όπου η υπέρβαση του μέτρου, η αλαζονεία και η περιφρόνηση για τους θεϊκούς και ανθρώπινους νόμους ονομαζόταν Υβρις. Δεν είχε διστάσει, μάλιστα, να χαρακτηρίσει τον Τόνι Μπλερ, ως εμφανίζοντα το Σύνδρομο της Ύβρεως και ως εξ αυτού υποστηρίζοντα την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ. Το ίδιο είχε κάνει και για την έτι ζώσα, τότε, Βαρώνη Θάτσερ και όλα αυτά δημοσιευμένα στο PubMed, στη μεγάλη παγκόσμια βάση ιατρικών δημοσιεύσεων, όχι μόνον σε πολιτικές εφημερίδες.

Έχοντας τη χαρά της, από ετών, προσωπικής γνωριμίας μαζί του, μέσω της επιστημονικής μας συνεργασίας, καθώς έχουμε γράψει μαζί το κεφάλαιο περί “Ψυχοπαθολογίας της Εξουσίας” στο βιβλίο των αγγλικών εκδόσεων Palgrave Macmillan, “The Intoxication of Power Interdisciplinary Insights”, με συν-συγγραφέα τον Καθηγητή μου στο Παν/μίο του Tufts, Nassir Ghaemi, σημειώνω, πάντοτε, με ενδιαφέρον τις ιατροπολιτικές τοποθετήσεις ενός από τους τελευταίους πραγματικούς “statesmen” της Γηραιάς Αλβιόνας, ο οποίος, γνωρίζει όσο λίγοι τη διεθνή γαιοπολιτική σκακιέρα, ενώ η γνώμη του για τον Βλαδιμίρ Πούτιν είναι πως από το 2012, φαίνεται ότι αρχίζει να είναι μια αλλαγμένη προσωπικότητα με την περιφρόνηση -η οποία είναι ένα από τα χαρακτηριστικά που απαντάται στους υβριστικούς ανθρώπους- να έχει σίγουρα μπει στη γλώσσα, στον τρόπο και στη συμπεριφορά του, την ίδια στιγμή που η επιθέτικότητά του μπορεί, πάντα κατά τον λόρδο Όουεν να αποδοθεί και σε πιθανή λήψη αναβολικών στεροειδών τα οποία ο Ρώσος ηγέτης μπορεί να έχει πάρει για λόγους βελτίωσης της μυϊκής του διάπλασης.

H “Πολιτική Ψυχιατρική”, παρά τις μεθοδολογικές και δεοντολογικές αδυναμίες που αντιμετωπίζει, ως καινοφανές διεπιστημονικό πεδίο, δεν στιγματίζει, επισημαίνοντας συμπεριφορικά γνωρίσματα πολιτικών ανδρών (με δεδομένη και τη φυσική απόσταση που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην κρίση και το αντικείμενο της) ή προβαίνοντας σε αναδρομικές, (υπό τον περιορισμό και της χρονικής απόστασης) διαγνώσεις.

Τουναντίον καταπολεμά το στίγμα όταν υποστηρίζει πως -για παράδειγμα- ο Τσώρτσιλ έγινε ο “Πατέρας της Νίκης”, χάρη στον “καταθλιπτικό του ρεαλισμό”.

Αυτό είναι ένα μήνυμα ελπίδας για όλους τους ψυχικώς πάσχοντες συνανθρώπους μας.

Μήνυμα νίκης ενάντια στις δυσκολίες της ψυχικής νόσου και παραγωγικής αξιοποίησης ορισμένων εκ των συμπεριφορικών της εκδηλώσεων, προς όφελος των κυβερνωμένων πολιτών και της ίδιας της Δημοκρατίας που όπως μπορεί να ευτελιστεί από την «ψυχοπαθολογία της εξουσίας» των κυβερνώντων, άλλο τόσο μπορεί και να ωφεληθεί από ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ψυχισμού των τελευταίων.