Αποχαιρετισμός στον στρατιώτη Ράιαν

Οι προειδοποιητικές βολές ήταν εκκωφαντικές ήδη από την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ. Από το 2019 είχε καταστήσει σαφές ότι η δική του Αμερική δεν ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα.

Τότε ήταν που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν άρχισε να οραματίζεται, έστω δειλά, μια «γεωπολιτική» Ευρώπη και ο Εμανουέλ Μακρόν να προειδοποιεί ότι η ήπειρος έπρεπε να στηριχθεί στις δικές της αμυντικές δυνάμεις.

Οτι έπρεπε να πάψει να εξαρτάται από τις διαθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και να αποκτήσει έναν πραγματικό ευρωπαϊκό στρατό. Ολες οι ενδείξεις έδειχναν πως ο «στρατιώτης Ράιαν» δεν θα ξανασπεύσει να πολεμήσει για ευρωπαϊκά εδάφη, όπως είχε πει κάποτε ο γάλλος στρατηγός Βενσάν Ντεπόρ, εμπνευσμένος από την ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ.

Από τότε κύλησε πολύς καιρός. Η Ευρώπη εμφανίζεται και πάλι αμήχανη και πανικοβλημένη. «Σαν κοτέτσι την ώρα που εισβάλλει η αλεπού», σύμφωνα με τα λόγια του Γιόσκα Φίσερ. Και είναι σχεδόν βέβαιο ότι αν η Κάμαλα Χάρις ήταν στο τιμόνι των ΗΠΑ, κανείς δεν θα συζητούσε σοβαρά σήμερα για κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Η Ευρώπη είχε το περιθώριο να προετοιμαστεί. Δεν το έκανε.

Κατά την προσφιλή της τακτική έκρυψε το πρόβλημα κάτω από το χαλί, για να το βρει ξανά μπροστά της διογκωμένο. Ο «νέος σερίφης», αν εννοεί όσα λέει, δεν σκοπεύει να διατηρήσει την αμερικανική ομπρέλα προστασίας. Ηταν βολικό για την Ευρώπη να βασίζει την ασφάλειά της σε μια υπερδύναμη. Ομως η νέα πραγματικότητα της υπαγορεύει το αυτονόητο: να αναλάβει η ίδια την ευθύνη της ασφάλειάς της. Το ερώτημα δεν είναι πλέον μόνο αν μπορεί, αλλά και αν προλαβαίνει.