Το επενδυτικό κενό

Η Ελλάδα πασχίζει μετά την έξοδο της από την πολυετή κρίση και τα μνημόνια να ανακτήσει το χαμένο έδαφος των επενδύσεων αλλά κυρίως να χτίσει ένα βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο.

Μία ελληνική οικονομία που να μη στηρίζεται μόνο στον τουρισμό ή το real estate αλλά να παράγει και να εξάγει προϊόντα, να καινοτομεί, να δημιουργεί υπεραξίες και να προσφέρει σταθερές και καλά αμοιβόμενες θέσεις εργασίας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έκανε γνωστά ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, ο λόγος επενδύσεων προς το ΑΕΠ το 2008 κυμαινόταν στο 24%. Στη διάρκεια της κρίσης χρέους καταποντίστηκε στο 12% και από εκείνη τη δεκαετία έχει ανέβει στο 15,3% (2024). Βρίσκεται όμως πολύ χαμηλά σε σχέση με την ευρωζώνη που είναι στο 21,1%.

Το επενδυτικό κενό παραμένει μεγάλο. Σύμφωνα με ανάλυση της Eurobank τα 5 τελευταία χρόνια οι επενδύσεις παγίων στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί κατά 4,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ (το 35,6% αυτής της αύξησης προέρχεται από τις κατοικίες,), ωστόσο το «επενδυτικό κενό» σε σύγκριση με την Ευρωζώνη εξακολουθεί να είναι υψηλό (-5,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, από -11,0 το 2019).

Όλοι οι θεσμικοί φορείς της οικονομίας και των επιχειρήσεων αλλά και οι αναλυτές επισημαίνουν ως εμπόδια τους χαμηλούς έως και ανύπαρκτούς ρυθμούς υλοποίησης μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας. Απαιτούνται δραστικές παρεμβάσεις για την άρση εμποδίων που θα ανοίξουν το δρόμο σε παραγωγικές επενδύσεις.

Επιπροσθέτως, ένα χρήσιμο εργαλείο το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραμένει αναξιοποίητο. Ο διοικητής της ΤτΕ επισήμανε τον περασμένο Μάρτιο την ανάγκη να επιταχυνθεί η απορρόφηση των 36 δισ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή πολυετή προβλήματα φρενάρουν τις επενδύσεις.
Εδώ και χρόνια, ακόμη και από τη σημερινή κυβέρνηση που εξελέγη με σημαία τις μεταρρυθμίσεις, παραμένουν άλυτα.
Τα εμπόδια αυτά είναι το αδιαφανές διοικητικό πλαίσιο, που γεννά και συντηρεί εστίες διαφθοράς, η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης, τα ασταθές φορολογικό πλαίσιο και η παραοικονομία.

Το επενδυτικό κενό όσο οι μεταρρυθμίσεις για την άρση των εμποδίων δεν προχωρούν θα παραμένει και θα μεγαλώνει. Και απαιτείται συστράτευση για τις μεγάλες αλλαγές στην ελληνική οικονομία, από το πολιτικό σύστημα, τον επιχειρηματικό κόσμο και την κοινωνία.