Μεξικό: Ζητά αποζημίωση από την Adidas για πολιτιστική οικειοποίηση

Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης και της μόδας, η παραδοσιακή πολιτιστική κληρονομιά συχνά μπαίνει στο στόχαστρο μεγάλων εταιρειών, που την χρησιμοποιούν χωρίς να αναγνωρίζουν ή να αποζημιώνουν τις κοινότητες από τις οποίες προέρχεται η εν λόγω κληρονομιά.

Στην καρδιά αυτής της σύγκρουσης βρίσκεται σήμερα το Μεξικό και η Adidas, η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με την οργή της μεξικανικής κυβέρνησης, έπειτα από την κυκλοφορία ενός παπουτσιού που εμπνεύστηκε από τα παραδοσιακά σανδάλια των Ζαποτέκων, αναφέρει το Reuters.

Μεξικό: Η διαμάχη του με την Adidas για το «Oaxaca Slip On»

Ο Μεξικανο-αμερικανός σχεδιαστής Willy Chavarria, συνεργάτης της Adidas, παρουσίασε πρόσφατα το «Oaxaca Slip On» – ένα παπούτσι με σόλα αθλητικού τύπου και επάνω μέρος που αναπαριστά το πλέξιμο των παραδοσιακών huarache σανδαλιών του νότιου Μεξικού.

Η παραγωγή όμως γίνεται στην Κίνα, ενώ οι ιθαγενείς τεχνίτες της Οαχάκα δεν έλαβαν καμία αναγνώριση ή οικονομικό όφελος.

Η κυβέρνηση του Μεξικού, δια της προέδρου Claudia Sheinbaum, καταδίκασε αυτή την πρακτική, υπογραμμίζοντας ότι μεγάλες εταιρείες συχνά εκμεταλλεύονται πολιτιστικά προϊόντα των ιθαγενών κοινοτήτων χωρίς την απαιτούμενη άδεια ή ανταμοιβή.

Νομικές κινήσεις και πολιτιστική προστασία

Η αναπληρώτρια υπουργός Πολιτισμού Marina Nunez επιβεβαίωσε πως η Adidas έχει ήδη επικοινωνήσει με αξιωματούχους της Οαχάκα για να συζητήσουν «επανόρθωση προς τους ανθρώπους που υπέστησαν λογοκλοπή».

Η περίπτωση αυτή αποτελεί το πιο πρόσφατο επεισόδιο στις προσπάθειες του Μεξικού να προστατεύσει τις παραδοσιακές του κληρονομιές από μεγάλους οίκους μόδας, μετά τις διαμάχες με εταιρείες όπως η Inditex (ιδιοκτήτρια της Zara) και η Louis Vuitton.

Τι απαντά ο σχεδιαστής

Ο Willy Chavarria, που γεννήθηκε στις ΗΠΑ από Ιρλανδόαμερικανίδα μητέρα και Μεξικανοαμερικανό πατέρα, δήλωσε σε συνέντευξή του πως η συλλογή είχε σκοπό να τιμήσει την πολιτιστική του κληρονομιά.

Willy Chavarria unveils his upcoming adidas Chavarria Oaxaca Slip On silhouette 💫 pic.twitter.com/d4v642h4re

— Nice Kicks (@nicekicks) August 4, 2025

«Είμαι πολύ περήφανος που συνεργάζομαι με μια εταιρεία που πραγματικά σέβεται και αναδεικνύει την κουλτούρα με τον πιο αυθεντικό τρόπο», είπε o σχεδιαστής στο Sneaker News.

Η λογοκλοπή τιμωρείται

Τα τελευταία χρόνια, το Μεξικό έχει επανειλημμένα αντιδράσει σε διεθνείς μάρκες μόδας, συμπεριλαμβανομένων των Zara και Shein, για σχέδια που έκρινε ότι ήταν πολύ κοντά σε παραδοσιακά μοτίβα.

Όπως εξηγεί το Euronews, το Μεξικό ψήφισε ομοσπονδιακό νόμο το 2022 για την προστασία της πνευματικής και πολιτιστικής ιδιοκτησίας των αυτόχθονων και αφρομεξικανικών λαών.

Η μη εξουσιοδοτημένη χρήση πολιτιστικών εκφράσεων των αυτόχθονων τιμωρείται πλέον με πρόστιμα και ποινές φυλάκισης.

Η εταιρεία έχει δεχθεί πυρά στο παρελθόν για παρόμοιους λόγους. Το 2022, το υπουργείο πολιτισμού του Μαρόκου είχε κατηγορήσει την Adidas ότι οικειοποιήθηκε τον μαροκινό πολιτισμό στις νέες φανέλες της για την ποδοσφαιρική ομάδα της Αλγερίας.

Η μάρκα αρχικά αρνήθηκε τον ισχυρισμό, προτού αναγνωρίσει ότι ο σχεδιασμός της ήταν εμπνευσμένος από το μαροκινό μοτίβο ψηφιδωτών zellige…