Ιταλία: Γιατί οι Σικελοί μισούν τη γέφυρα της Μελόνι

Η ιδέα της σύνδεσης της Σικελίας με την ηπειρωτική χώρα υπάρχει από την ενοποίηση της χώρας τον 19ο αιώνα και διαφημιζόταν τις τελευταίες δεκαετίες ως ένας τρόπος για την τόνωση της οικονομίας μιας από τις φτωχότερες περιοχές της Ιταλίας.

Ωστόσο, το σχέδιο δεκαετιών για την κατασκευή μιας γέφυρας 3,7 χιλιομέτρων σε μια σεισμογενή περιοχή αντιμετωπίζει εδώ και καιρό αντίσταση από τους ντόπιους, οι οποίοι είναι επιφυλακτικοί για την εμπλοκή της μαφίας και αποφασισμένοι να προστατεύσουν τα σπίτια τους και την οικοσύστημα του στενού.

Μετά από αρκετές αποτυχημένες εκκινήσεις, το εξαιρετικά αμφιλεγόμενο έργο ακυρώθηκε το 2012, λόγω κρίσης δημόσιου χρέους. Αλλά η κυβέρνηση Μελόνι αποφάσισε να το αναβιώσει, αναβαπτίζοντας τη γέφυρα ως στοιχείο αμυντικής υποδομής που θα μπορούσε να υπολογιστεί στον νέο στόχο δαπανών του ΝΑΤΟ, ύψους 5% του ΑΕΠ, ο οποίος περιλαμβάνει επενδύσεις σε υποδομές.

Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ιταλία, Τίλμαν Φερτίτα, εξέφρασε την υποστήριξή του για τη σύνδεση με τη Σικελία, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν μια σημαντική ναυτική και αεροπορική βάση από το 1959, η οποία μια χαρά δουλεύει και χωρίς την γέφυρα. Τον περασμένο μήνα, δήλωσε με περίσσια δουλικότητα ότι το έργο θα είναι «η μεγαλύτερη γέφυρα που κατασκευάστηκε ποτέ στον κόσμο, πολύ μεγαλύτερη και καλύτερη από τη Γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ».

Η μαφία πλανάται πάνω από το έργο

Ωστόσο, οι 4,7 εκατομμύρια κάτοικοι του νησιού – περιτριγυρισμένοι από κακής ποιότητας, ημιτελή έργα υποδομής στα οποία ενεπλάκη το οργανωμένο έγκλημα – παραμένουν επιφυλακτικοί και τα υποσχόμενα οφέλη της γέφυρας, πεπεισμένοι ότι τα κεφάλαια θα πρέπει να δαπανηθούν για τη βελτίωση του διαβόητα κακού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου της Σικελίας.

Το φάντασμα της σικελικής μαφίας, της Κόζα Νόστρα ή της ισχυρής Ντραγκέτα της Καλαβρίας που διεισδύουν στο τεράστιο έργο παραμένει σοβαρή ανησυχία, ακόμη και όταν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ματέο Σαλβίνι επέμεινε ότι τα έργα θα είναι «απρόσβλητα από τους εγκληματίες».

Οι επικριτές αμφισβητούν επίσης τη σκοπιμότητα της κατασκευής μιας γέφυρας στον Πορθμό της Μεσσήνης, ο οποίος ήταν το επίκεντρο ενός τεράστιου σεισμού που σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους το 1908.

Έχοντας αγωνιστεί σθεναρά κατά του έργου στο παρελθόν, οι τοπικοί ακτιβιστές και ιδιοκτήτες ακινήτων κινητοποιούνται ξανά.

«Αυτά τα μεγαλεπήβολα έργα αποσκοπούν στη μεταφορά δημόσιων πόρων σε ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρείες που θα επωφεληθούν επίσης από αυτές τις χρηματοοικονομικές ροές» δήλωσε στους FT ο βιβλιοθηκάριος Λουίτζι Στουρνιόλο, 64 ετών, διοργανωτής μιας πρόσφατης διαμαρτυρίας

Οι ιδιοκτήτες σπιτιών των οποίων τα ακίνητα εμποδίζουν τους τεράστιους πυλώνες και τα 40 χιλιόμετρα οδικών και σιδηροδρομικών συνδέσεών της έχουν ορκιστεί να αμφισβητήσουν τις σχεδιαζόμενες απαλλοτριώσεις στο δικαστήριο.

Ο δικηγόρος Αντόνιο Σαΐτα, ο οποίος εκπροσωπεί ορισμένους από τους ιδιοκτήτες, βλέπει βάσιμους νομικούς λόγους για να αμφισβητήσει το έργο, ο κυριότερος εκ των οποίων είναι ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση ανέθεσε την κύρια σύμβαση των 10,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κοινοπραξία με επικεφαλής την κατασκευαστική εταιρεία WeBuild με έδρα τη Ρώμη, χωρίς να διεξαχθεί νέος δημόσιος διαγωνισμός.

Ο αρχικός διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε το 2006, όταν τον οποίο κέρδισε η κατασκευαστική  Impregilio κέρδισε με προσφορά 3,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μετά την απόσυρση του έργου, η Impregilo, που εξαγοράστηκε από την WeBuild το 2014, υπέβαλε αγωγή κατά της Ρώμης ζητώντας αποζημίωση 700 εκατομμυρίων ευρώ. Η WeBuild συμφώνησε τώρα να αποσύρει με αντάλλαγμα την «επανενεργοποίηση» της σύμβασης από την κυβέρνηση Μελόνι.

Ο Σαΐτα αμφισβητεί τη νομιμότητα της συμφωνίας βάσει του συντάγματος ή του ευρωπαϊκού δικαίου.

Όμηροι των έργων οι κάτοικοι, αλλά και η φύση

Άλλοι κάτοικοι ανησυχούν ότι τα έργα θα καταστήσουν τη γειτονιά τους ακατοίκητη καθώς θα είναι όμηροι των έργων για πολλά χρόνια.

Η ορνιθολόγος Άννα Τζιορντάνο, σύμβουλος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση, δήλωσε ότι η γέφυρα θα βλάψει τη μοναδική οικολογία του Πορθμού της Μεσσήνης, διαταράσσοντας μια κρίσιμη μεταναστευτική διαδρομή για εκατοντάδες είδη πτηνών.

Περιβαλλοντικές ομάδες, όπως η WWF, η Greenpeace και η Legambiente, έχουν παραπονεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι το έργο παραβιάζει τους κανόνες της ΕΕ και κάλεσαν τις Βρυξέλλες να κινήσουν νομικές διαδικασίες κατά της Ρώμης.

Η διακοπή των μεταναστευτικών οδών των πτηνών «δεν είναι απλώς ένα τοπικό πρόβλημα», δήλωσε στους FT η Τζορντάνο. «η μοναδική βιοποικιλότητα εδώ ανήκει στον κόσμο».

Ο Πιέρο Τσιούτσι, διευθύνων σύμβουλος της κρατικής εταιρείας Messina Strait Company, η οποία θα κατέχει και θα λειτουργεί τη γέφυρα, δήλωσε πρόσφατα στην La Stampa ότι οι αντιπαραθέσεις θα σπαταλήσουν πολύ χρόνο. Τα διοικητικά εμπόδια του έργου, είπε, ήταν ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία από την «τεράστια τεχνολογική και μηχανική πρόκληση».

Στην ηπειρωτική πόλη Βίλα Σαν Τζιοβάνι, όπου πρόκειται να προσγειωθεί η γέφυρα, ο δήμαρχος Τζιούσι Καμινίτι ανησυχεί όι τα έργα θα χωρίσουν τη μικρή κοινότητα στα δύο, είπε. «Ολόκληρη η πόλη θα γίνει ένα εργοτάξιο — θα παραλύσουμε εντελώς».

Ο Καμινίτι αμφισβήτησε την οικονομική λογική της γέφυρας, καθώς οι διελεύσεις οχημάτων με το φέρι έχουν μειωθεί στα 2,5 εκατομμύρια ετησίως, από 4,8 εκατομμύρια πριν από δύο δεκαετίες, και είπε ότι αμφιβάλλει επίσης για την τεχνική της σκοπιμότητα στην σεισμογενή περιοχή.

«Έχουμε έναν τεράστιο φόβο ότι θα ξεκινήσουν το έργο, θα συνειδητοποιήσουν ότι δεν μπορούν να το ολοκληρώσουν και θα τα εγκαταλείψουν όλα» είπε.