Αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα βρίσκεται η κυβέρνηση η οποία καλείται να λάβει αποφάσεις για την εκκρεμότητα της περικοπής των συντάξεων χηρείας. Ήδη η αντιμετώπιση του θέματος έχει καθυστερήσεις τουλάχιστον έξι χρόνια δημιουργώντας περαιτέρω προβλήματα, ειδικά εάν οι συνταξιούχοι κληθούν θα επιστρέψουν χρήματα που τους έχουν καταβληθεί.
Έτσι ενώ η τελική απόφαση είναι προ των πυλών – πιθανότατα έως το τέλος του έτους -, στην κυβέρνηση έχουν διαμορφωθεί δύο απόψεις γύρω από το θέμα των περικοπών των συντάξεων χηρείας που δίδονται στους δικαιούχους του ιδιωτικού τομέα.
Υπέρ των περικοπών των συντάξεων κατά την ίδια λογική του μέτρου που εφαρμόστηκε στο δημόσιο τομέα και στον ΟΓΑ έχει εκφραστεί ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Επικρατείας κ. Κ. Χατζηδάκης – από την εποχή που ήταν υπουργός Εθνική Οικονομίας – θεωρώντας «αναγκαία την ενιαία αντιμετώπιση του θέματος παρά το υψηλό πολιτικό του κόστος».
Αντιθέτως, επιφυλακτική παραμένει η υπουργός Εργασίας κυρία Νίκη Κεραμέως η οποία χαρακτηρίζει ιδιαιτέρως σοβαρό το θέμα των συντάξεων χηρείας καθώς πρόκειται για σημαντικές περικοπές εισοδήματος των συνταξιούχων, ενώ επιπροσθέτως πολλοί από αυτούς θα κληθούν να επιστρέψουν μεγάλα ποσά που έλαβαν από το 2020 και μετά.
Οι υψηλές περικοπές που θα προκύψουν εφόσον επιλεγεί η «σκληρή γραμμή» της κυβέρνησης αφορούν 100.000 συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα. Οι συντάξεις αυτές θα πρέπει να εναρμονιστούν με τα αντίστοιχα ποσά που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι χήροι του δημοσίου τομέα. Ήδη στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια περικοπών, ενόψει των τελικών μέτρων.
Η κυβέρνηση καλείται να λάβει τη δύσκολη απόφαση για την εφαρμογή των διατάξεων για τη μείωση των συντάξεων χηρείας στις περιπτώσεις που ο δικαιούχος λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος ή εργάζεται.
Το ύψος των συντάξεων των δικαιούχων που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, (σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο) πρέπει να μειωθεί κατά 50% μετά την πάροδο της τριετίας (από το 70% στο 35%) σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης. Η περικοπή έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από το 2020, αλλά εφαρμόσθηκε μόνο στις συντάξεις του δημοσίου τομέα και του ΟΓΑ.
Η οριστική απόφαση για τον τρόπο που θα εφαρμοστεί ο νόμος, και κυρίως για το εάν και κατά πόσο θα αναζητηθούν αναδρομικά οι περικοπές, θα πρέπει να ληφθεί από το κυβερνητικό επιτελείο εντός του έτους. Πρόκειται για ένα θέμα που αφορά χιλιάδες ασφαλισμένους, κυρίως γυναίκες-χήρες, κι έχει τεράστιες κοινωνικές προεκτάσεις, το οποίο μπορεί να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να μην ισχύσουν αναδρομικά οι μειώσεις, ώστε να αποφευχθεί η αναζήτηση επιστροφής χρημάτων από το 2020 και εντεύθεν. Αυτό ωστόσο δεν έχει οριστικοποιηθεί.
Τα σενάρια που εξετάζονται αφορούν τα εξής:
1. Στην περίπτωση δυο συντάξεων, να υπάρχει επιλογή για μείωση κατά 50% της μικρότερης.
2. Να περικοπεί κατά 35% μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης των 427 ευρώ και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας.
3. Η επιστροφή – σε δόσεις – των ποσών που έλαβαν οι συνταξιούχοι κατά την περίοδο που δεν είχε εφαρμοστεί η σχετική διάταξη νόμου.
Το πρόβλημα αφορά και στην καταβολή της εθνικής σύνταξης, που θα πρέπει να καταβάλλεται μόνο μία από τις συντάξεις που εισπράττει ο δικαιούχος.
