Μια πρόταση του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών για αύξηση των φόρων στις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις τύπου Airbnb έχει προκαλέσει αναστάτωση στον συνασπισμό της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, καθώς αγωνίζεται να συμφωνήσει στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στο κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, το υπουργείο πρότεινε έναν ενιαίο συντελεστή 26% σε όλα τα εισοδήματα από βραχυπρόθεσμα ενοίκια αντί του τρέχοντος φόρου 21% που καταβάλλεται για το πρώτο ακίνητο προς ενοικίαση και του υψηλότερου συντελεστή 26% για το εισόδημα από έως και τέσσερις επιπλέον μονάδες. Οι ιδιοκτήτες πέντε ή περισσότερων ενοικιαζόμενων ακινήτων πρέπει να εγγραφούν ως επιχειρήσεις και υπόκεινται σε διαφορετικούς φόρους και κοινωνικές εισφορές.
Μερικοί από τους συμμάχους της Μελόνι χαρακτήρισαν την πρόταση ως άμεση επίθεση στην ιταλική μεσαία τάξη.
Η στεγαστική κρίση στην Ιταλία
Η προτεινόμενη αλλαγή θα δημιουργούσε πρόσθετα έσοδα ύψους 102 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών. Στόχος της είναι η αντιμετώπιση της σοβαρής στεγαστικής κρίσης, καθώς ένας αυξανόμενος αριθμός διαμερισμάτων μετατρέπεται σε επικερδείς ενοικιαζόμενες κατοικίες για διακοπές, ενώ σχεδόν καθόλου νέες κατοικίες δεν κατασκευάζονται.
«Ένας από τους παράγοντες που έχουν συμβάλει στη δυσκολία εύρεσης στέγασης, ειδικά στις μεγάλες πόλεις, τα τελευταία χρόνια είναι η αύξηση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων, κυρίως για τουριστικούς σκοπούς», δήλωσε στους βουλευτές ο υπουργός Οικονομικών Τζανκάρλο Τζορτζέτι, του ακροδεξιού κόμματος της Λέγκας , εξηγώντας το μέτρο.
Ωστόσο, ο ηγέτης της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, και ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, αντιτίθενται στην κίνηση και προειδοποιούν ότι θα πιέσει τους ιδιοκτήτες ακινήτων της μεσαίας τάξης που ήδη ταλανίζονται από το αυξημένο κόστος διαβίωσης. Και οι δύο έχουν δεσμευτεί να καταργήσουν την αύξηση των φόρων στον τελικό προϋπολογισμό και παραπονέθηκαν ότι ο Τζορτζέτι δεν τους συμβουλεύτηκε για το θέμα.
«Μιλάμε για ανθρώπους που έχουν διαμερίσματα ενός ή δύο δωματίων με τα οποία συμπληρώνουν τη σύνταξή τους ή τον μισθό τους — ή πληρώνουν για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση του παιδιού τους», είπε ο Σαλβίνι. «Δεν μιλάμε για κερδοσκοπία σε ακίνητα».
Ο Ταγιάνι ορκίστηκε επίσης ότι το κόμμα του, Forza Italia, θα «υπερασπιστεί το σπίτι» ενάντια σε οποιαδήποτε προσπάθεια αύξησης εσόδων. «Το σπίτι μας δεν είναι απλώς τέσσερις τοίχοι… είναι η ζωή μας και δεν πρέπει ποτέ να το φορολογούμε», δήλωσε.
Η Airbnb εξέφρασε την απογοήτευσή της, κατηγορώντας τη Ρώμη ότι «τιμωρεί» τους ίδιους τους ιδιοκτήτες ακινήτων που «καλωσορίζουν τον κόσμο στην Ιταλία» — μια κίνηση που, όπως είπε, θα ήταν «αντιπαραγωγική».
Το Airbnb στην Ιταλία
Τους πρώτους οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους, οι Ιταλοί ιδιοκτήτες ακινήτων έλαβαν βραχυπρόθεσμες κρατήσεις ενοικίασης αξίας περίπου 8,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπογραμμίζοντας τη σημασία τέτοιων καταλυμάτων για τον ακμάζοντα τουριστικό τομέα της Ιταλίας. Το 2024, η ιταλική κυβέρνηση εισέπραξε σχεδόν 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε φόρους από διαδικτυακές πλατφόρμες κρατήσεων για λογαριασμό των ιδιοκτητών ακινήτων.
Η Ιταλία διαθέτει συνολικό απόθεμα περίπου 32 εκατομμυρίων κατοικιών — εκ των οποίων λίγο πάνω από 500.000 μονάδες, ή 1,4%, διαφημίζονται σε πλατφόρμες όπως η Airbnb, σύμφωνα με την Ιταλική Ένωση Διαχειριστών Βραχυχρόνιων Μισθώσεων.
Ωστόσο, οι ερευνητές λένε ότι οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις τείνουν να συγκεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό σε μεγάλα τουριστικά αξιοθέατα όπως η Ρώμη και το Μιλάνο. Στη Βενετία και τη Φλωρεντία, οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις αντιπροσωπεύουν το 11% και 13% αντίστοιχα όλων των κατοικιών που ενοικιάζονται ή είναι ενδεχομένως διαθέσιμες προς ενοικίαση στις δύο πόλεις, σύμφωνα με νέα μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο τέτοιων ενοικιαζόμενων κατοικιών για διακοπές.
Ακόμα κι αν εγκριθεί η αύξηση του φόρου, οι τοπικοί ακτιβιστές είναι επιφυλακτικοί ως προς το αν αυτό θα μετριάσει την στεγαστική κρίση, η οποία, όπως πιστεύουν, απαιτεί αυστηρότερους κανονισμούς.
