Κρυπτονομίσματα: Το πρόσωπο-μυστήριο που κατηγορείται για τεράστια απάτη

«Εγκέφαλος πίσω από μια εκτεταμένη αυτοκρατορία κυβερνοαπάτης, μια εγκληματική επιχείρηση που βασίζεται στον ανθρώπινο πόνο» είναι η κατηγορία για τον μόλις 37 ετών, Τσεν Ζι.

Με το αραιό μουσάκι του και τα αδρά χαρακτηριστικά, φαίνεται ακόμη νεότερος από ό,τι είναι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έγινε πολύ πλούσιος, πολύ γρήγορα.

Την περασμένη εβδομάδα το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ τον κατηγόρησε για απάτη στην Καμπότζη, που έκλεψε δισεκατομμύρια σε κρυπτονομίσματα από θύματα σε όλο τον κόσμο.

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ κατάσχεσε bitcoin αξίας περίπου 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων που λέει ότι συνδέονται με αυτόν – ανέφερε ότι αυτή ήταν η μεγαλύτερη κατάσχεση κρυπτονομισμάτων που έχει γίνει ποτέ.

Η εταιρεία του, η Cambodian Prince Group, τον περιγράφει στην ιστοσελίδα της ως «έναν σεβαστό επιχειρηματία και διάσημο φιλάνθρωπο» του οποίου «το όραμα και η ηγεσία έχουν μετατρέψει την Prince Group σε έναν κορυφαίο επιχειρηματικό όμιλο στην Καμπότζη που τηρεί τα διεθνή πρότυπα».

Μια εκπληκτική άνοδος

Μεγάλωσε στην επαρχία Φουτζιάν στη νοτιοανατολική Κίνα, ξεκίνησε με μια μικρή και προφανώς όχι πολύ επιτυχημένη εταιρεία διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών και μετακόμισε στην Καμπότζη στα τέλη του 2010, όπου άρχισε να εργάζεται στον τότε ακμάζοντα τομέα ακινήτων, καθώς τότε ξεκινούσε μια κερδοσκοπική άνθηση ακινήτων στην Καμπότζη. Τροφοδοτήθηκε από τη διαθεσιμότητα μεγάλων εκτάσεων γης που απαλλοτριώθηκαν από ισχυρές, πολιτικά διασυνδεδεμένες προσωπικότητες και από μια πλημμύρα κινεζικών κεφαλαίων.

Μέρος αυτού προερχόταν από την Πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» του ΣΙ Τζινπίνγκ για την εξαγωγή υποδομών κινεζικής κατασκευής, και από μεμονωμένους κινέζους επενδυτές που αναζητούσαν πιο προσιτές εναλλακτικές λύσεις στην υπερθερμασμένη αγορά ακινήτων της Κίνας. Ο αριθμός των κινέζων τουριστών που επισκέπτονταν την Καμπότζη αυξανόταν επίσης γρήγορα.

Η εκπληκτική πορεία του Τσεν Ζι

Το 2014 έγινε καμποτζιανός πολίτης, εγκαταλείποντας την κινεζική του υπηκοότητα. Αυτό του επέτρεψε να αγοράσει γη στο όνομά του, αλλά απαιτούσε μια ελάχιστη επένδυση ή δωρεά στην κυβέρνηση ύψους 250.000 δολαρίων.

Ποτέ δεν ήταν σαφές από πού προήλθαν τα χρήματα του Τσεν Ζι. Όταν υπέβαλε αίτηση για άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στη Νήσο του Μαν το 2019, ανέφερε έναν ανώνυμο θείο του, ο οποίος, όπως είπε, του είχε δώσει 2 εκατομμύρια δολάρια για να ξεκινήσει την πρώτη του εταιρεία ακινήτων το 2011, αλλά δεν προσκόμισε ποτέ αποδεικτικά στοιχεία για αυτό.

Ο Τσεν Ζι ίδρυσε τον Όμιλο Prince το 2015, με επίκεντρο την ανάπτυξη ακινήτων, όταν ήταν ακόμα μόλις 27 ετών.

Έλαβε άδεια εμπορικής τραπεζικής το 2018 για να ιδρύσει την Prince Bank. Την ίδια χρονιά απέκτησε κυπριακό διαβατήριο, με αντάλλαγμα μια ελάχιστη επένδυση εκεί ύψους 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων, αποκτώντας εύκολη πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αργότερα απέκτησε και την υπηκοότητα του Βανουάτου.

Ξεκίνησε την τρίτη αεροπορική εταιρεία της Καμπότζης και το 2020 απέκτησε πιστοποιητικό για τη λειτουργία μιας τέταρτης. Υπήρχαν πολυτελή εμπορικά κέντρα στην Πνομ Πενχ που χτίστηκαν από τον βραχίονα ακινήτων Prince, πεντάστερα ξενοδοχεία στην Σιχανούκβιλ και ένα φιλόδοξο σχέδιο για την κατασκευή μιας «οικολογικής πόλης» εκεί, αξίας 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων που ονομάζεται «Κόλπος των Φώτων».

Το 2020, ο Τσεν Ζι τιμήθηκε με τον υψηλότερο τίτλο που απονεμήθηκε από τον βασιλιά της Καμπότζης, αυτόν του “Neak Oknha”, ο οποίος απαιτεί δωρεά τουλάχιστον 500.000 δολαρίων στην κυβέρνηση.

Είχε ήδη διοριστεί επίσημος σύμβουλος του υπουργού Εσωτερικών Σαρ Κενγκ από το 2017, ήταν επιχειρηματικός εταίρος με τον γιο του υπουργού, Σαρ Σόκα, και επίσημος σύμβουλος του ισχυρότερου άνδρα της Καμπότζης, Χουν Σεν, και αργότερα του γιου του, Χουν Μανέτ, όταν διαδέχθηκε τον πατέρα του ως πρωθυπουργό το 2023.

Ο Τσεν Ζι επαινέθηκε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης ως φιλάνθρωπος, ο οποίος είχε χρηματοδοτήσει υποτροφίες για φοιτητές χαμηλού εισοδήματος και είχε κάνει σημαντικές δωρεές για να βοηθήσει την Καμπότζη να αντιμετωπίσει την πανδημία Covid.

Ωστόσο, παρέμεινε μια αινιγματική φιγούρα, μένοντας μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, κάνοντας ελάχιστες δημόσιες δηλώσεις.

«Όλοι όσοι έχω μιλήσει και έχουν συνεργαστεί απευθείας μαζί του, έχουν βρεθεί στο ίδιο δωμάτιο μαζί του, τον περιγράφουν ως πολύ ευγενικό, πολύ ήρεμο, πολύ μετρημένο», είπε στο BBC ο Τζακ Αντάμοβιτς Ντέιβις, δημοσιογράφος που έκανε μια τριετή έρευνα για τον Τσεν Ζι, η οποία δημοσιεύτηκε από το Radio Free Asia πέρυσι.

«Ακόμα και όσοι δεν θέλουν πλέον να συνδέονται μαζί του εξακολουθούν να εντυπωσιάζονται από το ήσυχο χάρισμά του, τη σοβαρότητά του», είπε ο Ντέιβις.

Αλλά από πού προερχόταν όλος αυτός ο πλούτος και η δύναμη;

«Μια αλληλουχία διεθνών εγκλημάτων»

Το 2019 έσκασε στη Σιχανούκβιλ η φούσκα των ακινήτων. Η επιχείρηση διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών είχε προσελκύσει κινεζικά εγκληματικά συνδικάτα, τα οποία στη συνέχεια ξεκίνησαν βίαιους πολέμους μεταξύ τους. Οι τουρίστες απομακρύνθηκαν.

Υπό την πίεση της Κίνας, ο τότε πρωθυπουργός Χουν Σεν απαγόρευσε τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια τον Αύγουστο του ίδιου έτους. Περίπου 450.000 Κινέζοι εγκατέλειψαν την πόλη καθώς η κύρια επιχείρησή της κατέρρευσε. Πολλά από τα οικιστικά συγκροτήματα του Prince Group έμειναν άδεια.

Ωστόσο, ο Τσεν Ζι συνέχισε να επεκτείνει τα επιχειρηματικά του ενδιαφέροντα και να ξοδεύει γενναιόδωρα.

Σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές, το 2019 αγόρασε μια έπαυλη αξίας 12 εκατομμυρίων λιρών στο βόρειο Λονδίνο και ένα κτίριο γραφείων αξίας 95 εκατομμυρίων λιρών στην οικονομική περιοχή της πόλης. Οι ΗΠΑ λένε ότι αυτός και οι συνεργάτες του αγόρασαν ακίνητα στη Νέα Υόρκη, ιδιωτικά τζετ και σούπερ γιοτ, και έναν πίνακα του Πικάσο.

Και, όπως ισχυρίζονται, ο πλούτος του Τσεν Ζι προήλθε από την πιο κερδοφόρα επιχείρηση στην Ασία σήμερα, την διαδικτυακή απάτη και την εμπορία ανθρώπων και το ξέπλυμα χρήματος.

Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επιβάλει κυρώσεις σε 128 εταιρείες που συνδέονται με τον Τσεν Ζι και τον Όμιλο Prince, και σε 17 άτομα από επτά διαφορετικές εθνικότητες που ισχυρίζονται ότι βοήθησαν στη λειτουργία της αυτοκρατορίας – απάτης του. Τα περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με τον Τσεν Ζι στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν παγώσει.

Τα δικαστικά έγγραφα περιείχαν εικόνες από εγκαταστάσεις με εγκλωβισμένους και κακοποιημένους ανθρώπους που φέρονται να χρησιμοποιούνταν για τη διεξαγωγή απάτης.

Η ανακοίνωση κυρώσεων περιγράφει ένα περίτεχνο δίκτυο εικονικών εταιρειών και πορτοφολιών κρυπτονομισμάτων μέσω των οποίων μεταφέρονταν χρήματα για να αποκρυφθεί η προέλευσή τους.

Οπως αναφέρεται, «ο Οργανισμός Διεθνούς Εγκλήματος του Ομίλου Prince επωφελείται από μια σειρά διακρατικών εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης – ενός είδους απάτης που περιλαμβάνει την προσέλκυση για ενδεχόμενο εκβιασμό σεξουαλικά σαφούς υλικού, συχνά από ανηλίκους – ξέπλυμα χρήματος, διάφορες απάτες, διαφθορά, παράνομα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια και εμπορία, βασανιστήρια και εκβιασμούς σκλάβων εργατών για την προώθηση της λειτουργίας τουλάχιστον 10 συγκροτημάτων απάτης στην Καμπότζη».

Η «αυτοκρατορία της απάτης»

Και η Κίνα ερευνούσε σιωπηλά τον Όμιλο Prince από τουλάχιστον το 2020. Έχουν υπάρξει αρκετές δικαστικές υποθέσεις που κατηγορούν την εταιρεία για διαδικτυακή απάτη.

Το Γραφείο Δημόσιας Ασφάλειας του Δήμου του Πεκίνου έχει συστήσει μια ομάδα εργασίας «για να διερευνήσει τον Όμιλο Prince, ένα μεγάλο διεθνές συνδικάτο διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών με έδρα την Καμπότζη».

Στην καρδιά των επιχειρήσεων, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ισχυρίζονται ότι βρίσκονταν επιχειρήσεις όπως το Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Golden Fortune, ένα συγκρότημα που κατασκευάστηκε από τον Όμιλο Prince στο Chrey Thom, κοντά στα σύνορα με το Βιετνάμ.

Στο παρελθόν, ο Όμιλος Prince έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή σε απάτες και έχει δηλώσει ότι δεν έχει πλέον καμία σχέση με την Golden Fortune, αλλά η έρευνα των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει ότι εξακολουθεί να υπάρχει σαφής επιχειρηματική σύνδεση μεταξύ τους.

Ο Αντάμοβιτς Ντέιβις πήρε συνεντεύξεις από διάφορους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται κοντά στο Golden Fortune για την έρευνά του σχετικά με τον Τσεν Ζι. Περιέγραψαν βάναυσους ξυλοδαρμούς κυρίως Κινέζων, Βιετναμέζων και Μαλαισιανών που προσπάθησαν να δραπετεύσουν από το συγκρότημα, όπου αναγκάστηκαν να κάνουν διαδικτυακές απάτες.

«Νομίζω ότι η τεράστια κλίμακα των δραστηριοτήτων του είναι αυτό που κάνει τον Τσεν Ζι να ξεχωρίζει», λέει, προσθέτοντας ότι είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι ο Όμιλος Prince κατάφερε να δημιουργήσει ένα «παγκόσμιο αποτύπωμα» χωρίς να σημάνει συναγερμό, με όλες αυτές σοβαρές κατηγορίες για ποινικά αδικήματα που τον βαραίνουν σήμερα.

Σήμερα, μετά από όλη τη δημοσιότητα που προκάλεσαν οι κυρώσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, οι επιχειρήσεις σπεύδουν να αποσυνδεθούν από τον Όμιλο Prince.

Η Κεντρική Τράπεζα της Καμπότζης αναγκάστηκε να εκδώσει δήλωση προς τους καταθέτες, διαβεβαιώνοντάς τους ότι θα μπορέσουν να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους από την Prince Bank.

Οι αρχές της Νότιας Κορέας έχουν παγώσει 64 εκατομμύρια δολάρια από τις καταθέσεις της, που κατέχουν κορεατικές τράπεζες.

Οι κυβερνήσεις της Σιγκαπούρης και της Ταϊλάνδης υπόσχονται έρευνες για τις θυγατρικές της Prince στις δικαιοδοσίες τους – από τα 18 άτομα που στοχοποιήθηκαν από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, τρία είναι πολίτες Σιγκαπούρης.

Η κυβέρνηση της Καμπότζης έχει πει ελάχιστα, εκτός από το ότι προέτρεψε τις αρχές των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου να βεβαιωθούν ότι έχουν επαρκή στοιχεία για τους ισχυρισμούς τους.

Ωστόσο, θα είναι δύσκολο για την άρχουσα ελίτ της Καμπότζης να αποστασιοποιηθεί από τον Τσεν Ζι, αφού ήταν τόσο κοντά του για τόσο καιρό. Η Καμπότζη αντιμετώπιζε ήδη αυξανόμενη πίεση για την ανοχή της στις απάτες, οι οποίες, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, μπορεί να αποτελούν περίπου το ήμισυ ολόκληρης της οικονομίας.

Πού βρίσκεται ο Τσεν Ζι;

Τίποτα δεν έχει ακουστεί για τον Τσεν Ζι και δεν έχει εμφανιστεί από τότε που ανακοινώθηκαν οι κυρώσεις την περασμένη εβδομάδα. Ο αινιγματικός μεγιστάνας, κάποτε από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες στην Καμπότζη, είναι άφαντος.