Ο Ερντογάν υπόσχεται «Αιώνα της Τουρκίας», αλλά χάνει τις εκλογές του 2023

Όταν ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε, την Δευτέρα, για τον «Αιώνα της Τουρκίας», κανείς δεν εξεπλάγη. Εξάλλου, τα επιχειρήματά του προς στους Τούρκους και η αλληλουχία με την οποία τα παρουσιάζει είναι πια κάτι γνωστό.

Συχνά, μάλιστα, στις ομιλίες του δεν κάνει καν τον κόπο να αλλάξει το… περιτύλιγμα. Από φόβο, προφανώς, μήπως μπερδέψει κάποιους και νομίσουν ότι θέλει να τους πει κάτι διαφορετικό.

• Διαβάστε επίσης: Έτσι θα χτίσουμε τη Μεγάλη Τουρκία!

Τι τους λέει, λοιπόν, ο Ερντογάν σε γενικές γραμμές και με ποια σειρά τους τα λέει;

Το τρίπτυχο του «σουλτάνου»

Αρχικά, ισχυρίζεται ότι ο ίδιος και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) έχουν στόχο να δημιουργήσουν μια μεγάλη και πανίσχυρη Τουρκία, μια «Γαλάζια Πατρίδα» η οποία θα έχει όρια τα «σύνορα της καρδιάς τους».

Στη συνέχεια, επιμένει ότι υπάρχει ένα σχέδιο συνωμοσίας από τους ανταγωνιστές και τους εχθρούς της Τουρκίας, αυτούς που δεν θέλουν να τη δουν να επιτυγχάνει και να γίνεται μεγάλη και ισχυρή. Με στόχο τη μη αποδοχή των «δίκαιων» αιτημάτων της, την παραχάραξη της ιστορίας και την υπονόμευση τόσο του ίδιου όσο και της κυβέρνησής του.

• Διαβάστε επίσης: Θύμωσε και η Γερμανία με τον Ερντογάν

Τέλος, καλεί τους συμπολίτες του να κάνουν υπομονή, υποσχόμενος ότι με τη βοήθεια του θεού και με την πολιτική του – η οποία είναι, φυσικά, η μοναδική σωστή – θα τους απαλλάξει από τις όποιες δυσκολίες και θα τους ανοίξει τις πόρτες του επίγειου παράδεισου.

Πληθωρισμός, λίρα, δημοσκοπήσεις

Το παραπάνω μοτίβο επαναλήφθηκε και τη Δευτέρα, κατά την παρουσίαση της νέας στρατηγικής για τη «συμμετοχική οικονομία» (Participation Finance Strategy Document). Εκεί, δηλαδή, όπου ο Ερντογάν είπε αυτά που είχε να πει, χωρίς να τον απασχολούν ιδιαιτέρως ούτε τα στοιχεία για την οικονομία ούτε οι δημοσκοπήσεις.

Πράγματι, την ίδια ακριβώς ημέρα, έγινε γνωστό ότι ο πληθωρισμός του Σεπτεμβρίου «έτρεξε» επισήμως με 83,45%, έναντι 80,2% τον Αύγουστο, φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα εδώ και 24 χρόνια, πριν καν το ΑΚΡ αναλάβει τη διακυβέρνηση (το 2002). Η δε λίρα πραγματοποίησε νέα «βουτιά», με αποτέλεσμα η αξία της έναντι του δολαρίου να έχει υποχωρήσει φέτος κατά πάνω από 30%, ποσοστό που πρέπει να προστεθεί στο 44% του 2021.

Όσο για τους δημοσκόπους, συνεχίζουν να επιμένουν ότι όποιος και αν είναι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης που θα έχει απέναντί του ο Ερντογάν την άνοιξη ή το καλοκαίρι του 2023, θα τον κερδίσει σχετικά άνετα. Γεγονός που, αναμφίβολα, αποτυπώνει τη δυσφορία που επικρατεί σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα.

Η κρίση μας έκανε ισχυρότερους

«Ελπίζω ότι θα οικοδομήσουμε μαζί τον Αιώνα της Τουρκίας ξεπερνώντας το ζήτημα του πληθωρισμού, το οποίο έχουμε αισθανθεί για κάποιο διάστημα», είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος – μια φράση στην οποία μπορεί κανείς να διακρίνει τόσο το μεγαλεπήβολο όραμα όσο και την παραίνεση για υπομονή.

Ο ίδιος τόνισε, επίσης, πως εδώ και 8-9 χρόνια η χώρα δέχεται επίθεση από συγκεκριμένους κύκλους, οι οποίοι έφτασαν να επιχειρήσουν ακόμη και πραξικόπημα, με στόχο να την καταστήσουν ακυβέρνητη πολιτεία.

«Η τελευταία από αυτές τις ύπουλες επιθέσεις έπληξε την οικονομία μας, όμως προέκυψε μια απρόσμενη κατάσταση. Ο αγώνας που κάνουμε ενάντια στις παγίδες που μας στήνουν μας έχει κάνει ισχυρότερους. Από την άλλη, οι απρόβλεπτες κρίσεις που έχουν ξεσπάσει στον κόσμο μας αποκάλυψαν όλες τις αδυναμίες εκείνων που στήνουν τις παγίδες», είπε.

Αμέσως μετά, ο Ερντογάν υπεραμύνθηκε της ανορθόδοξης οικονομικής του πολιτικής – όπως είχε κάνει και την προηγούμενη εβδομάδα, όταν «προέτρεψε» την κεντρική τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια περαιτέρω, ώστε να γίνουν μονοψήφια ως το τέλος του έτους (από 12% σήμερα).

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι εμφανίστηκε, για μια ακόμη φορά, με αντικαπιταλιστικές διαθέσεις. Τόνισε, συγκεκριμένα, ότι μόνο η πολιτική του είναι σε θέση να δώσει λύσεις απέναντι σε ένα στρεβλό χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο αντί να χρηματοδοτεί όλους τους άλλους τομείς, έχει καταλήξει να θρέφεται από αυτούς.

Ραντεβού στις κάλπες!

Η αλήθεια είναι ότι, παρά τις προβλέψεις και τις αναλύσεις που, εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, θέλουν την τουρκική οικονομία να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, μέχρι στιγμής δεν έχει πέσει στο κενό. Όσο για την κοινωνική έκρηξη την οποία πολλοί φοβούνταν – και περισσότεροι ήλπιζαν – επίσης δεν έχει εκδηλωθεί.

Την ίδια στιγμή, η διεθνής κοινότητα δεν απομονώνει την Τουρκία και τον Ερντογάν όσο εκτιμούσαν ή ήλπιζαν πολλοί. Μάλιστα, η ΕΕ την προσκάλεσε επισήμως αυτή την εβδομάδα, στην παρθενική συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας…

Όσο πλησιάζουμε, μάλιστα, προς την ημερομηνία των εκλογών, περιορίζονται και οι πιθανότητες για ένα οικονομικό «κραχ» το οποίο θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα. Με άλλα λόγια: Καθημερινά, ολοένα περισσότεροι μοιάζουν να επιλέγουν να λύσουν τους λογαριασμούς τους με τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του στις κάλπες, χωρίς να διακινδυνεύσουν οτιδήποτε άλλο.

Αυτό σημαίνει, πολύ απλά, ότι οι αντίπαλοι του Ερντογάν ποντάρουν στη φυσιολογική ροή των εξελίξεων, που μοιάζει να οδηγεί στην απομάκρυνση του ίδιου από την προεδρία και του ΑΚΡ από την κυβέρνηση. Αν αυτό ισχύει, όμως, τότε ο νυν πρόεδρος είτε απλώς θα ελπίζει σε ένα θαύμα υπέρ του είτε να φροντίσει να το προκαλέσει, πυροδοτώντας εξελίξεις που, με τη σειρά τους, μπορούν να φέρουν την ανατροπή.

Πώς και πού θα επιχειρήσει την ανατροπή;

Σε ποιο τομέα και με τι μορφή, άραγε; Θα είναι στο εσωτερικό, με μια πολιτική σύγκρουση που θα ανάψει τα αίματα και θα οδηγήσει σε επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης και συνταγματική εκτροπή; Θα είναι στην οικονομία, με ένα εντυπωσιακό πακέτο παροχών, επιδομάτων και υποσχέσεων, που (υποθέτει ότι) θα του φέρουν εκατομμύρια ψήφους;

Ή, μήπως, θα επιλέξει την οδό της πρόκλησης μιας κρίσης εκτός συνόρων, ώστε στη συνέχεια να απευθυνθεί στο «πατριωτικό αίσθημα» του τουρκικού λαού; Στο τελευταίο σενάριο, πάντως, οι γείτονες της Τουρκίας έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. Συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου.