Η λίρα καταρρέει, ο Ερντογάν υπόσχεται «παράδεισο»! – Αρκεί να αντέξουμε δύο χρόνια…

Ασταμάτητος μοιάζει να είναι ο κατήφορος της τουρκικής λίρας, η ισοτιμία της οποίας έναντι του αμερικανικού νομίσματος υποχώρησε σήμερα περαιτέρω, ακόμη και κάτω από τις 10,5 λίρες ανά δολάριο. Έτσι, μέσα σε διάστημα μίας μόλις εβδομάδας, έχει απωλέσει το 6,8% της αξίας της, εντείνοντας τα προβλήματα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις – πλην, ίσως, των προσανατολισμένων κυρίως προς τις εξαγωγές.

Είναι δε φανερό, πλέον, ότι αρκεί η παραμικρή αφορμή για να σημειωθεί νέα «βουτιά». Αυτή τη φορά – και για μια ακόμη φορά – την ευθύνη φέρει ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν. Κι αυτό διότι επιχείρησε εκ νέου να προκαταλάβει την απόφαση της κεντρικής τράπεζας, η οποία συνεδριάζει αύριο για να επανεξετάσει την επιτοκιακή της πολιτική.

«Όσο βρίσκομαι σε αυτή τη θέση, θα συνεχίσω να παλεύω ενάντια στα (υψηλά) επιτόκια και τον πληθωρισμό, ως το τέλος (…) Θα σώσω τον λαό μας από αυτό το πρόβλημα των επιτοκίων», δήλωσε σήμερα ο πρόεδρος της Τουρκίας, στέλνοντας ένα σαφές – και μάλλον απειλητικό, με βάση την εμπειρία – μήνυμα προς τους κεντρικούς τραπεζίτες.

Η «ανεξάρτητη» κεντρική τράπεζα

Υπό αυτό το πρίσμα, μόνο ως ειρωνεία μπορεί να αντιμετωπιστεί η απάντηση την οποία έδωσε ο Ερντογάν σε σχετικό ερώτημα δημοσιογράφου, για το εάν θεωρεί πως οι δηλώσεις του αποτελούν προάγγελο νέας μείωσης των επιτοκίων. «Δεν είναι η κεντρική τράπεζα ανεξάρτητη; Ας αποφασίσει η ίδια», είπε, προκαλώντας και τα ανάλογα σχόλια.

Οι αγορές, πάντως, δεν δείχνουν να παραπλανώνται και έχουν καταλάβει ότι αύριο, το πιθανότερο είναι να δούμε μία νέα μείωση των επιτοκίων στην Τουρκία, κατά 100 μονάδες βάσης. Κάτι που θα σημαίνει ότι η σωρευτικά από τον Σεπτέμβριο η μείωση θα φτάνει τις 400 μονάδες βάσης και το βασικό επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο 15% – όταν ο πληθωρισμός «τρέχει» με 20%. Γι’ αυτό, σε κάθε περίπτωση, οι αγορές έσπευσαν να προεξοφλήσουν την αντίδρασή τους, οδηγώντας τη λίρα σε νέο αρνητικό ρεκόρ.

Επίθεση σε επιχειρηματίες: Πάρτε δάνεια!

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο «σουλτάνος» δεν δίστασε να τα βάλει και με τους επιχειρηματίες εκείνους οι οποίοι διστάζουν να ζητήσουν και να λάβουν δάνεια από τις τράπεζες, με τους ευνοϊκούς όρους που ισχύουν σήμερα. Κάτι που οφείλεται, προφανώς, στον φόβο τους ότι, αργά ή γρήγορα, η πολιτική αυτή θα λάβει αναγκαστικά τέλος και η Τουρκία θα εισέλθει σε ένα κύκλο σημαντικών αυξήσεων των επιτοκίων, με αποτέλεσμα η αποπληρωμή των δανεικών να καταστεί βραχνάς για τους ίδιους και τις επιχειρήσεις τους.

«Δεν καταλαβαίνω επίσης αυτούς τους επιχειρηματίες. Μιλάνε για την ανάγκη να αυξηθούν τα επιτόκια. Τι σόι επιχειρηματίες είναι; Εδώ είναι τα χαμηλά επιτόκια, γιατί δεν ζητάτε δάνεια;», είπε χαρακτηριστικά.

Υπάρχει, όμως, κάτι στο οποίο να βασίζει ο Ερντογάν την εμμονή και την αισιοδοξία του πως τελικά θα πάνε όλα καλά; Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό έχει να κάνει με την υποδομή και τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας.

Λαμπρό μέλλον – μετά το 2023

«Ακόμη και οι πλέον ανεπτυγμένες χώρες βιώνουν τη χειρότερη τη χειρότερη οικονομική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Χάρη, όμως, στην ισχυρή οικονομική μας υποδομή, την αισθανόμαστε λιγότερο από όλους τους άλλους. Ένα πολύ λαμπρό μέλλον μας περιμένει εφόσον καταφέρουμε να αφήσουμε πίσω μας την περίοδο του 2022 και 2023, χωρίς να επιτρέψουμε να συμβεί ένα μεγάλο κραχ», τόνισε.

Η παραπάνω δήλωση έχει ιδιαίτερο νόημα. Πρακτικά, ο Ερντογάν καλεί τους Τούρκους να αντέξουν δύο χρόνια ακόμη και, ταυτόχρονα, να δώσουν νέα θητεία στον ίδιο και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις εκλογές του 2023 (τότε, τουλάχιστον, είναι προγραμματισμένες τυπικά), ώστε να τους οδηγήσει στον… παράδεισο.

Για την ώρα, πάντως, δείχνει να πείθει ολοένα λιγότερους, όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις και το γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό κλίμα.