Ησυχία

Τι θα νικήσει; Οι υπερασπιστές της ησυχίας ή των ριζοσπαστικών μεταβολών; Να το βασικό δίλημμα των εκλογών του 2023. Και όχι μόνο για τις εθνικές κάλπες, αλλά και για τις αυτοδιοικητικές.

Το επιχείρημα των πρώτων είναι πως ο κόσμος είναι κουρασμένος. Δεν ελκύεται από τους βερμπαλισμούς. «Κάηκε» το 2015 με το ταμείο του αντιμνημονίου που εξετράπη στην κοίτη του συστήματος διά μέσω ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θέλει πια μεγάλα λόγια αλλά πράξεις και, ακόμη καλύτερα, ρεαλισμό. Αυτό που προσδοκά είναι μια περιοχή χωρίς μεγάλα σοκ στην καθημερινότητά του, μια κάποια ασφάλεια και κανονικότητα και στα γεωπολιτικά, μια σταθερή πρόσδεση στις συμμαχίες της χώρας και στις στρατηγικές επιλογές της.

«Ο κόσμος ψηφίζει ησυχία» μάς λένε όλοι σχεδόν οι δημοσκόποι σήμερα και αυτή τη συνταγή ψάχνουν και οι πολιτευτές. Είναι όμως «ησυχία» αυτό που ευαγγελίζονται οι πιο συντηρητικές δυνάμεις της χώρας σήμερα; Η ησυχία για παράδειγμα προϋποθέτει τη μη διάρρηξη του κοινωνικού συμβολαίου. Τη στερέωση της δημοκρατίας. Τη συνέχιση της κοινωνικής κινητικότητας. Την ενεργητική διπλωματία που κοιτά προς όλες τις μεριές και που μάχεται για ειρήνη και συνεργασία των χωρών. Η ησυχία θέλει ασφάλεια στις γειτονιές από την εγκληματικότητα. Καταπολέμηση της πατριαρχίας, των έμφυλων διακρίσεων, δικαιοσύνη που ο ευάλωτος να έχει εμπιστοσύνη. Η ησυχία θέλει ελεύθερο χρόνο, εργασία για όλους. Αυτονόητα όλα αυτά;

Μάλλον όχι. Γιατί πολλές φορές πίσω από τον όρο «ησυχία» κρύβεται η στρατηγική του φόβου. Για παράδειγμα σήμερα η κυβέρνηση δεν έχει κάνει η ίδια μειώσεις μισθών. Ομως λόγω του Πληθωρισμού που δεν ανακόπτεται, έχει συντελεσθεί μείωση και μάλιστα πολλαπλή στην αγοραστική δύναμη του νοικοκυριού και των συνταξιούχων. Και όσο δεν ακολουθούνται σοβαρά μέτρα, αυτό θα κλιμακώνεται. Η δε κοινωνική κινητικότητα προϋποθέτει και θέσεις εργασίας, όχι απλώς απασχόλησης αλλά και όρους διεύρυνσης του πλούτου. Ρωτήστε σήμερα έναν 30άρη ή 40αρη αν μπορεί μόνος να χτίσει ένα σπίτι, να βγάλει μια άδεια επισκευής, έστω για μια βελτίωση σε οίκημα. Την ίδια ώρα και η πατριαρχία είναι εδώ και οι έμφυλες διακρίσεις. Η δε βία «χαμηλής έντασης» μα κλιμακούμενης καταγράφεται όλο και πιο ζωηρά στις γειτονιές και στα σχολεία και ενώ η κυβέρνηση διατηρεί το «αντισυστημικό σκιάχτρο» των Εξαρχείων που για όποιον κυκλοφορεί στοιχειωδώς στην Αθήνα είναι αστείο.

Η Ελλάδα επίσης δεν διάγει όρους ησυχίας στα διπλωματικά και όχι μόνο λόγω του εξελισσόμενου πολέμου στην Ουκρανία. Η ρητορική της Τουρκίας έχει σχέση με τη στρατηγική περιφερειακής δύναμης, ενώ η δική μας γραμμή δεν μπορεί να είναι μόνιμα «το καλό παιδί του ΝΑΤΟ». Η πολύπλευρη εξωτερική πολιτική φαίνεται να έχει απενεργοποιηθεί ενώ οι μονομερείς συμμαχίες σε ρευστή εποχή δεν είναι και η καλύτερη επιλογή «ησυχίας».

Μα κανονικότητα επίσης δεν είναι να περιμένει μια χώρα να ζήσει από μια σεζόν, από την τουριστικοποίηση των πόλεων, από τα luxury και τους concierge, ούτε από μια νεολαία που μετακινείται σαν εσωτερικός μετανάστης στα νησιά για πέντε μήνες. Αλλο μονοκαλλιέργεια και άλλο τουριστική ανάπτυξη ως μέρος μιας δυναμικής.

Σήμερα περισσότερο από ποτέ η ησυχία πρέπει να συνδυαστεί από μεταβολές, τομές και ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους. Από απάλειψη των ανισοτήτων. Από κίνητρα για παραγωγική ανασυγκρότηση. Η ησυχία ποτέ δεν είχε το χρώμα της ακινησίας ή της οπισθοχώρησης από βασικά δικαιώματα και κεκτημένα.