Τράπεζες: Σε επιφυλακή για τις αποληρωμές στεγαστικών δανείων

Σε επιφυλακή βρίσκονται οι τράπεζες για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων αρρυθμιών στα δανειακά τους χαρτοφυλάκια, απόρροια των αυξήσεων στα επιτόκια και των πληθωριστικών πιέσεων που πλήττουν το διαθέσιμο εισόδημα των πελατών τους.

Αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις για μαζικές αθετήσεις πληρωμών, τα πιστωτικά ιδρύματα αναμένουν για το 2023 μία ελεγχόμενη αύξηση των νέων εισροών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, κατά βάση από χορηγήσεις λιανικής τραπεζικής.

Το στίγμα των σχετικών προβλέψεων έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων χρήσης 2022 την περασμένη Παρασκευή.

«Σπίτι μου»: Πώς θα πάρουν φθηνό στεγαστικό δάνειο για Α’ κατοικία οι νέοι και τα νέα ζευγάρια

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, τα νέα κόκκινα δάνεια ανήλθαν στο συστημικό όμιλο σε μόλις 115 εκατ. ευρώ στο δ΄ τρίμηνο της περυσινής χρονιάς, σημαντικά χαμηλότερα σε σύγκριση με τα 270 εκατ. ευρώ που θεραπεύτηκαν.

Ωστόσο, λόγω της διπλής επιβάρυνσης από την άνοδο τιμών και επιτοκίων, ο κ. Μεγάλου δεν απέκλεισε την επιτάχυνση του ρυθμού δημιουργίας νέων επισφαλειών.

Για το λόγο αυτό, τόνισε ο ίδιος, ο μηχανισμός διαχείρισης των κόκκινων δανείων βρίσκεται σε εγρήγορση για την ανακούφιση όσων μετά τις αναπροσαρμογές στο κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη, οι οποίες περνούν αυτόματα στην εγχώρια αγορά χρήματος, δυσκολεύονται να πληρώσουν τις δόσεις τους.

Σύμφωνα με τον CEO της Τράπεζας Πειραιώς, ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από την κατηγορία των στεγαστικών δανείων και ειδικά των ρυθμισμένων.

Καθυστερήσεις είναι πιθανό να εμφανιστούν επίσης στα ανεξασφάλιστα καταναλωτικά δάνεια και στην κατηγορία των επαγγελματικών χορηγήσεων, καθώς οι επιχειρήσεις μικρότερων μεγεθών δεν διαθέτουν σε αρκετές περιπτώσεις τις άμυνες προκειμένου να ανταπεξέλθουν στα αυξημένα επιτόκια.

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το 40% των νέων εισροών NPEs στην Τράπεζα Πειραιώς στο τελευταίο τρίμηνο της περασμένης χρήσης προήλθε από τη στεγαστική πίστη και το 17% από την καταναλωτική. Στο σύνολο δε του 2022 τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώθηκαν σε 44% και 20% αντίστοιχα.

Πόσο αυξάνονται οι δόσεις

Η αλήθεια είναι ότι η άνοδος των διατραπεζικών επιτοκίων euribor από το περασμένο καλοκαίρι είναι σημαντική. Για παράδειγμα, από αρνητικά επίπεδα, ο δείκτης 3μήνου, με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα περισσότερα δάνεια στην Ελλάδα, προσεγγίζει πλέον το 2,70%.

Θα συνεχίσει δε να κινείται ανοδικά, καθώς η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε νέα αναπροσαρμογή του βασικού επιτοκίου του ευρώ, από το 3% σήμερα, στο 3,50% στη συνεδρίαση του Μαρτίου και κατά πάσα πιθανότητα στο 4% μέχρι τον Ιούνιο.

Ήδη οι μηνιαίες δόσεις στα στεγαστικά δάνεια με υπολειπόμενη διάρκεια αποπληρωμής τα 20 έτη έχουν αυξηθεί κατά 30% από τα χαμηλά του 2022 και εφόσον επαληθευθεί το σενάριο περαιτέρω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη, μέσα στο 2023 η άνοδος θα ξεπεράσει το 40%.

«Ένα νοικοκυριό που στο παρελθόν είχε προβλήματα εξυπηρέτησης στο δάνειό του και το ρύθμισε επιτυχώς, μπορεί να αντιμετωπίσει ξανά δυσχέρειες» αναφέρει σχετικά τραπεζική πηγή.

Οι λύσεις ανακούφισης

Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνει, «οι εταιρείες διαχείρισης με τις οποίες συνεργάζονται οι τράπεζες παρακολουθούν εντατικά τις εισπράξεις, ώστε να παρέμβουν με νέες ρυθμίσεις όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, λειτουργώντας ακόμη και προληπτικά».

Οι λύσεις που προκρίνονται μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

– Αύξηση διάρκειας δανείου, στο βαθμό που το επιτρέπει η ηλικία του δανειολήπτη, για τη μείωση της μηνιαίας δόσης

– Μείωση του spread για να μειωθούν το τελικό κόστος και οι μηνιαίες καταβολές

– Συνδυασμός των παραπάνω λύσεων

Για παράδειγμα, σε μία οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής τα 15 έτη και επιτόκιο 4%, η μηνιαία δόση σήμερα ανέρχεται σε 740 ευρώ.

Αν η διάρκεια αυξηθεί στα 25 έτη η καταβολή πέφτει στα 530 ευρώ. Σε αυτό το σενάριο οι συνολικοί τόκοι που θα πληρώσει ο δανειολήπτης αυξάνονται από τα 33.000 στα 58.000 ευρώ.

Εάν μειωθεί και το επιτόκιο στο 3%, η μηνιαία δόση θα υποχωρήσει στα 475 ευρώ περίπου και συνολική επιβάρυνση σε τόκους στην 25ετία θα ανέλθει σε 42.000 ευρώ.