G7: Πώς προσπαθεί να περιορίσει τον σκοτεινό στόλο

Στο στόχαστρο των G7 μπαίνουν η μεταφορά πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο και οι ναυτιλιακές εταιρείες «φαντάσματα» που διαχειρίζονται δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν παράνομα ρωσικό πετρέλαιο. Η ομάδα των G7 δήλωσε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη συνάντηση στην Ιαπωνία ότι θα εντείνει τις προσπάθειές της για να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες των ρωσικών αρχών να αποφύγουν τον μηχανισμό ανώτατου πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου που μεταφέρεται με πλοία.

Οι χώρες-μέλη της G7 δήλωσαν ότι θα επιδιώξουν να κλείσουν τα κενά στη μεταφορά πετρελαίου αλλά δεν αναφέρθηκαν σε λεπτομέρειες στα μέτρα εφαρμογής.

Οι ανακοινώσεις αυτές δεν συνιστούν σημαντική αλλαγή στη λειτουργία του συστήματος παρά τις επιθετικές δηλώσεις της ΕΕ, εκτιμούν διεθνείς αναλυτές.

Το φλεγόμενο «Pablo» στέλνει ένα δραματικό μήνυμα για τον «αόρατο στόλο»

Παραμένουμε δεσμευμένοι να διατηρήσουμε τα ανώτατα όρια τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο και τα προϊόντα πετρελαίου και θα ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας για να καταπολεμηθούν οι περιπτώσεις αποφυγής των μέτρων, διατηρώντας παράλληλα την ομαλότητα στον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό, ανέφερε η Ομάδα G7 σε δήλωσή της για την Ουκρανία κατά τη διάρκεια των συνομιλιών στην Ιαπωνία.

Οι G7 εκτιμούν ότι τα μέτρα είναι αποτελεσματικά, καθώς τα ρωσικά έσοδα και οι τιμές πέφτουν παρά το γεγονός ότι οι ρωσικές εξαγωγές έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδά τους από την έναρξη του πολέμου.

«Μειώσαμε δραματικά την εξάρτησή μας από την ενέργεια και τα ρωσικά εμπορεύματα» προστίθεται στην ανακοίνωση. «Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, ώστε η Ρωσία να μην είναι πλέον σε θέση να αξιοποιεί την ενέργεια ως όπλο εναντίον μας».

Ο Φατίχ Μπιρόλ, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως η ανακοίνωση θα έχει κάποιον αντίκτυπο στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου. «Προς το παρόν δεν βλέπω λόγο να αλλάξουμε την ανάλυσή μας» είπε στο Reuters.

Οι χώρες της G7

Στην απάντησή του στα μέτρα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε την G7 ότι πυροδότησε υστερία κατά της Ρωσίας και της Κίνας. Η G7 περιλαμβάνει τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες μαζί με την ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι η ναυτιλία των χωρών-μελών της G7 μπορεί να μεταφέρει μόνο ρωσικό αργό που πωλείται κάτω από 60 δολάρια το βαρέλι και προϊόντα στα 100 ή 45 δολάρια χωρίς τον κίνδυνο να παραβιαστούν οι κυρώσεις.

Ωστόσο η G7 έχει δεχθεί πιέσεις από την Ουκρανία και ορισμένα κράτη της ΕΕ να μειώσει το επίπεδο των ανώτατων ορίων, αλλά παρέμειναν ίδια από τότε που εισήχθη το μέτρο του πλαφόν στο αργό πετρέλαιο τον προηγούμενο Δεκέμβριο και του πλαφόν στα προϊόντα δύο μήνες αργότερα.

Παράλληλα οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ επέβαλαν μέτρα και σε ναυτιλιακές εταιρείες που συνδέονταν με ρωσικά συμφέροντα ενώ σχεδιάζουν και στηρίζουν μέτρα περιορισμού του φαινομένου μεταφοράς πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο (ship to ship – STS).

To φαινόμενο του STS πήρε μεγάλη έκταση μετά την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ κατά της Ρωσίας, για την παράκαμψη των κυρώσεων, την αποφυγή του υψηλού κόστους ασφάλισης και την ανάμειξη φορτίων για να συγκαλύψει την προέλευσή τους, και αναμένεται το θέμα να συζητηθεί σύντομα στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.

Επίσης με την έναρξη της επιβολής κυρώσεων μια σειρά «άγνωστων» ναυτιλιακών εταιρειών έκαναν την εμφάνισή τους, τα πλοία των οποίων μεταφέρουν  ρωσικό πετρέλαιο σε τρίτες χώρες.

Μεταξύ αυτών η Gatik Ship Management, η οποία κατείχε μόνο δύο δεξαμενόπλοια το 2021. Μέχρι τον Απρίλιο, είχε αποκτήσει στόλο 58 πλοίων με εκτιμώμενη συνολική αξία 1,6 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της VesselsValue.

Ωστόσο, η προέλευση και η ιδιοκτησία της επιχείρησης είναι ένα μυστήριο, ενώ τα εταιρικά της αρχεία είναι ελάχιστα. Ο όμιλος εγγράφηκε ως εξαγωγέας στην Ινδία στις 31 Μαρτίου του τρέχοντος έτους αλλά δεν εμφανίζεται στο επίσημο εταιρικό μητρώο της Ινδίας.

Επίσης ένα άλλο παράδειγμα είναι σύμφωνα με τη LloydsList η Fractal, με έδρα τη Γενεύη, η οποία με τα 27 δεξαμενόπλοιά της μεταφέρει πετρέλαιο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Κίνα αλλά οι ιδιοκτήτες της παραμένουν άγνωστοι.