Bull market: Το τέλος είναι κοντά και το asset management υποφέρει

Σε όλη τη βιομηχανία asset management αξίας 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, οι διαχειριστές χρημάτων αντιμετώπισαν μια τεκτονική αλλαγή στην διάθεση των επενδυτών για φθηνότερες, παθητικές στρατηγικές την τελευταία δεκαετία. Τώρα αντιμετωπίζουν κάτι ακόμη χειρότερο, την άνευ προηγουμένου πορεία των bull markets (κέρδη 20% ή περισσότερο για ένα περιουσιακό στοιχείο ή δείκτη από το χαμηλό του των τελευταίων 52 εβδομάδων) που ενίσχυσαν τις επενδύσεις τους όλο το προηγούμενο διάστημα, φαίνεται ότι ανήκει στο παρελθόν.

Μια απλή παρατήρηση αρκεί. Η T. Rowe Price Group Inc. πλήττεται ύστερα από μια έξοδο 127 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μόλις δύο χρόνια. Στην Franklin Resources Inc., το πιο πρόσφατο μέλος μιας οικογένειας δισεκατομμυριούχων που διοικεί την εταιρεία προσπαθεί να ανατρέψει ένα σχεδόν αδιάκοπο σερί απωλειών 20 τριμήνων. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα πράγματα δεν είναι καλύτερα, με τον επικεφαλής της Abrdn Plc να έχει καταλήξει στην ωμή αλήθεια: η απλή διαχείριση αμοιβαίων κεφαλαίων δεν αρκεί πλέον ως επιχείρηση.

Αγορές: Τι συστήνει η UBS εν μέσω ενός ράλι μετοχών του S&P 500

Περίπου το 90% των πρόσθετων εσόδων που εισπράττουν οι διαχειριστές χρημάτων από το 2006 προέρχονται απλώς από τις τις bull markets και όχι από την ικανότητα προσέλκυσης νέων πελατών και των χρημάτων τους, σύμφωνα με την Boston Consulting Group. Πολλά ανώτατα στελέχη και σύμβουλοι προειδοποιούν τώρα ότι δεν θα χρειαστούν πολλά για να μετατραπεί η αργή πτώση του κλάδου σε μια στιγμή απότομης, κατακόρυφης πτώσης: Μια ακόμη bear market και πολλές από αυτές τις εταιρείες θα βρεθούν εκτός πεδίου δράσης, χωρίς δυνατότηα διόρθωσης.

«Είναι μια τελική πράξη στο ότι πολλές εταιρείες που έμοιαζαν για δεκαετίες να έχουν βρει το “λιμάνι” τους και να έχου6ν εφησυχάσει, τώρα πρέπει να ενεργοποιηθούν, αλλιώς δεν θα έχουν δυνατότητα επιβίωσης», δήλωσε ο Ben Phillips, επικεφαλής της παγκόσμιας συμβουλευτικής επιχείρησης διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στην Broadridge Financial Solutions Inc. «Αυτές οι εταιρείες πρέπει να αλλάξουν τώρα και να αποτινάξουν τη νοοτροπία του παρελθόντος».

Περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια δολάρια μετρητά πελατών έχουν κατευθυνθεί προς εξόδους από το 2018 από επενδυτικά κεφάλαια των T. Rowe, Franklin, Abrdn, Janus Henderson Group Plc και Invesco Ltd. Αυτά είναι περισσότερα από όλα τα χρήματα που εποπτεύει η Abrdn, μια από τις μεγαλύτερες αυτόνομες εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων. Εάν θεωρήσουμε αυτές τις πέντε εταιρείες ότι εκπροσωπούν το μέσο όρο του κλάδου, μπορούμε να αντιληφθούμε τι σημαίνει η αιμορραγία μετρητών πελατών τους κατά την τελευταία δεκαετία – αλλά και τι συμβαίνει σε έναν κόσμο που δεν αγοράζει πια αυτό που πουλάει.

Οι λόγοι για τους αγώνες των εταιρειών δεν είναι μυστικοί: Οι επενδυτές παραιτούνται από αμοιβαία κεφάλαια για πολύ φθηνότερες παθητικές στρατηγικές, τις οποίες διαχειρίζονται σε μεγάλο βαθμό οι κολοσσοί BlackRock Inc., Vanguard Group Inc. και State Street Corp., προκαλώντας μια δραματική συμπίεση των προμηθειών σε όλο τον κλάδο, ενώ επιβαρύνουν τα έσοδα και τα περιθώρια των μικρότερων παικτών.

Γιατί η BlackRock κερδίζει

Η BlackRock αντλεί μετρητά από επενδυτές καθώς άλλες εταιρείες αγωνίζονται να αποκτήσουν έστω και μια μικρή πρόσβαση σε αυτά. Και με τις γεωπολιτικές εντάσεις και τα υψηλότερα επιτόκια να αποτελούν πλέον το status quo, ακόμη και το μεγαθήριο των 9,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων BlackRock πλήττεται ελαφρώς. Στους τρεις μήνες έως τον Σεπτέμβριο, οι πελάτες άντλησαν καθαρά 13 δισεκατομμύρια δολάρια από τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαιά της, τις πρώτες τέτοιες εκροές από την έναρξη της πανδημίας το 2020.

«Οι διαρθρωτικές και κοσμικές αλλαγές στα επιχειρηματικά μοντέλα, την τεχνολογία και, κυρίως, τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική έχουν κάνει τα τελευταία δύο χρόνια να φαίνονται εξαιρετικά απαιτητικά για την παραδοσιακή διαχείριση περιουσιακών στοιχείων», είπε σε αναλυτές ο Διευθύνων Σύμβουλος της BlackRock, Λάρι Φινκ, αυτόν τον μήνα.

Το Bloomberg News ανέλυσε περισσότερα από πέντε χρόνια χρηματικών ροών, προμήθειες, επενδυτικές επιδόσεις, περιθώρια εσόδων και κέρδους στις πέντε εταιρείες, καθώς και τάσεις σε ολόκληρο τον κλάδο, για να δείξει πώς τα ενεργά στελέχη διατρέχουν σήμερα μεγαλύτερο κίνδυνο από ποτέ. Επιλέχθηκαν οι πέντε εισηγμένες εταιρείες – οι οποίες επέβλεψαν περισσότερα από 5 τρισεκατομμύρια δολάρια στις 30 Ιουνίου για όλους, από εργαζόμενους με συνταξιοδοτικά προγράμματα καθορισμένων παροχών -τα γνωστά ως σχέδια 401 (k) των ΗΠΑ- μέχρι τα μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία στον κόσμο. Ήταν όλες γνωστές επωνυμίες στην παγκόσμια διαχείριση περιουσιακών στοιχείων για δεκαετίες, που τώρα βρίσκονται μπροστά σε ένα σκηνικό τεράστιας πίεσης.

Οι μετοχές και των πέντε εταιρειών υποδηλώνουν την κατάσταση της αγοράς. Εκτός από την T. Rowe Price, όλες οι εταιρείες έχουν χάσει τουλάχιστον το ένα τρίτο της αξίας τους από τις αρχές του 2018, σε σύγκριση με αύξηση περίπου 60% για τον S&P 500.

Οι επενδυτές αποχωρούν από ενεργά κεφάλαια

Παρά την ελπίδα τους ότι οι πελάτες θα επιστρέψουν στις μετοχές και στα ομόλοα όταν τα πράγματα δυσκολέψουν – και μάλιστα θα πληρώσουν με προθυμία γι’ αυτό – η πτωτική τροχιά φαίνεται μη αναστρέψιμη. Τα παθητικά προϊόντα έχουν γίνει τόσο ελκυστικά, ανεξάρτητα από το αν οι αγορές ανεβαίνουν ή πέφτουν, που μέχρι τα μέσα του έτους αντιπροσώπευαν το ήμισυ του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων σε αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια και ETF, από 47% το 2022 και 44% το 2021, σύμφωνα με στοιχεία που συκέντρωσε το Bloomberg – πριν από μια δεκαετία, ήταν μόλις 27%.

Σαν να μην αρκούσε η καταπολέμηση των δεικτών, υπάρχει τώρα ένας νέος εχθρός που πρέπει να αντιμετωπίσουν: τα μετρητά, που βρίσκονται εκεί ακριβώς που οι επενδυτές θέλουν να διατηρήσουν τα χρήματά τους ενώ τα επιτόκια παραμένουν υψηλά.

Η προηγούμενη γενιά CEOs έκανε ατελείωτες προσπάθειες να αλλάξει τα πράγματα: μείωσαν τις αμοιβές (με αποτέλεσμα μόνο χαμηλότερα έσοδα), συγχωνεύτηκαν με ανταγωνιστές (δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα από όσα έλυσαν), υπό την είδραση του bandwagon effect υιοθέτησαν μια σειρά από νέες μόδες όπως το ESG, ελπίζοντας να δώσουν οι ίδιοι ένα πλεονέκτημα στις εταιρείες τους – και κατέληξαν να μοιάζουν περισσότερο με τους ανταγωνιστές τους. Δεν λειτούργησε τίποτα.

Τώρα εναπόκειται σε μια νέα γενιά ηγετών, όπως οι Rob Sharps στην T. Rowe, Andrew Schlossberg στην Invesco, Ali Dibadj στην Janus, Stephen Bird στην Abrdn και Jenny Johnson στην Franklin, να αλλάξουν τα πράγματα. Οι νέοι διευθύνοντες σύμβουλοι, ένας συνδυασμός βετεράνων και ξένων εταιρειών που προσλαμβάνονται για να «ταρακουνήσουν» τα πράγματα.

«Τα τελευταία 10 χρόνια, περισσότερο από το 100% της αύξησης των εσόδων οφείλεται στην απόδοση της αγοράς — απλώς οι αγορές ανεβαίνουν», δήλωσε ο Stefan Hoops, Διευθύνων Σύμβουλος της DWS, του βραχίονα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων $900 δισεκατομμυρίων της Deutsche Bank AG, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία κατά το τελευταίο έτος και ρίχνει μετρητά σε ETF και εναλλακτικές λύσεις για να αντιμετωπίσει την πίεση. «Αν θεωρήσουμε ότι οι αγορές φεύγουν από την ορθόδρομη πορεία τους, αλλά με το ίδιο ποσοστό συμπίεσης περιθωρίου, τότε ξαφνικά οι εταιρείες θα βρεθούν δυνητικά αντιμέτωπες με μια δεκαετία συρρίκνωσης των εσόδων».

Περί συρρίκνωσης

Σύμφωνα με τις Investment Company Institute, Lipper και Morningstar, η Franklin είχε μόνο δύο τρίμηνα καθαρών μακροπρόθεσμων εισροών από το 2018, ακόμη και σε ανοδικές αγορές και μετά από εξαγορές. Η Janus Henderson Investors είχε το πρώτο τρίμηνο εισροών νωρίτερα φέτος μετά από 21 συνεχόμενα τρίμηνα εκροών, για να αρχίσει ξανά η αιμορραγία. Η Abrdn δεν έχει δει ούτε ένα έτος καθαρών εισροών από τότε που δημιουργήθηκε μέσω συγχώνευσης το 2017. Δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια έχουν αποχωρήσει από τα κεφάλαια της T. Rowe από τα μέσα του 2021 και τα έσοδα από προμήθειες διαχείρισης μειώθηκαν κατά περισσότερο από 15%. Και η Invesco δεν έχει σχεδόν καμία αύξηση εσόδων εδώ και τρία χρόνια.

Η BlackRock, εν τω μεταξύ, η οποία κυριαρχεί στον κλάδο της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως, έχει σχεδόν διπλάσια περιουσιακά στοιχεία και από αυτά των πέντε εταιρειών μαζί και οι καθαρές ροές της σε μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια ανήλθαν συνολικά σε 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια από τις αρχές του 2018 έως τα μέσα του έτους.
«Οι μεσαίοι παίκτες δεν μπορούν να αναπτυχθούν οργανικά από αυτό το σενάριο», δήλωσε ο Evan Skalski, αναπληρωτής διευθυντής στην Alpha FMC, η οποία λειτουργεί συμβουλευτικά για τους 20 κορυφαίους παγκόσμιους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων. «Μπορούν να προσπαθήσουν να διαχειριστούν το κόστος και να διατηρήσουν την τρέχουσα επιχείρηση σε λειτουργία, αλλά θα πρέπει να συμβιβαστούν με μια ιστορία χαμηλής ανάπτυξης ή χωρίς ανάπτυξη».

Χάθηκε μια μάχη, όχι ο πόλεμος

Υπάρχει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Janus Henderson’s Research Fund. Ιδρύθηκε το 1993 με στόχο να επενδύσει στις καλύτερες ιδέες που παράγονται από όλη την εταιρεία με έδρα το Λονδίνο, με ρίζες στις ΗΠΑ και την τεχνολογική έκρηξη της δεκαετίας του 1990. Με περιουσιακά στοιχεία 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων, είναι το τρίτο μεγαλύτερο fund της εταιρείας στις ΗΠΑ. Ωστόσο, είχε χαμηλές επιδόσεις στον δείκτη Russell 1000 Growth κάθε ημερολογιακό έτος για οκτώ χρόνια, σύμφωνα με την Morningstar Inc.

Μιλώντας στο Bloomberg News από ένα συνέδριο πελατών Janus Henderson στη Μαδρίτη στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο Διευθύνων Σύμβουλος Dibadj παραδέχτηκε ότι πολλά από τα προβλήματα του κλάδου προέρχονται από την εσωστρεφή φύση του. «Ιστορικά αυτή η βιομηχανία θα δημιουργούσε νέα προϊόντα που θα κάλυπταν το όποιο κεόν, χωρίς να σκεφτεί την πραγματική ανάγκη του πελάτη», είπε, επισημαίνοντας ότι συμμετείχε σε απογοητευτικές συναντήσεις όπου οι πελάτες δεν γνώριζαν καν τι διαθέτει η εταιρεία. «Αυτό με εκπλήσσει και με ενοχλεί».

Η κατάσταση είναι παρόμοια και στις άλλες εταιρείες. Το Franklin Income Fund με την ιστορία 75 χρόνων, για παράδειγμα, έχει περίπου 69 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά είχε καθαρές εκροές 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με τη Morningstar. Το Western Asset Core Plus Bond Fund, με περίπου 21 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικό ενεργητικό, είχε εξαγορές άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόλις από την αρχή του 2022. Το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Ανάπτυξης Μεσαίας Κεφαλαιοποίησης των 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων και το Αμοιβαίο Κεφάλαιο Blue Chip Growth 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων είχαν δισεκατομμύρια δολάρια σε εκροές και μειώσεις ενεργητικού από τις αρχές του 2022.

O Stephen Bird της Abrdn έχει εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό τον ανταγωνισμό σε μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια μεγάλης κεφαλαιοποίησης, επιλέγοντας αντ’ αυτού να δώσει έμφαση σε στρατηγικές μικρής κεφαλαιοποίησης και αναδυόμενων αγορών. Έχει χωρίσει την επιχείρηση σε τρία μέρη: μια επιχείρηση αμοιβαίων κεφαλαίων, μια μονάδα περιουσίας που εξυπηρετεί επίσης ιδιώτες επενδυτές και μια πλατφόρμα για χρηματοοικονομικούς συμβούλους – μια στρατηγική που δεν έχει ακόμη αποδείξει ότι λειτουργεί.

«Εάν δεν αλλάξετε το μοντέλο της επιχείρησής σας, η συμπίεση και η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων θα σας εκτοπίσουν», δήλωσε ο Bird, πρώην στέλεχος της Citigroup Inc. που ανέλαβε το τιμόνι της Abrdn πριν από δύο χρόνια.

Το μέγεθος μετράει

Για πολλές άλλες εταιρείες, οι ιδιωτικές αγορές – και, συγκεκριμένα, ο τομέας των ιδιωτικών ππιστώσεων – είναι πλέον ο πιο πρόσφατος αντιληπτός σωτήρας. Σχεδόν όλοι, από μικρές έως γιγάντιες εταιρείες μετοχών και ομολόγων, συσσωρεύονται στην κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, συχνά για πρώτη φορά. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, η αύξηση των συγχωνεύσεων και εξαγορών στον χώρο προκλήθηκε από τέτοιους οίκους, συμπεριλαμβανομένου του Franklin, που είναι πρόθυμοι να προσφέρουν στους πελάτες τις όλο και πιο δημοφιλείς στρατηγικές, οι οποίες συνήθως χρεώνουν υψηλότερες χρεώσεις.

«Πιστεύω ότι αυτό είναι ένας μεγάλος μοχλός για πολλές από αυτές τις εταιρείες – εξετάζουν τα δικά τους οικονομικά στοιχεία και σκέφτονται τι θα μας κρατήσει στη ζωή τα επόμενα χρόνια», δήλωσε η Amanda Nelson, διευθύντρια στην εταιρεία συμβούλων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Casey Quirk στη Deloitte.

Οι εναλλακτικές

Για πολλούς συμβούλους και στελέχη του κλάδου, αυτή η τελευταία προσπάθεια να παραμείνουν στο παιχνίδι – και να εξοικονομήσουν συνεχώς περιθώρια κέρδους – μπορεί να αποφέρει έσοδα βραχυπρόθεσμα, χωρίς να είναι όμως αυτό που αναζητούν. Για παράδειγμα, η αγορά της Oak Hill Advisors από τον T. Rowe Price για έως και 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια – που ανακοινώθηκε το 2021 – κόστισε πολύ, αλλά έχει κάνει ελάχιστα για να αλλάξει την τύχη της εταιρείας μέχρι στιγμής.

«Έχουν περάσει 18 μήνες από το κλείσιμο της συμφωνίας στα τέλη του 2021. Συνολικά, νομίζω ότι πήγε πολύ καλά», είπε ο Sharps σε συνέντευξή του αυτό το καλοκαίρι. «Αλλά επειδή είναι ισορροπημένο και διαφανές, θα έλεγα ότι το περιβάλλον άντλησης κεφαλαίων είναι πιο δύσκολο και τα αποτελέσματά τους είναι συνεπή με αυτό».

Η εταιρεία ξεκίνησε ένα ιδιωτικό πιστωτικό ταμείο αυτόν τον μήνα με 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια, εν μέρει με χρήματα από την T. Rowe, η οποία διαχειρίζεται συνολικά περιουσιακά στοιχεία 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η Franklin’s Johnson έχει επίσης πληρώσει δισεκατομμύρια για να προχωρήσει σε συναλλαγές τα τελευταία τρία χρόνια, εξαγοράζοντας εταιρείες συμπεριλαμβανομένης της Lexington Partners, για 1,75 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Franklin λέει τώρα ότι διαχειρίζεται 257 δισεκατομμύρια δολάρια σε εναλλακτικά περιουσιακά στοιχεία, περίπου το 18% της συνολικής δραστηριότητας της εταιρείας. Οι εξαγορές αύξησαν τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία και, ως εκ τούτου, τα έσοδα, αλλά δεν έχουν αντιστρέψει πλήρως τα έτη συνολικών καθαρών εκροών και σύσφιξη των προσαρμοσμένων λειτουργικών περιθωρίων κατά σχεδόν 14% μεταξύ του 2018 και του τέλους του περασμένου έτους.

Όλες οι αλλαγές που γίνονται σε δεκάδες εταιρείες στη μεσαία βαθμίδα του κλάδου – εξαγορές, διάσπαση σε κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, περικοπές τελών – μπορεί να κάνουν λίγα και απλώς να καθυστερήσουν το αναπόφευκτο. «Έχουμε μπει σε μια αργή αλλά σίγουρα φθίνουσα τροχιά», δήλωσε ο Markus Habbel, επικεφαλής της παγκόσμιας πρακτικής διαχείρισης πλούτου και περιουσιακών στοιχείων της Bain & Co. «Υπάρχει ένα σενάριο για πολλούς από αυτούς τους παίκτες να επιβιώσουν για μερικά χρόνια, ενώ τα περιουσιακά τους στοιχεία και τα έσοδά τους να βαίνουν μειούμενα, μέχρι να “πεθάνουν”. Και αυτή είναι η τάση στην πλειονότητα του κλάδου».