Τεχνητή Νοημοσύνη: Πώς καθοδήγησε τα ουκρανικά drones να χτυπήσουν ρωσικά αεροδρόμια

Η τολμηρή «Επιχείρηση Ιστός Αράχνης» του Κιέβου που πραγματοποιήθηκε από την υπηρεσία ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) νωρίτερα αυτόν τον μήνα εναντίον τεσσάρων αεροπορικών βάσεων στη Ρωσία υπογράμμισε τις καταστροφικές επιπτώσεις μιας τεχνολογικής κούρσας που διαμορφώνεται από την τεχνητή νοημοσύνη.

«Ο πόλεμος αλλάζει κάθε μέρα τώρα», δήλωσε στους Financial Times ο Βαλερί Μπόροβικ, διευθύνων σύμβουλος της First Contact — της εταιρείας που παρήγαγε τα μικρά και ευέλικτα τετρακόπτερα που αναπτύχθηκαν εναντίον των ρωσικών αεροδρομίων. «Σμήνος drones, σμίκρυνση, στόχευση τεχνητής νοημοσύνης στο «τελευταίο μίλι»… πρέπει να προετοιμαστούμε για όλα αυτά».

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία χαρακτηρίζεται από ταχείς κύκλους καινοτομίας και προσαρμογής και από τις δύο πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των αυτόνομων συστημάτων και όπλων για την αντιμετώπισή τους.

Αν τα φθηνά drones που αναπτύσσονται στο πεδίο της μάχης είναι το αντίστοιχο των σοβιετικών αυτοκινήτων, ο Μπόροβικ περιέγραψε το δικό του ως τη «Mercedes» των UAV: ​​προηγμένες, πλήρως προσαρμόσιμες μηχανές που διαθέτουν Τεχνητή Νοημοσύνη και υλικά υψηλής ποιότητας. «Αυτά είναι ειδικά drones για ειδικές αποστολές, πέντε φορές πιο ακριβά από τα κανονικά drones», δήλωσε ο Μπόροβικ στους Financial Times.

Αντί για το ανοιχτό πλαίσιο που χαρακτηρίζει drones πρώτου προσώπου που χρησιμοποιούνται στην πρώτη γραμμή, τα UAV που χρησιμοποιήθηκαν στην Επιχείρηση Ιστός Αράχνης διαθέτουν κλειστό πλαίσιο που εαντέχει σε κακές καιρικές συνθήκες και κρύβει την τεχνολογία κατά των παρεμβολών.

Αυτόνομα συστήματα με τεχνητή νοημοσύνη

Σύμφωνα με την SBU, τα αυτόνομα συστήματα με τεχνητή νοημοσύνη επέτρεπαν στα drones να συνεχίσουν να πετούν «κατά μήκος μιας προσχεδιασμένης διαδρομής» ακόμη και μετά την απώλεια σήματος. «Αφού πλησίασαν και ήρθαν σε επαφή με έναν συγκεκριμένα καθορισμένο στόχο, η κεφαλή ενεργοποιήθηκε αυτόματα», ανέφερε η υπηρεσία ασφαλείας.

Ο Γιάροσλαβ Αζνιούκ, ένας άλλος κατασκευαστής drones για τον ουκρανικό στρατό, δήλωσε στους FT ότι «τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία αρχίζουν να κλιμακώνουν τις πρώιμες αυτόνομες δυνατότητές τους».

Ενώ η πλήρως αυτόνομη στόχευση παραμένει γεμάτη προκλήσεις, η «καθοδήγηση τερματικού» – όπου ο πιλότος του drone επιλέγει χειροκίνητα έναν στόχο στην οθόνη πριν αφήσει την τεχνητή νοημοσύνη να αναλάβει – χρησιμοποιείται ήδη στο πεδίο της μάχης, είπε.

Η εταιρεία The Fourth Law του Αζνιούκ παρέδωσε τα πρώτα τέτοια συστήματα τεχνητής νοημοσύνης σε μονάδες πρώτης γραμμής για δοκιμαστικές λειτουργίες πριν από ένα χρόνο. Αρκετές άλλες εταιρείες έχουν πραγματοποιήσει παρόμοια πειράματα.

Ο υπουργός ψηφιακού μετασχηματισμού της Ουκρανίας, Μιχαήλ Φεντόροφ, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα την ανάπτυξη ενός αεροπλανοφόρου drones ικανού να πετάξει έως και 300 χιλιόμετρα και να ρίξει δύο FPV drones με αυτόνομες δυνατότητες πλοήγησης και στόχευσης.

Footage showing a Ukrainian FPV Drone striking one of the fuel tanks on a Tu-95MS Long-Range Strategic Bomber at Olenya Airbase in Murmansk today during Operation Spiderweb. pic.twitter.com/7EObjb5VDA

— OSINTdefender (@sentdefender) June 1, 2025

Η Ρωσία ενισχύει τις δυνατότητες στην ΑΙ

Η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας (HUR) δήλωσε τη Δευτέρα ότι εντόπισε ρωσικό drone εξοπλισμένο με συστήματα αυτόνομης αναζήτησης και επιλογής στόχων. Το drone χρησιμοποίησε επίσης αμερικανικά εξαρτήματα από κονσόλες παιχνιδιών, σύμφωνα με την υπηρεσία.

Η εξέλιξη του πολέμου με drone έχει καθοδηγηθεί από την αλλαγή τακτικών, τη μείωση των πόρων και την ανάγκη λειτουργίας σε ένα πεδίο μάχης γεμάτο με εξοπλισμό σχεδιασμένο να παρεμποδίζει τα ραδιοσήματα.

«Ο πόλεμος είναι ένας συνεχής ανταγωνισμός προσαρμογής μεταξύ των δύο πλευρών και δεν αρκεί απλώς να αυξήσουμε τις ποσότητες», δήλωσε στους FT η Λιούμπα Σίποβιτς, συνιδρύτρια της Dignitas Ukraine, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που παρέχει drones στον ουκρανικό στρατό, καθώς και εκπαίδευση για τους πιλότους τουw.

Τους τελευταίους μήνες, ο ουκρανικός στρατός, υποστηριζόμενος από εταιρείες mil-tech και εθελοντικές οργανώσεις, έσπευσε να αναπτύξει μοντέλα drones ικανών να αναχαιτίσουν ρωσικά αναγνωριστικά UAV και, τελικά, τα drones μεγάλης εμβέλειας Shahed που κατασκευάζονται στη Ρωσία με ιρανική τεχνολογία.

«Είναι η κύρια εστίασή μας αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Μποχντάν Ντανίλιβ, επικεφαλής του στρατιωτικού τμήματος του Ιδρύματος Prytula, ενός από τους μεγαλύτερους ουκρανικούς πολιτικούς οργανισμούς που συγκεντρώνει χρήματα για τον στρατό. Ο οργανισμός δήλωσε ότι έχει παραδώσει σχεδόν 600 αναχαιτιστικά σταθεράς πτέρυγας drones από την αρχή του έτους, τα οποία κατέρριψαν 247 ρωσικών αναγνωριστικών και καμικάζι drones.

Αναχαίτιση drone από drone

Ξεκινώντας το περασμένο καλοκαίρι, ο αγώνας για την αναχαίτιση ρωσικών αναγνωριστικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών που πετούν ολοένα και πιο βαθιά εντός της Ουκρανίας ξεκίνησε με τη χρήση ενισχυμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών FPV, τα οποία έκτοτε αντικαταστάθηκαν σε μεγάλο βαθμό από πιο ισχυρά και ταχύτερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας.

«Αλλά δεν πρόκειται ακόμη για μαζική παραγωγή και προς το παρόν δεν υπάρχει καλή τεχνολογία για την καταπολέμηση μη επανδρωμένων αεροσκαφών όπως τα Shahed», δήλωσε η Σίποβιτς.

Η Ουκρανία υστερεί επίσης στη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών που μεταδίδουν σήματα μέσω οπτικών ινών.

Η παραπλανητικά απλή τεχνολογία έχει αναδιαμορφώσει το πεδίο της μάχης από τότε που τα ρωσικά στρατεύματα άρχισαν να τη χρησιμοποιούν στην περιοχή του Κουρσκ πέρυσι, επιτρέποντας στους πιλότους μη επανδρωμένων αεροσκαφών να αγνοούν τις συσκευές παρεμβολής και να χτυπούν οποιοδήποτε όχημα ή στρατιώτη εντός της εμβέλειας του καλωδίου τους.

Καθώς η Μόσχα επιταχύνει την καλοκαιρινή της επίθεση, το πλεονέκτημα βοήθησε τον ρωσικό στρατό να προχωρήσει ταχύτερα τον Μάιο από ό,τι οποτεδήποτε από τον περασμένο Νοέμβριο.

«Κάναμε ένα λάθος», δήλωσε ο Ολεξάντρ Γιακοβένκο, διευθύνων σύμβουλος της TAF Drones, μιας εταιρείας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς drones στην Ουκρανία.

«Όταν ο εχθρός μας άρχισε να χρησιμοποιεί drones οπτικών ινών προς την κατεύθυνση του Κουρσκ, αρχικά σκεφτήκαμε ότι δεν θα ήταν πολύ αποτελεσματικό, ότι δεν θα χρησιμοποιούνταν μαζικά».

Η TAF Drones προσπαθεί να καλύψει τη διαφορά και έχει αυξήσει την παραγωγή drones οπτικών ινών — παραδίδοντας έως και 10.000 το μήνα. «Αλλά συνολικά θα χρειαζόταν πιθανώς να κατασκευάσουμε έως και 70.000 drones οπτικών ινών με εμβέλεια 25 χιλιομέτρων», είπε.