Ελ Εριάν για Fed: Οι τρεις «όχι καλές» επιλογές για τα επιτόκια

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει τρεις βασικές επιλογές για τα επιτόκια κατά τη συνεδρίασή της αυτή την εβδομάδα, γράφει σε άρθρο του στους Financial Times ο οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν, πρόεδρος του Queens’ College του Κέιμπριτζ και σύμβουλος των Allianz και Gramercy.

Σπεύδει να προσθέσει ωστόσο, ότι καμία από αυτές δεν είναι η βέλτιστη και αυτό που η Fed καθοδήγησε τις αγορές να περιμένουν θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι το λιγότερο επιθυμητό.

Επιπλέον, και τα τρία αντανακλούν τις ευρύτερες προκλήσεις που απαιτούν σημαντική βελτίωση στην οικονομία από την πλευρά της προσφοράς και θεσμικές μεταρρυθμίσεις.

Όπως υπογραμμίζει ο Ελ Εριάν, με βάση τις συστάσεις ενός κορυφαίου αξιωματούχου της Fed, η αγορά προσδοκά ότι η κεντρική τράπεζα θα διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα με τάση για επανέναρξη των αυξήσεων στην επόμενη συνεδρίαση του Ιουλίου.

Αυτή η προσέγγιση θεωρείται ότι παρέχει στους αξιωματούχους περισσότερα δεδομένα για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της πρόσφατης επιθετικής νομισματικής σύσφιγξης.

«Ως αποτέλεσμα, η τεκμαρτή πιθανότητα της αγοράς για μια αύξηση τον Ιούνιο κυμάνθηκε γύρω στο 20-30% την τελευταία εβδομάδα, έχοντας προηγουμένως κορυφωθεί πάνω από το 70%πριν από την τελευταία καθοδήγηση» τονίζει ο κορυφαίος οικονομολόγος.

Σύμφωνα με την ανάλυσή του υπάρχουν δύο ζητήματα με αυτήν την προσέγγιση: πρώτον, ένας επιπλέον μήνας δεδομένων είναι απίθανο να βελτιώσει σημαντικά την κατανόηση της Fed για τις επιπτώσεις ενός εργαλείου πολιτικής που δρα με μεταβλητές καθυστερήσεις και δεύτερον, τα πρόσφατα στοιχεία ευνοούν μια αύξηση για μια κεντρική τράπεζα που έχει επανειλημμένα επιμείνει ότι «εξαρτάται από τα δεδομένα».

Τονίζει μάλιστα ότι δεν είναι περίεργο που κάποιοι αξιωματούχοι της Fed προτιμούν μια αύξηση αυτή την εβδομάδα. Αυτοί προκρίνουν μια σειρά από εκπλήξεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των πιο πρόσφατων υψηλότερων κενών θέσεων εργασίας, της ισχυρής μηνιαίας δημιουργίας θέσεων εργασίας, καθώς και την άρση των άμεσων ανησυχιών σχετικά με το ανώτατο όριο του χρέους των ΗΠΑ και την τραπεζική αστάθεια.

Δυσάρεστη θέση

Ο Ελ Εριάν υπενθυμίζει ότι πολλά έχουν γραφτεί για το γιατί η Fed βρίσκεται σε αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση. Ο πιο συχνά αναφερόμενος λόγος είναι ότι η Fed εκτίμησε εσφαλμένα την απειλή πληθωρισμού για το μεγαλύτερο μέρος του 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022 προτού αναγκαστεί σε 10 διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων.

Ως αποτέλεσμα, έχει βιώσει σημαντική διάβρωση της δημόσιας θέσης και της αξιοπιστίας της πολιτικής της. Υπήρξε παρατεταμένη ασυμφωνία μεταξύ της επικοινωνίας της Fed για την πορεία των επιτοκίων για το 2023 και του τι αναμένουν οι αγορές. Επιπλέον, έχει προκύψει δημόσια διαφωνία μεταξύ του προέδρου της Fed και του προσωπικού της κεντρικής τράπεζας σχετικά με την πιθανότητα ύφεσης. Η φήμη της Fed υπονομεύτηκε περαιτέρω από τα δαπανηρά ολισθήματα στην τραπεζική εποπτεία, την έλλειψη κατάλληλου στρατηγικού πλαισίου πολιτικής, την αδύναμη λογοδοσία και την ευαισθησία στην ομαδική σκέψη.

Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό

Εάν η Fed εξαρτάται πραγματικά από τα δεδομένα και είναι πραγματικά δεσμευμένη να επιτύχει τον τρέχοντα στόχο πληθωρισμού 2%, θα πρέπει να αυξήσει τα επιτόκια κατά 0,25 ποσοστιαίες μονάδες και να αφήσει ανοιχτή την πόρτα για πρόσθετες αυξήσεις. Οι πρόσφατες εκπλήξεις δεδομένων, σε συνδυασμό με την ισορροπία των κινδύνων που σχετίζονται με τις πολιτικές της Fed, υποδηλώνουν και οι δύο ότι αυτή η διαδρομή είναι προτιμότερη από μια «παράκαμψη».

Ωστόσο, εάν η Fed πιστεύει, όπως ο Ελ Εριάν, ότι λειτουργεί με έναν ξεπερασμένο στόχο πληθωρισμού λόγω σημαντικών αλλαγών στην πλευρά της προσφοράς της οικονομίας —και ότι η τροποποίηση του στόχου απαιτεί μια μακρά και λεπτή διαδικασία— τότε θα πρέπει να επιλέξει για μια παύση με τάση για μείωση όταν χρειαστεί.

Αυτό θα επιτρέψει στις επιπτώσεις των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων να διεισδύσουν στην οικονομία και θα μειώσει την πιθανότητα αδικαιολόγητης ζημίας στην οικονομική ανάπτυξη και ανησυχητικής χρηματοπιστωτικής αστάθειας.

Τα λάθη

Ο οικονομολόγος ο οποίος έχει συχνά επικρίνει τη Fed για τη στάση της, καταλήγει λέγοντας: «Θυμηθείτε ότι τα λάθη πολιτικής της Fed τα τελευταία δύο χρόνια και οι θεσμικές της αδυναμίες δεν είναι οι μόνοι παράγοντες που υπονόμευσαν την αποτελεσματικότητά της. Τα μεταβαλλόμενα πρότυπα παγκοσμιοποίησης, η αναδιάρθρωση των εταιρικών αλυσίδων εφοδιασμού, η ενεργειακή μετάβαση και οι αναντιστοιχίες στην αγορά εργασίας δείχνουν ότι η Fed λειτουργεί με στόχο πληθωρισμού που είναι πιθανώς πολύ χαμηλός για βιώσιμη οικονομική ευημερία».

Και προσθέτει: «Σε αυτό το πλαίσιο, το τρέχον πλαίσιο της συζήτησης πολιτικής είναι υπερβολικά στενό. Είναι πιο πιθανό να μπερδέψει τα πράγματα παρά να τονώσει το είδος των διαβουλεύσεων που μπορούν να ξαναχτίσουν τα θεμέλια ώστε η Fed να συμβάλει σε υψηλή ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και χρηματοπιστωτική σταθερότητα».