Πούτιν προς Ερντογάν: Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για τα σιτηρά

Η Ρωσία είναι ανοιχτή σε συζητήσεις σχετικά με τη συμφωνία για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, είπε σήμερα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν στον τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν, αναπτερώνοντας τις ελπίδες για επαναφορά της συμφωνίας που βοήθησε στο να βγουν τα σιτηρά της Ουκρανίας στην αγορά και έτσι να μετριαστεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση.

Η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία τον Ιούλιο – ένα χρόνο μετά τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας – διαμαρτυρόμενη ότι οι δικές της εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων αντιμετώπιζαν εμπόδια και ότι δεν πήγαιναν αρκετά ουκρανικά σιτηρά σε χώρες που είχαν ανάγκη.

Ο Ερντογάν, ο οποίος στο παρελθόν έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να πείσει τον Πούτιν να τηρήσει τη συμφωνία, καθώς και τα Ηνωμένα Έθνη, προσπαθούν να πείσουν τον Πούτιν να επιστρέψει στη συμφωνία.

Σιτηρά: Μέτρα για να μην πούμε… το ψωμί ψωμάκι

Μιλώντας κατά την έναρξη της συνάντησής τους στο θέρετρο του Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, ο Πούτιν είπε στον Ερντογάν ότι ήλπιζε ότι θα ολοκληρώσουν τις συνομιλίες για έναν κόμβο φυσικού αερίου στην Τουρκία και είπε ότι θα συζητήσουν επίσης τη συμφωνία για τα σιτηρά.

«Γνωρίζω ότι σκοπεύετε να θέσετε το θέμα της συμφωνίας για τα σιτηρά», είπε ο Πούτιν στον Ερντογάν. «Είμαστε ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις για αυτό το ζήτημα».

Ο Ερντογάν απάντησε ότι ο κόσμος περιμένει νέα για το θέμα του διαδρόμου των σιτηρών.

«Όλοι περιμένουν να δουν τι θα βγει από τη σημερινή μας συνάντηση», είπε. «Πιστεύω ότι το μήνυμα στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση θα είναι ένα σημαντικό βήμα για ολόκληρο τον κόσμο, ειδικά για τις αφρικανικές χώρες».

Η συμφωνία είχε στόχο να μεταφέρει σιτηρά από την Ουκρανία στις παγκόσμιες αγορές μέσω της Μαύρης Θάλασσας και να αμβλύνει την παγκόσμια επισιτιστική κρίση που σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη είχε επιδεινωθεί από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους.

Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι δύο από τους βασικούς παραγωγούς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο και σημαντικοί παίκτες στις αγορές σιταριού, κριθαριού, καλαμποκιού, ελαιοκράμβης, κραμβέλαιου, ηλιόσπορου και ηλιελαίου.

Πριν από τις συνομιλίες με τον Ερντογάν, Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Ρωσία εξαπέλυσε αεροπορική επίθεση τη νύχτα σε ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια εξαγωγής σιτηρών της Ουκρανίας.

Η πρόταση του ΟΗΕ

Ο Πούτιν έχει δηλώσει πως η Ρωσία θα μπορούσε να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά εάν η Δύση εκπληρώσει ένα ξεχωριστό μνημόνιο που συμφωνήθηκε ταυτόχρονα με τα Ηνωμένα Έθνη για τη διευκόλυνση των ρωσικών εξαγωγών τροφίμων και λιπασμάτων.

Οι ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων δεν υπόκεινται στις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ωστόσο η Μόσχα επισήμανε ότι οι περιορισμοί στις πληρωμές, τα logistics και την ασφάλιση έχουν εμποδίσει τις αποστολές τέτοιων προϊόντων.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε την Πέμπτη ότι απέστειλε στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ «μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις» με στόχο την αναβίωση της συμφωνίας.

Ένα από τα βασικά αιτήματα της Μόσχας είναι η επανασύνδεση της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας στο σύστημα διεθνών πληρωμών SWIFT. Η ΕΕ το διέκοψε τον Ιούνιο του 2022 ως μέρος των σαρωτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν ως απάντηση στην εισβολή.

Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε το Σάββατο ότι τα πράγματα που υπονοούνταν από τη συμφωνία δεν είχαν εφαρμοστεί την προηγούμενη φορά, χωρίς να διευκρινίσει κάτι πιο συγκεκριμένο.
Στο ρεπορτάζ της για τη συνάντηση Ερντογάν, η ρωσική κρατική τηλεόραση τόνισε ότι οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη Ρωσία πρέπει να εφαρμοστούν.

Η Ρωσία έχει αποκλείσει τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας από τότε που εισέβαλε στη γείτονά της και απείλησε να αντιμετωπίσει όλα τα πλοία ως πιθανούς στρατιωτικούς στόχους μετά την αποχώρησή της από τη συμφωνία που υποστήριζε ο ΟΗΕ, η οποία επέτρεψε στην Ουκρανία να εξάγει δεκάδες εκατομμύρια μετρικούς τόνους σιτηρών.

Σε απάντησή της, η Ουκρανία ανακοίνωσε έναν «ανθρωπιστικό διάδρομο» που αγκαλιάζει τη δυτική ακτή της Μαύρης Θάλασσας κοντά στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Την Κυριακή ένα τρίτο σκάφος, το υπό σημαία Λιβερίας Anna-Theresa, βγήκε από τη Μαύρη Θάλασσα μέσω Κωνσταντινούπολης μέσω του διαδρόμου.

Η Ρωσία συζητά επίσης μια πρωτοβουλία Πούτιν να προμηθεύσει έως και 1 εκατομμύριο τόνους ρωσικών σιτηρών στην Τουρκία σε μειωμένες τιμές για μεταγενέστερη επεξεργασία σε τουρκικά εργοστάσια και αποστολή σε χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.