Ναυτιλία: Στα χαρτιά η μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων εταιρειών κοντά στις κύριες αγορές

Με την έναρξη της πανδημίας μια λέξη επανήλθε στο διεθνές λεξιλόγιο των εφοδιαστικών αλυσίδων και της επιχειρηματικότητας: «nearshoring».

Η έννοια δηλώνει μια επιχειρηματική στρατηγική που στοχεύει στη μετατόπιση των παραγωγικών δραστηριοτήτων των εταιρειών πιο κοντά στις κύριες αγορές τους για να μειώσουν το κόστος μεταφοράς και να παραδίδουν τα προϊόντα τους πιο γρήγορα στους πελάτες. Τα δεδομένα όμως από τη ναυτιλία δείχνουν ότι η τάση αυτή μάλλον περισσότερο έμεινε στα λόγια και λιγότερο έγινε πράξη.

Διώρυγα Παναμά: «Ψαλίδι» κατά 50% στις διελεύσεις πλοίων – Η ξηρασία απειλεί το παγκόσμιο εμπόριο

Οι εφοδιαστικές αλυσίδες

Είναι γεγονός ότι με την έναρξη της πανδημίας και τις διαταραχές που προκλήθηκαν στην εφοδιαστική αλυσίδα πολλές εταιρείες δήλωσαν πως σχεδιάζουν παραγωγικές επενδύσεις πιο κοντά στις χώρες που διαθέτουν τα προϊόντα τους.

Μέχρι στιγμής βέβαια δεν φαίνεται να κυριαρχεί αυτή η στρατηγική, αν και κάποιες πρώτες μετρήσεις δείχνουν μια σταδιακή μετατόπιση της παραγωγικής ικανότητας από την Κίνα.

Το παράδειγμα της Mattel

Το παράδειγμα της Mattel που τον Μάρτιο του 2022 ανακοίνωσε ότι επένδυσε 50 εκατ. δολάρια για να επεκτείνει ένα εργοστάσιο στο βόρειο μεξικανικό κρατίδιο Nuevo Leon είναι ενδεικτικό. Τώρα είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο της εταιρείας, αφήνοντας εκτός άλλες περιοχές στην Κίνα, το Βιετνάμ και τη Μαλαισία. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση του Μεξικού αναμένει ότι το nearshoring θα προσθέσει σύμφωνα με το Reuters έως και 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη, η οποία αναμένεται να φτάσει το 3,5% φέτος.

Άλλες αγορές

Η μείωση ως έναν βαθμό του ρόλου της Κίνας ως του παγκοσμίου εργοστασίου μπορεί να οφείλεται όμως και σε πιο ειδικούς λόγους, όπως το αυξανόμενο κόστος παραγωγής στην αχανή αυτή χώρα, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή η επιβολή δασμών των ΗΠΑ στις εξαγωγές της και η μειωμένη νομική προστασία των επιχειρήσεων.

Αλλωστε, σύμφωνα με στοιχεία του οίκου αναλύσεων Drewry Maritime Research, ενώ η Κίνα χάνει μερίδιο αγοράς στις εξαγωγές προς την αγορά των ΗΠΑ, λόγω και του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο χωρών, την άλλη στιγμή τo Βιετνάμ έχει αυξήσει το μερίδιό του στις εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων προς τις ΗΠΑ από 7,8% το 2018 σε 13% τους πρώτους πέντε μήνες του 2023. Η Κορέα, η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη έχουν επίσης επωφεληθεί, σημειώνει η Drewry.

Παράλληλα ένα report της Sea-Intelligence εκτιμά ότι τα δεδομένα δεν υποστηρίζουν μια τάση ενίσχυσης του neashoring.

Παρενέργειες

Μια παρενέργεια του nearshoring θα ήταν η σμίκρυνση των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς μέρος της παραγωγής θα μετακινούνταν πιο κοντά στους τελικούς καταναλωτές, αλλά όχι τόσο κοντά ώστε να εξαλειφθεί πλήρως η ανάγκη για μεταφορές με πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Αυτή η τάση θα έπρεπε επομένως να καταγραφεί ως μια μείωση των μέσων αποστάσεων πλεύσης των πλοίων. Τα στοιχεία όμως της Intelligence δείχνουν ότι δεν υπάρχει κάποια μεγάλη αλλαγή.

Για τη Βόρεια Αμερική, σύμφωνα με τον Alan Murphy, CEO της Sea-Intelligence, η απόσταση πλεύσης έχει αυξηθεί σε σύγκριση με την προ πανδημίας περίοδο. Για τις εισαγωγές στην Ευρώπη, αν και παρατηρείται μια οριακή μείωση στις αρχές της περιόδου της πανδημίας, αυτή έχει αντιστραφεί και θα ήταν ορθότερο να συμπεράνουμε ότι κατά το τελευταίο έτος υπήρξε σταδιακή αύξηση της απόστασης απόπλου για τα φορτία που έρχονται στην Ευρώπη.

Ο όγκος εμπορευματοκιβωτίων

Επιπλέον, κατά την ανάλυση των στοιχείων για τον όγκο του εμπορίου εμπορευματοκιβωτίων από το Container Trade Statistics, διαπιστώνουμε, λέει ο Alan Murphy, ότι ο όγκος των εμπορευματοκιβωτίων εντός της Ευρώπης, ως ποσοστό των συνολικών ευρωπαϊκών εισαγωγών εμπορευματοκιβωτίων, μειώνεται σταδιακά από την κορύφωση της πανδημίας. Ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό των φορτίων εντός της Βόρειας Αμερικής μετακινείται με πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι όγκοι των εντός της Βόρειας Αμερικής μεταφερόμενων εμπορευματοκιβωτίων, ως ποσοστό των συνολικών εισαγωγών εμπορευματοκιβωτίων της Βόρειας Αμερικής, έχουν μειωθεί σχεδόν στο μισό από τα προ της πανδημίας χρόνια, από 1,2% κατά μέσο όρο το 2019 σε 0,6% από την αρχή του 2023 μέχρι σήμερα. Συμπερασματικά, τα διαθέσιμα στοιχεία που αφορούν τους όγκους των μεταφερόμενων εμπορευματοκιβωτίων δεν υποστηρίζουν την έννοια μιας αυξανόμενης τάσης του nearshoring.

ΠΗΓΗ: ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ