Φορολογία: Πόσο «πληρώνουν» στην Ελλάδα οι μισθωτοί [πίνακας]

Ένα επιπλέον «βάρος» για τους ήδη πιεσμένους εργαζόμενους στην Ελλάδα αποτελεί η φορολογία εισοδήματος. Κι αυτό διότι παραμένει σε υψηλό επίπεδο, αν και η γενική εικόνα των μισθών δείχνει ότι η χώρα μας βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, ενώ, την ίδια ώρα, η ακρίβεια δημιουργεί πτώση της αγοραστικής δύναμης. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως την ανάγκη να αξιοποιηθεί ο δημοσιονομικός χώρος που προκύπτει από τα πρωτογενή πλεονάσματα  με ουσιώδη περιστολή του φορολογικού βάρους στη μισθωτή εργασία, ώστε να τονωθούν τα κίνητρα για προσφορά εργασίας, αλλά και του μη μισθολογικού κόστους εργασίας για τις επιχειρήσεις, παράγοντας σημαντικός για τη διαμόρφωση της ζήτησης εργασίας, τονίζει η Alpha Bank στο νέο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων. Προφανώς, η αναφορά αυτή της ανάλυσης από την τράπεζα σχετίζεται και με την ελάφρυνση του κόστους για τις επιχειρήσεις. Σε κάθε περίπτωση η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας έχει φέρει επιβαρύνσεις και για αυτό η κυβέρνηση διαλαλεί ότι ετοιμάζει αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, οι οποίες, ωστόσο, αναμένεται να ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της παρουσίας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ και να τεθούν σε ισχύ το 2026.

Τι ισχύει στην Ελλάδα

Τι ισχύει όμως για την φορολογία της μισθωτής εργασίας στην Ελλάδα; Η έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα αναφέρεται στην αποκαλούμενη «φορολογική σφήνα» ή αλλιώς tax wedge, που αφορά στο σύνολο των κρατήσεων φόρων βαρύνουν εργαζόμενους και εργοδότες και συγκεκριμένα το άθροισμα των φόρων εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών, ως ποσοστό του μικτού εισοδήματος από την εργασία, με διάκριση των φορολογουμένων ανάλογα με την οικογενειακή τους κατάσταση.

Σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στη συγκεκριμένη έκθεση, ένας μισθωτός χωρίς παιδιά, ο οποίος λαμβάνει τον μέσο μισθό πληρώνει φόρους και εισφορές που αντιστοιχούν στο 39,3% του συνολικού κόστους που επιβαρύνεται ο εργοδότης για αυτόν. Ούτε λίγο ούτε πολύ για κάθε 100 ευρώ που πληρώνει συνολικά ο εργοδότης, ο εργαζόμενος «βλέπει» μόλις 60,7 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό…οδηγείται σε φόρους εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές και άλλες κρατήσεις. Το αντίστοιχο ποσοστό για τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ είναι 34,9%, κάτι που σημαίνει πως οι εργαζόμενοι στη χώρα μας επιβαρύνονται περισσότερο σε σχέση με αντίστοιχους άλλων χωρών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Πορτογαλία το ποσοστό είναι 39,4%, στη Σλοβενία 44,6%, ενώ στο Βέλγιο φτάνει στο 52,6%, το υψηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Αντίθετα, χώρες όπως η Ελβετία (22,9%), η Νέα Ζηλανδία (20,8%) και η Χιλή (7,2%) διατηρούν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα επιβάρυνσης. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι για τον μέσο μισθωτό εισόδημα χωρίς παιδιά στην Ελλάδα, η συνολική φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε το 2024 κατά 0,54 ποσοστιαίες μονάδες και συγκεκριμένα στο 39,3%.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην έκθεση, το παραπάνω δεν οφείλεται στην αλλαγή των φορολογικών συντελεστών, αλλά στο ότι υπήρξε άνοδος των ονομαστικών εισοδημάτων.

Ο ΟΟΣΑ σημειώνει συγκεκριμένα, ότι η αύξηση του φόρου εισοδήματος, ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του πραγματικού μισθού για την κατηγορία αυτή των εργαζομένων, που οδήγησε στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, το οποίο προκύπτει μετά την εφαρμογή της φορολόγησης.

Ενώ ο πραγματικός μέσος μισθός αυξήθηκε σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ κατά 1,7% το 2024 (4,7% ο ονομαστικός μείον 3% ο πληθωρισμός), ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε 2,6%.

Η προσωπική επιβάρυνση

Εκτός από το συνολικό ποσοστό επιβάρυνσης, η έκθεση του ΟΟΣΑ μελετά και την προσωπική φορολογική επιβάρυνση, ήτοι το ποσό που κατευθύνεται σε φόρο εισοδήματος και εισφορές εργαζομένου. Για την Ελλάδα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 25,8% το 2024, ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25%. Με άλλα λόγια, ένας εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ μικτά, θα «δει» περίπου 742 ευρώ καθαρά, με 258 ευρώ να πηγαίνουν στο κράτος.

Η εικόνα αυτή είναι πιο ευνοϊκή σε χώρες όπως η Ιρλανδία (28%) ή η Σουηδία (23,1%), ενώ  είναι χειρότερη σε κράτη όπως το Βέλγιο (39,7%) και η Λιθουανία (38,2%).

Από εκεί και πέρα, αναφορικά με τις οικογένειες με δύο παιδιά και έναν σύζυγο εργαζόμενο η «φορολογική σφήνα» το 2024, μειώθηκε οριακά (κατά 0,05 εκατοστιαίες μονάδες και διαμορφώθηκε στο 37,3%, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο, από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ που είναι στο 25,7%.

Για τις οικογένειες με δύο παιδιά και δύο εργαζόμενους, όπου ο ένας λαμβάνει τον μέσο μισθό και ο άλλος το 67% του μέσου μισθού, η «φορολογική σφήνα» μειώθηκε κατά 0,27 μονάδες το 2024, στο 37,5% έναντι 29,5% που είναι ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ.