Η Επιτροπή Ανταγωνισμού προτείνει τα ιδιωτικά νοσοκομεία να διαμορφώσουν τους τιμοκαταλόγους τους «ώστε να διευκολυνθεί έτι περαιτέρω ο καταναλωτής στη σύγκριση των τιμών, να ενισχυθεί η διαφάνεια και εν τέλει η καταναλωτική συνείδηση, ενισχύοντας εμμέσως τον ανταγωνισμό στον κλάδο». Υπονοώντας προφανώς ότι ο ανταγωνισμός στον κλάδο είναι… ημιτελής!
Η αύξηση των ασφαλίστρων υγείας στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων και οι προβληματικές σχέσεις μεταξύ των ασφαλιστικών εταιρειών και των ιδιωτικών νοσοκομείων, οδήγησαν τον περασμένο Ιανουάριο σε εμφανή κρίση όλου αυτού του πλέγματος των συμφερόντων.
Ανάκληση ασφαλίστρων
Για πρώτη φορά οι ασφαλιστικές εταιρείες βρέθηκαν στη – προφανώς – δυσάρεστη θέση να ανακαλέσουν τις υψηλές ανατιμήσεις των ασφαλίστρων, δείχνοντας ωστόσο ότι το πρόβλημα προέρχεται από τις ανεξέλεγκτες αυξήσεις των τιμών των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στη διάρκεια του 2022 ο συνολικός τζίρος του κλάδου της ιδιωτικής υγείας ανήλθε στα 1,908 δισ. ευρώ και τα συνολικά έσοδα από τα νοσοκομειακά ασφαλιστήρια ανήλθαν στα 873,3 εκατ. ευρώ – το 2024 ανήλθαν στα 1,062 δισ. ευρώ. Πρόκειται επί της ουσίας για έναν κλάδο ο οποίος κατά το μεγαλύτερο μέρος του αναπτύχθηκε και «συντηρείται» από τις ασφαλιστικές εταιρείες!
Το σήμα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού
Τότε, λοιπόν, τον περασμένο Ιανουάριο μετά από τον θόρυβο που προκλήθηκε το υπουργείο Ανάπτυξης ζήτησε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού να ερευνήσει τον κλάδο υγείας. Έτσι προέκυψε η χθεσινή έρευνα της Επιτροπής. Στην έρευνα καταγράφονται πολλές ενδιαφέρουσες παρατηρήσει.
Όπως κατ’ αρχήν η δυσκολία εισόδου κάποιου ενδιαφερόμενου στον κλάδο της ιδιωτικής υγείας. Αυτές τις δυσκολίες η Επιτροπή τις αποκαλεί «ρυθμιστικές ασυμμετρίες»! Σίγουρα οι ομάδες των συμφερόντων οι οποίες έχουν συγκροτηθεί – με τις πολιτικές απολήξεις που διαθέτουν – είναι σε θέση να καθορίζουν και τους κανόνες του παιχνιδιού.
Προσφάτως η αποεπένδυση του CVC από τον συγκεκριμένο κλάδο του απέφερε 1,5 δισ. ευρώ. Επί του συγκεκριμένου είναι χαρακτηριστικές οι αναφορές στην έκθεση σχετικά με την προνομιακή σχέση ανάμεσα στα ιδιωτικά νοσοκομεία που διέθετε το CVC και στην Εθνική Ασφαλιστική, η οποία ανήκε επίσης στο ίδιο fund – κάνοντας λόγο επί της ουσίας για αντι – ανταγωνιστικές πρακτικές.
Δείκτης υγείας
Αλλά και από την άλλη πλευρά καλύφθηκαν και τα συμφέροντα των ασφαλιστικών εταιρειών με την νομοθέτηση του «δείκτη υγείας» που κατήρτισε το ΙΟΒΕ. Με αποτέλεσμα οι ανατιμήσεις των ασφαλίστρων στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων να κινούνται σε υψηλά διψήφια ποσοστά. Το αποτέλεσμα βεβαίως ήταν ο «χορός των συμφερόντων» να … «χορηγείται» από τους ασφαλισμένους.
Τώρα βέβαια ο δείκτης καταργήθηκε και εκκρεμεί η διαμόρφωση νέου. Επίσης στην προκειμένη περίπτωση έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι όπως αναφέρεται στην έκθεση «είναι σίγουρα ωφέλιμο για τον καταναλωτή το γεγονός ότι οι ιδιωτικές κλινικές υποχρεούνται να δημοσιοποιούν στην ιστοσελίδα τους τιμοκατάλογο των υπηρεσιών και προϊόντων που παρέχονται από αυτές».
Διακριτική τιμολόγησης
Από την έρευνα της Επιτροπής, σύμφωνα με την έκθεση, «αναδείχθηκε το ζήτημα της διακριτικής τιμολόγησης πελατών και της αδιαφάνειας στην τιμολόγηση των υπηρεσιών υγείας, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δυσχερή τη σύγκριση υπηρεσιών και επαλήθευση των χρεώσεων με βάση τους δημοσιευμένους τιμοκαταλόγους των ιδιωτικών κλινικών και δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας στις σχέσεις ασφαλιστικών εταιρειών».
Επί του συγκεκριμένου δεν είναι σαφές αν τελικώς η Επιτροπή διαπιστώνοντας φαινόμενα «αδιαφάνειας» σκοπεύει να κινηθεί αυτεπαγγέλτως για τα περαιτέρω….
Τα εμπόδια
Σχετικά με τον ανταγωνισμό στον κλάδο υγείας επισημαίνεται πως «το νομοθετικό πλαίσιο δεν δημιουργεί εμπόδια στην αύξηση των κλινών, αλλά οι προϋποθέσεις αύξησης των κλινών μπορούν να δυσκολέψουν ή να εμποδίσουν μια κλινική από το να προβεί σε αύξηση κλινών.
Υφίστανται ρυθμιστικές ασυμμετρίες λόγω της παράλληλης εφαρμογής τριών διαφορετικών καθεστώτων αδειοδότησης, λειτουργίας και επέκτασης των κλινών των ιδιωτικών κλινικών, οι οποίες φαίνεται να προκαλούν στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό, καθώς τίθενται διαφορετικές προδιαγραφές ως προς το προσωπικό, τον εξοπλισμό, τους χώρους και τον ελάχιστο αριθμό κλινών, με αποτέλεσμα την διατήρηση κλινικών τριών ταχυτήτων». Η ευθύνη ανήκει στο υπουργείο Υγείας, το οποίο καλείται να πάρει τα δέοντα μέτρα – αυτό προφανώς υπονοεί και η Επιτροπή.
Ασφάλιστρα υγείας
Αναφορικά με τον κλάδο των ασφαλίσεων υγείας παρατηρείται «σταθερά ανοδική τάση της ζήτησης για ασφαλιστήρια συμβόλαια την τριετία 2021-2023 και μεγέθυνση της αγοράς ασφάλισης υγείας με αυξανόμενο ρυθμό (περίπου 10%) στη διετία 2023-2024».
Μάλιστα διαπιστώνεται «μεγάλη μείωση πλήθους μακροχρόνιων συμβάσεων ασφάλισης υγείας κατά την περίοδο 2021-2023 και σημαντική ενίσχυση των συμβάσεων μη εγγυημένης ανανεωσιμότητας (ήτοι τα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια), τα οποία παρέχουν υψηλότερο περιθώριο κάλυψης λοιπών εξόδων».
Οι διαπραγματεύσεις
Βέβαια ο βαθμός συγκέντρωσης στην παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφάλισης υγείας είναι «μέτριος». Δεδομένου ότι «το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών της έρευνας συνεργάζεται με τους μεγαλύτερους νοσοκομειακούς ομίλους στην Ελλάδα, είτε άμεσα είτε μέσω εταιρειών διαχείρισης.
Οι τέσσερις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες διαπραγματεύονται τις σχετικές συμβάσεις απευθείας με τους νοσοκομειακούς παρόχους. Επίσης οι δώδεκα εκ των δεκατριών ασφαλιστικών εταιρειών της έρευνας συνεργάζονται με τουλάχιστον μία εταιρεία διαχείρισης για τα προσφερόμενα νοσοκομειακά ασφαλιστικά προγράμματα υγείας, ενώ εννέα εξ αυτών διατηρούν συνεργασία με δύο εταιρείες διαχείρισης».
