Ενεργειακή κρίση- Η ελληνική πρωτοβουλία, η Ε.Ε., οι ΗΠΑ και τα «λουκέτα» στη μετά-Brexit Βρετανία

Εντός των επομένων εβδομάδων αναμένεται να ανακοινώσει η Κομισιόν τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις πρωτοβουλίες που μπορούν να αναλάβουν τα μέλη της ΕΕ για την αντιμετώπιση των εκρηκτικών αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας, χωρίς να παραβιάσουν τους κανόνες της αγοράς ενέργειας της ζώνης του ευρώ.

Η αύξηση στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου εκτόξευσαν στα ύψη το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, προκαλώντας σημαντικές επιβαρύνσεις στα νοικοκυριά αλλά και στις επιχειρήσεις.

Στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. ο Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson ανακοίνωσε ότι οι Βρυξέλλες μελετούν ήδη τις κατευθυντήριες γραμμές προκειμένου να τις ανακοινώσουν στα κράτη μέλη.

«Υπάρχουν εργαλεία στα οποία μπορούν να προσφύγουν αμέσως οι χώρες» για να μειώσουν τους λογαριασμούς των καταναλωτών, εξήγησε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, μετά τη λήξη της συνόδου των υπουργών Ενέργειας και Μεταφορών στη Σλοβενία.

Η Επίτροπος ανέφερε ως παράδειγμα τη μείωση του ΦΠΑ, την άμεση στήριξη των φτωχότερων ή τη στοχευμένη και προσωρινή βοήθεια για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. «Οι υπηρεσίες μου είναι έτοιμες να βοηθήσουν (τις κυβερνήσεις) να εκπονήσουν αυτά τα μέτρα», πρόσθεσε.

«Οι χώρες μέλη ζήτησαν ξεκάθαρη κατεύθυνση για το είδος των προσωρινών μέτρων που μπορούν να υιοθετήσουν, με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες», ώστε «να προστατεύσουν τους ευάλωτους καταναλωτές», εξήγησε η Σίμσον.

Η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου παγκοσμίως, συνέπεια της οποίας είναι η αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος παντού στην Ευρώπη, «καταδεικνύει ότι χρειάζεται να βάλουμε τέλος στην εξάρτησή μας από τα ξένα ορυκτά καύσιμα, το συντομότερο δυνατόν», πρόσθεσε.

Η ελληνική πρωτοβουλία

Από την πλευρά του ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, παρουσίασε στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε., το οποίο συνεδρίασε σήμερα στη Λιουμπλιάνα, την ελληνική πρόταση για τη σύσταση ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού με σκοπό τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, η οποία έχει οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Έλληνας Υπουργός έχει ενημερώσει με επιστολή για την πρόταση της Ελληνικής Κυβέρνησης τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Frans Timmermans και την αρμόδια Επίτροπο Ενέργειας, Kadri Simpson. Στην επιστολή επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι οι έκτακτες συνθήκες που επικρατούν στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας έχουν δημιουργήσει μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως για τους πιο ευάλωτους και πως η άμεση λήψη μέτρων για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων από το αυξημένο κόστος καθίσταται επιβεβλημένη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ – Ελληνική πρωτοβουλία για ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης νοικοκυριών από τις υψηλές τιμές ρεύματος

Αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν στο Reuters ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής θα βοηθήσουν τα κράτη της ΕΕ να ενεργήσουν χωρίς να παραβιάσουν τους κανονισμούς της αγοράς ενέργειας της Ένωσης.

Τη Δευτέρα, η Ισπανία ζήτησε από την Επιτροπή να παράσχει επιλογές για το πώς θα μπορούσαν να ανταποκριθούν τα κράτη της ΕΕ.

H Κομισιόν επιβεβαίωσε ότι έχει λάβει την επιστολή της ισπανικής κυβέρνησης, με την οποία ζητείται ευρωπαϊκή δράση για την αντιμετώπιση στην αύξηση των τιμών στην ενέργεια, όπως δήλωσε ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τιμ Μακφί.

«Εστάλη μία επιστολή από διάφορους υπουργούς της ισπανικής κυβέρνησης που απευθυνόταν στον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο Τίμερμανς, την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο Βεστάγκερ και την Επίτροπο Σίμσον. Θα την εξετάσουμε και θα δούμε ποια θα είναι η αντίδραση» ανέφερε ο Τιμ Μακφί.

Η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα και άλλες άλλες σχεδιάζουν ήδη εθνικά μέτρα, που κυμαίνονται από επιδοτήσεις έως όρια τιμών, με στόχο να προστατεύσουν τους πολίτες από το αυξανόμενο κόστος καθώς οι οικονομίες ανακάμπτουν από την πανδημία COVID-19.

Ο Σλοβένος υπουργός υποδομής Jernej Vrtovec, ο οποίος ηγήθηκε της υπουργικής συνάντησης της Τετάρτης, δήλωσε ότι η αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου «δεν είναι εντάξει για την οικονομία μας, και δεν είναι εντάξει για τους πολίτες μας».

Οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη δέχονται πιέσεις να περιορίσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας για να βοηθήσουν τις οικογένειες και τις μικρές επιχειρήσεις, που έχουν ήδη δεχθεί μεγάλο πλήγμα λόγω της πανδημίας

Ακολουθούν ορισμένα από τα μέτρα που εξετάζουν οι χώρες (με πληροφορίες από το Reuters):

ΓΑΛΛΙΑ

Η γαλλική κυβέρνηση στις 15 Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε σχέδια να καταβάλει εφάπαξ πληρωμή 100 ευρώ στα 5,8 εκατομμύρια νοικοκυριά που λαμβάνουν κουπόνια ενέργειας.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Η Γερμανία δεν βλέπει την ανάγκη κυβερνητικής παρέμβασης για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου, δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας στις 22 Σεπτεμβρίου.

Η Γερμανία δεν έχει ανώτατο όριο τιμής κοινής ωφέλειας. Τα 41,5 εκατομμύρια νοικοκυριά της αγοράζουν την ενέργειά τους σε έναν ανθηρό αλλά κυρίως χωρίς επίβλεψη τομέα λιανικής που απελευθερώθηκε για να δημιουργήσει επιλογές και να διαλύσει τα μονοπώλια.

ΕΛΛΑΔΑ

Η Ελλάδα στις 14 Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε σχέδια να προσφέρει επιδοτήσεις στην πλειοψηφία των ελληνικών νοικοκυριών έως το τέλος του έτους. Αυτό θα περιλαμβάνει επιδότηση 9 ευρώ για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες που καταναλώνονται το μήνα, υψηλότερες εφάπαξ πληρωμές σε άτομα με χαμηλό εισόδημα και μεγαλύτερες εκπτώσεις από την κύρια κρατική επιχείρηση κοινής ωφέλειας της χώρας.

ΙΤΑΛΙΑ

Η Ιταλία θα εισαγάγει βραχυπρόθεσμα μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να ανέλθουν σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ, για να αντισταθμίσει την αναμενόμενη αύξηση των τιμών λιανικής ισχύος και εργάζεται σε μια μακροπρόθεσμη μεταρρύθμιση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ο υπουργός μετάβασης της ενέργειας στις 16 Σεπτεμβρίου.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

Ο υπουργός Περιβάλλοντος της Πορτογαλίας Joao Matos Fernandes δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στις 21 Σεπτεμβρίου ότι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τους εγχώριους καταναλωτές στη ρυθμιζόμενη αγορά θα παραμείνουν σταθερές το 2022.

ΙΣΠΑΝΙΑ

Η Ισπανία προέτρεψε την ΕΕ στις 20 Σεπτεμβρίου να λάβει μέτρα για τα κράτη μέλη της και πρότεινε κινήσεις για τον περιορισμό των κερδοσκόπων της αγοράς άνθρακα και τη δημιουργία αποθεμάτων φυσικού αερίου.

«Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα μενού ευρωπαϊκής πολιτικής σχεδιασμένο για να αντιδράσουμε άμεσα σε δραματικές αυξήσεις των τιμών», ανέφεραν η υπουργός Οικονομίας Νάντια Καλβίνο και η υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Τερέζα Ριμπέρα σε έγγραφο που εστάλη στην Επιτροπή.

Οι προτάσεις της Ισπανίας απαιτούν επίσης τη δημιουργία μιας κεντρικής ευρωπαϊκής πλατφόρμας για την αγορά φυσικού αερίου.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η Ισπανία είχε υιοθετήσει έκτακτα μέτρα για τη μείωση των λογαριασμών ανακατευθύνοντας 2,6 δισ. Ευρώ σε έκτακτα κέρδη από εταιρείες ενέργειας σε καταναλωτές και περιορίζοντας τις αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου.

Μαζικά λουκέτα στη Βρετανία

Πάνω από 1,5 εκατ. νοικοκυριά στη Βρετανία κινδυνεύουν να βυθιστούν στο σκοτάδι, καθώς άλλοι δύο πάροχοι ρεύματος κατέρρευσαν σήμερα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των εταιρειών που έχουν «βαρέσει» κανόνι μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες στις επτά(!), λόγω της κάθετης αύξησης των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου.

Η είδηση ήρθε να επιβεβαιώσει τη χθεσινή δυσοίωνη πρόβλεψη του αρμόδιου υπουργού Ενέργειας και Επιχειρηματικότητας Κουασί Κουαρτένγκ πως σύντομα ο κλάδος θα μετρήσει και νέα… «λουκέτα». Ο ίδιος απέφυγε να γίνει πιο συγκεκριμένος, αλλά πολλοί αναλυτές το έχουν κάνει με τα πιο δυσοίωνα σενάρια να υποστηρίζουν πως από τους περίπου 55 προμηθευτές μόλις δέκα περίπου θα καταφέρουν να βγάλουν το χειμώνα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ – Βρετανία – Χρεοκόπησαν άλλοι δύο πάροχοι ρεύματος και φυσικού αερίου

ΗΠΑ – Στο πλευρό της Ευρώπης στο ζήτημα της ενεργειακής κρίσης

Στο πλευρό της Ευρώπης θα σταθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην ενεργειακή κρίση που αντιμετωπίζουν, όπως επεσήμανε σε δηλώσεις της η Αμερικανίδα υπουργός Ενέργειας Τζένιφερ Γκράνχολμ.

«Εμείς και οι σύμμαχοι μας είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε να ορθώνουμε το ανάστημα μας όπου υπάρχουν παίκτες που μπορεί να χειραγωγούν την προσφορά για ίδιον όφελος» σχολίασε η Αμερικανίδα υπουργός, σε μια δήλωση που ερμηνεύτηκε ως «καρφί» προς τη Ρωσία, την οποία παράγοντες της αγοράς ενοχοποιούν για την εκτόξευση των τιμών στα ύψη.

«Παρακολουθούμε το θέμα πολύ σοβαρά και είμαστε στο πλευρό των Ευρωπαίων συμμάχων μας, ώστε να διασφαλίσουμε αδιάλειπτη και επαρκή προμήθεια φυσικού αερίου εν όψει και του χειμώνα» τόνισε η κυρία Γκράνχολμ, δηλώνοντας ανήσυχη για την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της Ευρώπης.