Τουρκία: Οι αγορές ψηφίζουν Σιμσέκ – Ανεξάρτητος υπουργός ή «μαριονέτα» του Ερντογάν;

Τούρκοι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η επιστροφή του πρώην τραπεζίτη της Wall Street Μεχμέτ Σίμσεκ ως οικονομικού τσάρου θα σηματοδοτήσει μια στροφή σε πιο συμβατικές οικονομικές πολιτικές, εγκαταλείποντας τις ανορθόδοξες θεωρίες του Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διόρισε τον Σίμσεκ, πρώην στρατηγικό αναλυτή της Merrill Lynch, ως νέο υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, επιβεβαιώνοντας τα σχετικά δημοσιεύματα.

Ο νέος τσάρος της τουρκικής οικονομίας, τα Erdoganomics και η αγάπη για το τένις

Αν και τα ερωτηματικά παραμένουν σχετικά με τα περιθώρια ευελιξίας και ανεξαρτησίας που θα έχει ο Σιμσέκ, αρκετοί επενδυτές εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε αυτόν για να αντιστρέψει τα αντισυμβατικά οικονομικά μοντέλα του Ερντογάν, που ευθύνονται για τη μαζική φυγή των επενδυτών από τη χώρα και για τη χειρότερη πληθωριστικό κρίση των τελευταίων δεκαετιών.

Σήμα αλλαγής

Ο ίδιος στις πρώτες του δηλώσεις επεχείρησε να δώσει ένα στίγμα για την πολιτική την οποία προτίθεται να ακολουθήσει: «Η Τουρκία δεν έχει άλλη επιλογή παρά να επιστρέψει στην ορθολογική χάραξη πολιτικής», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας: «Η διαφάνεια, η προβλεψιμότητα, η συνέπεια και η συμβατότητα με τους διεθνείς κανόνες θα είναι οι βασικές αρχές».

Η καθιέρωση δημοσιονομικής πειθαρχίας και η εξασφάλιση σταθερότητας των τιμών για βιώσιμη υψηλή ανάπτυξη θα είναι οι κύριοι στόχοι μας, υπογράμμισε, και επεσήμανε  είναι είναι ζωτικής σημασίας για τη χώρα «να μειώσουμε τον πληθωρισμό σε μονοψήφιους αριθμούς και πάλι μεσοπρόθεσμα».

Αυτό που μένει να διαφανεί είναι αν ο Σιμσέκ θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων προκειμένου να ρίξει τις τιμές, ανατρέποντας τη ρητορική του Τούρκου προέδρου, ο οποίος επιμένει ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί όσο υποχωρούν και τα επιτόκια.

Σύμφωνα με ανάλυση της Citigroup Inc. οι αγορές «προεξοφλούν όλο και περισσότερο την επιστροφή του προέδρου Ερντογάν στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική». Υπογραμμίζουν επίσης ότι αν και διατηρούν τις επιφυλάξεις τους για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της τουρκικής οικονομίας, ο διορισμός του Σίμσεκ θα δώσει ώθηση στην αγορά.

Θετική αντίδραση στην αγορά

Η φημολογία περί διορισμού του Σιμσέκ την περασμένη εβδομάδα, έφερε ευφορία στην αγορά:  τα τουρκικά ομόλογα σε δολάρια ξεπέρασαν τις επιδόσεις των περισσότερων ομολόγων τους στις αναδυόμενες αγορές τις τελευταίες ημέρες. Ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης της χώρας σημείωσε άνοδο 12% την περασμένη εβδομάδα.

Η πρόσθετη απαίτηση των επενδυτών για να διακρατήσουν χρέος της Τουρκίας σε δολάρια έναντι των αμερικανικών ομολόγων μειώθηκε κατά περισσότερες από 80 μονάδες βάσης την εβδομάδα, σύμφωνα με τον δείκτη JPMorgan Chase & Co. Η απόδοση των ομολογιών λήξης 2047 μειώθηκε κατά 17 μονάδες βάσης την Παρασκευή στο 9,2%.

Το κόστος ασφάλισης αθέτησης της Τουρκίας, εν τω μεταξύ, μειώθηκε περίπου 100 μονάδες βάσης την περασμένη εβδομάδα, με τα πενταετή swaps πιστωτικής αθέτησης να υποχωρούν κατά 27 μονάδες βάσης την Παρασκευή στις 551 μονάδες βάσης.

Οι αμφιβολίες παραμένουν

Ωστόσο, όπως γράφει το Bloomberg, μόλις υποχωρήσει η αρχική ευφορία, οι αγορές θα στρέψουν την προσοχή τους στο κατά πόσον ο Ερντογάν θα παραχωρήσει την εξουσία στη διαχείριση της οικονομίας, έχοντας διώξει τρεις διοικητές κεντρικών τραπεζών από το 2019 επιδιώκοντας χαμηλότερα επιτόκια.

«Ο Μεχμέτ Σιμσέκ έχει μεγάλη αξιοπιστία στο παγκόσμιο επενδυτικό κοινό», σχολίασε ο Todd Schubert, επικεφαλής έρευνας στην Bank of Singapore. «Φυσικά, το ερώτημα είναι πόσο θα είναι απαλλαγμένος από άλλες επιρροές».

Ο Henrik Gullberg, οικονομολόγος στην Coex Partners Ltd., συμφώνησε, προσθέτοντας ότι ο Ερντογάν θα πρέπει να δείξει ότι ο Σίμσεκ είναι «κάτι περισσότερο από ένας συμβολικός διορισμός».

Αλλαγή πολιτικής

Αναλυτές εκτιμούν ότι ο διορισμός του Σίμσεκ ως υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών θα μπορούσε να δημιουργήσει το έδαφος για αυξήσεις επιτοκίων τους επόμενους μήνες, σηματοδοτώντας στροφή 180 μοιρών στην μακροχρόνια πολιτική του Ερντογάν για μείωση των επιτοκίων παρά τον εκτοξευόμενο πληθωρισμό.

Αφού κέρδισε τον δεύτερο γύρο των εκλογών το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Ερντογάν, 69 ετών, ο οποίος κυβερνά για περισσότερες από δύο δεκαετίες, ξεκίνησε τη νέα του πενταετή θητεία καλώντας τους Τούρκους να παραμερίσουν τις διαφορές και να επικεντρωθούν στο μέλλον.

Η φαινομενική στροφή στην οικονομία έρχεται καθώς πολλοί αναλυτές λένε ότι η μεγάλη αναδυόμενη αγορά οδεύει προς αναταραχή λόγω των εξαντλημένων συναλλαγματικών αποθεμάτων, του διευρυνόμενου συστήματος προστατευόμενων καταθέσεων με κρατική υποστήριξη και των ανεξέλεγκτων προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

Ένας «κούκος» δεν φέρνει… την «άνοιξη»

Για τον Μεχμέτ Σιμσέκ, αυτά δεν είναι άγνωστα μονοπάτια.

Έχοντας χτίσει διεθνή καριέρα ως οικονομολόγος, αρχικά στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα (1993-1997) και έπειτα στον ιδιωτικό τομέα -από την UBS στη Νέα Υόρκη έως τη Merrill Lynch- μεταπήδησε στην πολιτική το 2007 με το AKP.

Ανέλαβε με το «καλημέρα» το υπουργείο Οικονομίας και δύο χρόνια αργότερα το υπουργείο Οικονομικών (2009-15) κάνοντας διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, προτού γίνει αντιπρόεδρος των κυβερνήσεων Νταβούτογλου και Γιλντιρίμ (2015-2018), αρμόδιος για Οικονομικές και Δημοσιονομικές Υποθέσεις.

Μετά όμως τις εκλογές του 2018 το πόστο καταργήθηκε και τα «ηνία» της οικονομίας ανέλαβε ο γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, εφαρμόζοντας πειθήνια -όπως και οι υπόλοιποι ιθύνοντες- την ανορθόδοξη πολιτική των Erdoganomics.

Στην προσωπική του ζωή ο Σιμσέκ είναι παντρεμένος με την Έσρα Καρά από το 2010 και έχουν δυο κόρες και έναν γιο. Μάλιστα έχει υπηκόοτητα από τις ΗΠΑ αλλά και από το Ηνωμένο Βασίλειο όπου σπούδασε και εργάστηκε.

Στα χόμπι του η συλλογή ταινιών, ενώ παίζει τένις για δυο με τρεις ώρες την ημέρα μετά από το πρωινό του γεύμα.