ΕΕ: Προσπάθειες να αρθεί το αδιέξοδο για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Προσπάθειες να αρθεί το αδιέξοδο μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας σχετικά με τον ρόλο της πυρηνικής ενέργειας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένεται να καταβάλουν σήμερα Παρασκευή οι «27», προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για συμφωνία για τη βασική μεταρρύθμιση που θα βοηθήσει τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία.

Σε μία συμβιβαστική πρόταση που μοιράστηκε στις κυβερνήσεις της ΕΕ την Πέμπτη, η Σουηδία -που ασκεί την προεδρία της ΕΕ- πρότεινε μια περιορισμένη δυνατότητα χρήσης εσόδων από τα λεγόμενα συμβόλαια επί της διαφοράς (Contractς for Difference, CfD) – έναν τρόπο επιδότησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – για την παράταση των υφιστάμενων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Το σχετικό έγγραφο αποκαλύπτει το Bloomberg News. Η Γαλλία επιθυμεί θέλει να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο εργαλείο για να παρατείνει τη ζωή του πυρηνικού στόλου της.

Μια άλλη αλλαγή που προτείνει η Σουηδία, είναι να δώσει στα 27 κράτη μέλη της διακριτική ευχέρεια σχετικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων ώστε να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές εθνικές καταστάσεις κατά την παρακολούθηση των επιπτώσεων στην εσωτερική αγορά. Οι διατάξεις στοχεύουν ώστε να κατευνάσουν τις ανησυχίες της Γερμανίας σχετικά με αυτό που θεωρεί «άδικες επιδοτήσεις» στον πυρηνικό τομέα της Γαλλίας.

ΕΕ: Αντιπαράθεση στους κόλπους των 27 για την αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Η πράσινη ατζέντα

Η ΕΕ επιδιώκει να αναμορφώσει την οικονομία της ως μέρος της φιλόδοξης στρατηγικής της Πράσινης Συμφωνίας για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ταυτόχρονα, το μπλοκ επιδιώκει να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια, αφού η Ρωσία, ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου, έχει περιορίσει σημαντικά τις αποστολές του καυσίμου μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Η Σουηδία επιθυμεεί να εξασφαλίσει μια συμφωνία πριν από τη λήξη της θητείας της προεδρίας την Παρασκευή. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Ιουλίου αναλαμβάνει η Ισπανία.

Ο κίνδυνος είναι ότι περαιτέρω καθυστερήσεις θα μπορούσαν τελικά να σταματήσουν τις συνομιλίες καθώς οι πολιτικές εντάσεις αυξάνονται ενόψει των ευρωεκλογών  την ερχόμενη άνοιξη.

Η συμβιβαστική πρόταση περιλαμβάνει επίσης την παράταση του έκτακτου ανώτατου ορίου κερδοφορίας έως τις 30 Ιουνίου 2024 και καθιστά όλες τις πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου, επιλέξιμες για επιδοτήσεις για την παροχή εφεδρικής χωρητικότητας, εφόσον εκπέμπουν λιγότερο από 550 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλοβατώρα.

Οι μονάδες που υπερβαίνουν το όριο, όπως οι ηλεκτροπαραγωγοί με καύση άνθρακα, θα μπορούσαν να εξαιρεθούν εάν πληρούν ένα σύνολο κριτηρίων, με την προμήθεια της παραγωγικής τους ικανότητας να περιορίζεται σε ένα έτος.

Σκληρές διαπραγματεύσεις

Σκληρές διαπραγματεύσεις με διαφωνίες και αντεγκλήσεις στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης έλαβαν χώρα τη Δευτέρα αναφορικά με το νέο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας του μπλοκ, με τα κράτη-μέλη να συγκρούονται σχεδόν… για όλα: Για την πρόταση επέκτασης των επιδοτήσεων προς τις μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, για την παράταση των κρατικών ενισχύσεων και για την πυρηνική ενέργεια.

Όπως μετέδωσε το Reuters, η συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στο Λουξεμβούργο ολοκληρώθηκε χωρίς κοινή θέση αναφορικά με τις επιδιωκόμενες μεταρρυθμίσεις προς αποφυγή του ενδεχομένου να επαναληφθεί η περσινή ενεργειακή κρίση.

Η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Στον απόηχο της δύσκολης συζήτησης των υπουργών Ενέργειας του μπλοκ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα ότι επετεύχθη συμφωνία «σε γενική προσέγγιση σχετικά με πρόταση κανονισμού για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας (REMIT)».

«Στόχος της πρότασης είναι να στηρίξει τον ανοικτό και θεμιτό ανταγωνισμό στις ευρωπαϊκές χονδρικές αγορές ενέργειας, απαγορεύοντας τις συναλλαγές που βασίζονται σε εμπιστευτικές πληροφορίες και αποτρέποντας τη χειραγώγηση της αγοράς», αναφέρεται. Η πρόταση για το REMIT, σημειώνεται, αποτελεί «μέρος μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ». 

Όμως τα υπόλοιπα μέρη της μεταρρύθμισης, «τα οποία αποσκοπούν στο να καταστήσουν τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας λιγότερο εξαρτώμενες από τις ευμετάβλητες τιμές των ορυκτών καυσίμων και να θωρακίσουν τους καταναλωτές από τις αιχμές των τιμών και να επιταχύνουν την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να βελτιώσουν την προστασία των καταναλωτών», θα συμφωνηθούν «σε μεταγενέστερο στάδιο».

Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ

Από την πλευρά του το ελληνικό ΥΠΕΝ σε σχετική ανακοίνωση ανέφερε ότι «στο τελικό κείμενο συμβιβασμού στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας περιλήφθηκαν τελικά οι δύο προτάσεις που διεκδίκησε η ελληνική πλευρά.

»Προβλέπεται ρητά η δυνατότητα ενεργοποίησης του μηχανισμού προστασίας έναντι των τυχόν υψηλών τιμών όπως εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και αποτυπώθηκε σε σχετικό κανονισμό της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αν χρειασθεί σε περίπτωση νέας κρίσης προβλέπει συλλογή υπερεσόδων από τη χονδρική αγορά για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων των τιμών καταναλωτή.

»Επίσης, στο πλαίσιο των μηχανισμών διαθεσιμότητας ισχύος περιελήφθη ρητή διάταξη που επιτρέπει την αμοιβή διαθεσιμότητας μονάδων φυσικού αερίου εφόσον ικανοποιούν τις τεχνικές προδιαγραφές που θα απαιτηθούν, διάταξη με την οποία θα μπορεί να εφαρμοσθεί ο μηχανισμός για την ευελιξία όπως ανέφερε ρητά και η Επίτροπος Ενέργειας.»

«Η διαφωνία που παρέμεινε στο Συμβούλιο αφορά στον τρόπο εφαρμογής των συμβάσεων οικονομικών διαφορών μεταξύ του κράτους και πυρηνικών σταθμών που ανακαινίζονται και παρατείνεται ο χρόνος ζωής τους. Σε όλα τα λοιπά θέματα επετεύχθη συμφωνία», αναφέρει η ανακοίνωση.