Τζίμι Λάι : Ο μεγιστάνας των ΜΜΕ που διώκεται από την Κίνα

Η είδηση ότι ο Τζίμι Λάι, ο μεγιστάνας του Τύπου στο Χονγκ Κονγκ, καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης 14 μηνών για τον ρόλο του στην οργάνωση δύο μεγάλων διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας, δεν εξέπληξε  κανέναν.

Εξάλλου, εδώ και χρόνια ο 73χρονος που φιγουράρει στις λίστες του Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη, είναι στο στόχαστρο του Πεκίνου. Έχει συνδυάσει το όνομά του με τις προσπάθειες απεμπλοκής του Χονγκ Κονγκ από την κινεζική κυβέρνηση και ζητεί εκδημοκρατισμό της χώρας.

Η εφημερίδα του, Apple Daily μάχεται την κεντρική κυβέρνηση και ο ίδιος έχει δεχθεί απειλές ακόμα και για την ζωή του.

Πλέον θα περάσει τους επόμενους 14 μήνες στη φυλακή, γεγονός που ουδείς μπορεί να προβλέψει τι θα σημάνει για την επιχειρηματική του αυτοκρατορία.

Στόχος η ισόβια κάθειρξη

Εξάλλου, οι διώξεις δεν σταματούν εδώ: Ο μεγιστάνας αντιμετωπίζει άλλες έξι κατηγορίες, εκ των οποίων δύο με το νέο νόμο ασφάλειας, που μπορεί να τον στείλουν ισόβια στη φυλακή. Δεν αποκλείεται επίσης, οι δικαστικές αρχές να προχωρήσουν στη σύνταξη και νέων κατηγορητηρίων εις βάρος του.

Σε μια χειρόγραφη επιστολή του από την φυλακή, η οποία δημοσιεύτηκε στα έντυπά του αναφέρει: «Είναι καθήκον μας, ως δημοσιογράφοι, να αναζητούμε τη Δικαιοσύνη. Όσο δεν μας τυφλώνουν άδικοι πειρασμοί, όσο δεν αφήνουμε το κακό να μπει μέσα μας, εκπληρώνουμε την αποστολή μας».

Η προφητική διαφήμιση

Όλα ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 όταν ο Λάι, πρόσφυγας από την Κίνα στο Χονγκ Κονγκ, βγήκε στο προσκήνιο με την κυκλοφορία της Apple Daily, η οποία βρέθηκε εξ αρχής σε ανοικτή αντιπαράθεση με το Πεκίνο και ενάντια στην επικείμενη τότε προσχώρηση το Χογκ Κονγκ στην Κίνα.

Μια διαφήμιση τότε που προωθούσε την εφημερίδα αποδείχθηκε προφητική: Ο Λάι στέκεται σε μια σκοτεινή αποθήκη με ένα μήλο στο κεφάλι, και τόξα να τον σημαδεύουν. Τα βέλη τον πετυχαίνουν στην πλάτη, αλλά ο ίδιος μοιάζει  άτρωτος και στο τέλος τρώει το μήλο.

Όταν η Βρετανία επέστρεψε το Χονγκ Κονγκ στην Κίνα το 1997. Βάσει της συμφωνίας το Χονγκ Κονγκ μπορεί να απολαμβάνει το δικό του νομικό σύστημα και ορισμένες δημοκρατικές ελευθερίες έως το 2047, όταν πιθανότατα θα επιστρέψει συνολικά στο Πεκίνο.

Τα δύο τελευταία χρόνια εκατομμύρια άνθρωποι βγαίνουν στους δρόμους της διαμαρτυρόμενοι για τις παραβιάσεις των ελευθεριών αυτών από το κινεζικό καθεστώς.

Η Apple Daily ήταν εξαρχής ο επίσημο υποστηρικτής αυτού του κινήματος, η εφημερίδα των διαδηλωτών.

Μάλιστα το CNN είχε γράψει κάποτε ότι σε «μια πόλη μεγιστάνων, ο Λάι είναι ο μόνος εκατομμυριούχος που φαίνεται έτοιμος να θέσει σε κίνδυνο την περιουσία του για την ελευθερία του Χονγκ Κονγκ».

Οι υποστηρικτές του θεωρούν ότι είναι ένας ονειροπόλος υποστηρικτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας του Χογκ Κονγκ, ενώ οι πολέμιοί του τον θεωρούν δάκτυλο των ΗΠΑ.

Ποιος είναι ο Τζέιμι Λάι – Μια ζωή σαν παραμύθι

Ο Λάι γεννήθηκε στο Γκουνγκζού της Κίνας στις 8 Δεκεμβρίου του 1947 και το όνομά του είναι  Λάι Τσι Γινγκ.

Το 1960 κι ενώ η Κίνα βίωνε τον Μεγάλο Λιμό, ο Λάι σε ηλικία μόλις 12 ετών πέρασε με μία βάρκα στο Χονγκ Κονγκ πάμφτωχος και μόνος. Εργάστηκε σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, κερδίζοντας 7 δολάρια το μήνα και μοιραζόταν ένα μικρό σπίτι μαζί με άλλα δέκα άτομα στην παραγκούπολη Σαμ Σούι Πο, η οποία είναι ακόμα μια από τις πιο φτωχές περιοχές του Χονγκ Κονγκ.

Θυμάται την πρώτη μέρα που οι συνάδελφοί του τον πήγαν για πρωινό. Ο ίδιος εξαντλημένος από την πείνα, ομολογεί ότι ένιωσε ένα συναίσθημα που δεν θα ξεχάσει ποτέ: «Αυτή η ελευθερία ήταν πρώτο συναίσθημα που είχα για το Χονγκ Κονγκ και δεν με απογοήτευσε ποτέ» συνηθίζει να επαναλαμβάνει στις συνεντεύξεις του.

Η αφοσίωσή του στη δουλειά, η εργατικότητα και το επιχειρηματικό του μυαλό τον έφεραν σταδιακά στη θέση του διευθυντή του εργοστασίου. Με το ετήσιο μπόνους που έλαβε το 1975 και τις κερδοφόρες τοποθετήσεις στο χρηματιστήριο, συγκέντρωσε τα χρήματα για την εξαγορά μιας χρεοκοπημένης βιομηχανίας ενδυμάτων, της  Comitex, την οποία γρήγορα εξυγίανε και έθεσε σε αναπτυξιακή τροχιά.

Ένα κομμάτι πίτσα χτίζει μια αυτοκρατορία

Μέσα σε δύο δεκαετίες, ο Λάι είχε μάθει αγγλικά και κατάφερε να ταξιδέψει στην Νέα Υόρκη για να δειγματίσει τα προϊόντα του. Εκεί, όπως έχει εκμυστηρευτεί ο ίδιος, αγόρασε μια πίτσα, και στη χαρτοπετσέτα έγραφε το όνομα Giordano.

Την ονομασία αυτή έδωσε στην επιτυχημένη ανδρικής αλυσίδας ρούχων του, με την οποία έκανε την πρώτη μεγάλη του περιουσία.

Μέχρι το 1992, ο όμιλος είχε 191 καταστήματα , έκανε 9 εκατομμύρια ρούχα ετησίως και είχε κύκλο εργασιών 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων Χονγκ Κονγκ (211 εκατομμύρια δολάρια).

Η επιχείρηση άνθισε, αλλά δύο γεγονότα που συνέβησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 έμελλε να αλλάξουν τον ρου της ζωής του.

Αλλαγή πλεύσης

Ήταν 4 Ιουνίου του 1989. Άρματα μάχης άρχισαν να κινούνται προς την πλατεία Τιενανμέν της Κίνας για να διαλύσουν τους νέους που διαδήλωναν υπέρ της δημοκρατίας.

Χιλιάδες θα συλληφθούν, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των νεκρών. Ο Ερυθρός Σταυρός της Κίνας κάνει λόγο για 2.400 νεκρούς, ενώ οι επίσημες αρχές αναφέρουν 241.

Το Χονγκ Κονγκ βρισκόταν ακόμη υπό βρετανική κυριαρχία, αλλά παρακολούθησε με κομμένη την ανάσα τα γεγονότα στην Κίνα.  Τότε ήταν που η Giordano άρχισε να  παράγει μπλουζάκια με συνθήματα υπέρ των μαθητών.

Το άλλο γεγονός που του άλλαξε τη ζωή, ήταν το διαζύγιο που πήρε εκείνη την εποχή από την πρώτη του γυναίκα.

Η ενασχόληση με τα media

Τότε ήταν που άρχισε να εκδίδει το Next Magazine , το οποίο συνδύαζε τον εντυπωσιασμό του ταμπλόιντ με αιχμηρές πολιτικές και οικονομικές αναφορές. Γρήγορα η  εκδοτική του δραστηριότητα επεκτάθηκε γρήγορα και σε άλλους τίτλους, όπως Sudden Weekly , Eat & Travel Weekly, Trading Express / Auto Express και το Easy Finder προσανατολισμένο στη νεολαία.

Το 1995, καθώς πλησίαζε η ημερομηνία προσάρτησης του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα, ο  Λάι ίδρυσε την Apple Daily, η οποία συνδύασε το όνομά της με τους αγώνες υπέρ ενός ανεξάρτητου Χογκ Κονγκ αλλά και του σεβασμού των ανθρωπίνων ελευθεριών

Η ίδρυση της Apple Daily και ο αγώνας για τη δημοκρατία στο Χονγκ Κονγκ, έδωσε στον Λάι «ένα νόημα στη ζωή που δεν είχε ποτέ», όπως έχει τονίσει ο ίδιος πολλές φορές.

«Αν πολεμήσουμε, μπορεί να έχουμε ένα θαύμα”, λέει. “Αν δεν πολεμήσουμε, πρέπει να υποταχθούμε στην τυραννία. Απλώς πιστεύω ότι αν είμαστε σε θέση να εξαλείψουμε τη δουλεία, έχουμε και την ικανότητα να εξαλείψουμε την τυραννία. Αυτό είναι ελπιδοφόρο».