Ο άνθρωπος που δεν καταλάβαινε οικονομικά

Τελευταία Πέμπτη του Ιουνίου λίγο μετά το μεσημέρι, οι δημοσιογραφικοί τίτλοι στις οικονομικές στήλες ήταν του στυλ, «συνωστίζονται οι αγοραστές στο Χρηματιστήριο Αθηνών». Πιο κάτω έβρισκε ο αναγνώστης την είδηση για το μίνι ράλι στη μετοχή της ΔΕΗ, μετά τις δηλώσεις του προέδρου της για τα κέρδη – ρεκόρ του 2023 και την ολοκλήρωση της μεγάλης εξαγοράς στη Ρουμανία. Στο ίδιο σημείο ξεχώριζε η απόφαση της Eurobank να αγοράσει το μικρό ποσοστό των μετοχών που κατείχε το Δημόσιο, κάνοντας την αρχή μεταξύ των συστημικών τραπεζών, για την οριστική απαγκίστρωση από τα μετοχικά δεσμά του Δημοσίου.

Περίεργη συγκυρία. Ολα αυτά ταυτόχρονα, την ημέρα της παραίτησης του Αλέξη Τσίπρα. Και εντάξει το χρηματιστήριο. Κάτι η προοπτική της επενδυτικής βαθμίδας, κάτι το καλύτερο κλίμα στις διεθνείς αγορές, το χρηματιστήριο θα ανέβαινε. Αν και συνέβη χτες, με το μεγαλύτερο ημερήσιο μετεκλογικό ποσοστό.

Οι άλλες δύο ωστόσο ειδήσεις ήταν σαν χτυπήματα της μοίρας ή πιο σωστά σαν νίκη του ορθολογισμού. Σε όλη την προεκλογική περίοδο, ο Αλέξης Τσίπρας επαναλάμβανε την ανάγκη κρατικοποίησης της ΔΕΗ και μιας τουλάχιστον μεγάλης τράπεζας. Κι ας έβλεπε ότι αυτές είχαν πάρει ήδη τον δρόμο τους. Είχαν πατήσει στα πόδια τους, συμβάλλοντας η μεν ΔΕΗ στην ενίσχυση των καταναλωτών χωρίς τα προβλήματα και τα χρέη του 2019 και με ισχυρή μετοχική σύνθεση. Το δε τραπεζικό σύστημα απαλλαγμένο από τα βάρη του παρελθόντος και με υπερπλήρη κεφαλαιακά αποθέματα, θα βρεθεί στο πλαίσιο της «κανονικής» λειτουργίας της οικονομίας στην προμετωπίδα της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας το επόμενο διάστημα.

Δεν είχε καμία δουλειά να μπλέξει με το Δημόσιο. Κάνοντας μια μίνι ανασκόπηση της πορείας του κ. Τσίπρα στα κοινά καταλαβαίνει κανείς ότι ουδέποτε κατάφερε να αποκτήσει μια στοιχειώδη επαφή με την πραγματική οικονομία και την επιχειρηματικότητα. Ηταν μονίμως επιθετικός εκεί όπου παράγεται εισόδημα, εργασία, πλούτος για τη χώρα. Αντίστοιχα η οικονομία έβλεπε με επιφύλαξη κάθε του κίνηση. Ουδέποτε αναγνώρισε τα λάθη του. Φόρτωσε με μια ζημιά άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ τη χώρα το 2015, έκλεισε τις τράπεζες για σημαντικό χρονικό διάστημα, η χώρα και οι επιχειρήσεις έχασαν κάθε επαφή με το διεθνές εμπόριο και μας έφερε ένα παντελώς αχρείαστο τρίτο μνημόνιο και ο ίδιος αποθέωνε τον εαυτό του για τις σκληρές του διαπραγματεύσεις.

Μετά την «κωλοτούμπα» του 2015 πίστεψε ότι ήρθε η ώρα να χτίσει σχέσεις με τους ανθρώπους της οικονομίας. Αλλά ποιος μπορούσε να εμπιστευτεί κάποιον που είχε «παίξει στα ζάρια» τη ζωή του ίδιου και της οικογένειάς του. Εκ τότε οποιαδήποτε αναφορά του στην οικονομία θεωρούνταν αυτόματα… πιστωτικό γεγονός, σκορπώντας τοξικότητα και διαχωρισμούς σε μια οικονομία που διψούσε για ανάκαμψη. Το Bloomberg έγραφε χτες ότι «παραιτήθηκε ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας που εξόργισε τους ευρωπαίους ηγέτες». Αλλά δεν εξόργισε μόνο αυτούς. Εξόργιζε κάθε άνθρωπο που είχε επιλέξει την Ελλάδα ως χώρα του δυτικού κόσμου για να αναπτύξει τη ζωή του και έβλεπε τον κ. Τσίπρα ως διαρκή απειλή.

Σχήμα οξύμωρο, ότι τη μέρα της παραίτησής του ανακοινώθηκε η επιβράδυνση στο 1,6% τον Ιούνιο του πληθωρισμού στην Ισπανία, το παράδειγμα της οποίας χρησιμοποιούσε για να πείσει ότι πρέπει να μειωθούν οι φόροι στην κατανάλωση. Ο ισπανικός ΦΠΑ σχεδόν μηδενίστηκε σε ορισμένα προϊόντα από την αρχή του έτους, αλλά τους περισσότερους μήνες κινήθηκε ανοδικά, σε υψηλότερα επίπεδα από την Ελλάδα που δεν είχε πάρει τέτοια μέτρα. Τη μέρα που έπεσε, ο κ. Τσίπρας ήταν ήδη παρελθόν από το πολιτικό προσκήνιο…