Μεξικό: Πώς το nearshoring αλλάζει τη χώρα

Η τάση για nearshoring, δηλαδή την μετατόπιση προμηθευτών της βιομηχανίας πιο κοντά στους πελάτες τους, διευκολύνοντας την τροφοδοσία και μειώνοντας τον κίνδυνο στραγγαλισμού των εφοδιαστικών αλυσίδων από τυχαία γεγονότα, ή γεωπολιτικές εντάσεις.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Pesquería (Πεσκουερία), μια πόλη λίγο έξω από το Μοντερέι του Μεξικού, που οι ντόπιοι αποκαλούν με το παρατσούκλι «Πεσκορέα» λόγω του ότι  η αυτοκινητοβιομηχανία Kia αύξησε την παραγωγή στο εργοστάσιό της, το οποίο σύντομα πρόκειται να επεκταθεί για την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Το Μεξικό θέλει να πάρει μερίδιο από τη Διώρυγα του Παναμά

Τα βιομηχανικά ακίνητα επεκτείνονται, αλλά ταυτόχρονα τα ποσοστά κενών θέσεων είναι κάτω από το 2%. Οι developers κατασκευάζουν ακόμη και έναν ουρανοξύστη ψηλότερο από το Empire State Building.

Το Μοντερέι, μια πόλη φιλική προς τις επιχειρήσεις, σε απόσταση λίγων ωρών από το Τέξας, έγινε σήμα κατατεθέν της ικανότητας του Μεξικού να καρπωθεί από το nearshoring.

Το Μεξικό είναι μία από τις χώρες που βρίσκονται στην καλύτερη θέση για να επωφεληθούν οικονομικά από τις γεωπολιτικές αλλαγές. Ήδη, οι βόρειες πόλεις της χώρας συγκεντρώνουν χιλιάδες πτυχιούχους υψηλής ειδίκευσης και στέλνουν εκατομμύρια τόνους αγαθών, από ψυγεία μέχρι Lego, βόρεια στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τους Financial Times.

Αναφερόμενος στο Μεξικό, ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan, Τζέιμι Ντίμον, είπε στο Bloomberg TV αυτόν τον μήνα: «Αν έπρεπε να διαλέξετε μια χώρα, αυτή μπορεί να είναι η νούμερο ένα ευκαιρία».

Πόλος έλξης

Το Μοντερέι, αποτελεί πλέον πόλο έλξης για Μεξικανούς από αλλού που αναζητούν εργασία. Ωστόσο, παρουσιάζει επίσης πολλά από τα σημεία συμφόρησης που θα μπορούσαν να αναστείλουν την πρόοδο.

Το Μοντερέι, που εδώ και καιρό απαξιώνεται από τους κατοίκους της πρωτεύουσας ως επαρχιακή εργοστασιακή πόλη, έχει γίνει διεθνές κέντρο καθώς εταιρείες από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ασία ανακοινώνουν επενδύσεις.

Ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν εκφράσει τη λύπη τους για το γεγονός ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής δεν εκμεταλλεύεται στο έπακρο την ευκαιρία που της δίνεται. Πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση του αριστερού προέδρου Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ. Ωστόσο, αν και ο σκεπτικισμός παραμένει, η βιομηχανική ανάπτυξη στο βορρά βοήθησε να αλλάξει η διάθεση, και κάποιοι λένε τώρα ότι το nearshoring φαίνεται πλέον στα νούμερα

Οι αναλυτές αναθεώρησαν απότομα τις εκτιμήσεις τους για την ανάπτυξη για τη χώρα το 2023 στο 3,3%, από λιγότερο από 1% τον Ιανουάριο, δείχνουν έρευνες της κεντρικής τράπεζας. Είναι ένα μέτρο των επενδύσεων που αντικατοπτρίζει τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα έχει εκτιναχθεί στο υψηλότερο επίπεδο που είχε ποτέ, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία INEGI. Εν τω μεταξύ, το πέσο του Μεξικού έχει ενισχυθεί κατά 15% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ φέτος, το δεύτερο μεγαλύτερο κέρδος από κάθε νόμισμα αναδυόμενης αγοράς.

Ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ

Το Μεξικό έγινε φέτος ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, ξεπερνώντας τον Καναδά, καθώς άρχισε να κερδίζει μεγαλύτερο μερίδιο, που έχασε η Κίνα.

Οι σκεπτικιστές επισημαίνουν ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις, οι οποίες αυξήθηκαν σε ρεκόρ 32,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους, αντικατοπτρίζουν κυρίως επανεπένδυση κερδών παρά νέα έργα.

Αλλά η κυβέρνηση της πολιτείας Nuevo León στο Μοντερέι λέει ότι τα δισεκατομμύρια σε επενδύσεις που έχουν ανακοινωθεί εκεί δεν αντικατοπτρίζονται ακόμη στα στοιχεία των άμεσων ξένων επενδύσεων και στις εξαγωγές.

Αυτά περιλαμβάνουν μια δέσμευση 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Tesla για την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου, αν και το έργο καθυστερεί λόγω ανησυχιών για την παγκόσμια οικονομία.

Όταν όλα τα σχεδιαζόμενα τεθούν σε λειτουργία, ο αριθμός των εξαγωγών θα εκτοξευτεί, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές.

Εμπόδια και κακές υποδομές

Αλλά ο κακός σχεδιασμός, η γήρανση των υποδομών και η επίμονη ανασφάλεια θα μπορούσαν να θέσουν ένα ανώτατο όριο στις οικονομικές φιλοδοξίες του Μεξικού.

Αυτά τα ζητήματα είναι εμφανή στο Μοντερέι. Η οδική κυκλοφορία έχει διπλασιαστεί από το 2019, καθιστώντας το Μοντερέι την πόλη με τη μεγαλύτερη συμφόρηση στη χώρα και 11η στον κόσμο. Οι δημόσιες συγκοινωνίες, αν και επεκτείνονται με νέες γραμμές του μετρό, είναι περιορισμένες. Μια σοβαρή κρίση νερού που προκλήθηκε από την ξηρασία σήμαινε ότι κάποια στιγμή πέρυσι ολόκληρη η πόλη περιορίστηκε σε μόλις έξι ώρες νερού την ημέρα.

Οι εταιρείες ξοδεύουν επίσης αυξανόμενα ποσά σε υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας για να συνδέσουν έργα στο δίκτυο, είπαν ειδικοί στους FT, καθώς τα χρόνια εθνικών υποεπενδύσεων αρχίζουν να κορυφώνονται.

Τα άλυτα εθνικά διαρθρωτικά προβλήματα – όπως η διαφθορά και η έλλειψη ανταγωνισμού στην οικονομία – προκαλούν ορισμένους παρατηρητές, όπως ο Τζέισον Τουβέι, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών στην Capital Economics, να αμφιβάλλουν ότι οι εξωτερικές δυνάμεις θα είναι μετασχηματιστικές για το Μεξικό.

Α αμφίσημη κυβέρνηση Ομπραδόρ

Η κυβέρνηση του Ομπραδόρ δεν έχει διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για να προσελκύσει ή να κατευθύνει επενδύσεις. Κατάργησε την κρατική εταιρεία επενδύσεων ProMexico, αφήνοντας τις τράπεζες, τους συμβούλους και τις πολιτειακές κυβερνήσεις της χώρας να προωθήσουν το Μεξικό ως προορισμό.

Παρά τη φήμη για εχθρότητα προς τον ιδιωτικό τομέα, η κυβέρνηση εξέπληξε πρόσφατα τους επενδυτές ανακοινώνοντας φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις από εταιρείες που εστιάζουν στις εξαγωγές σε ορισμένους τομείς. Ορισμένοι το θεώρησαν ως θετικό σημάδι ενόψει των εκλογών για νέο πρόεδρο τον Ιούνιο.

«Ο πρόεδρος και αυτή η κυβέρνηση ήταν πολύ ανοιχτοί σε άμεσες ξένες επενδύσεις», δήλωσε στους FT, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γκάμπριελ Γιόριο. «Ο ιδιωτικός τομέας είναι ευπρόσδεκτος».

Η οικονομική ανάκαμψη έλαχε στον Λόπες Ομπραδόρ, με λιγότερο από έναν χρόνο μέχρι τις εκλογές, όταν ελπίζει η προστατευόμενη του, η πρώην δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, να κερδίσει την προεδρία.

Το ερώτημα που έπρεπε να λυθεί, είπε, αφορούσε μακροχρόνια ζητήματα όπως οι υποδομές και η ανασφάλεια ώστε να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι νέες προοπτικές.