Logistics: Ανεβάζει στροφές ο ανταγωνισμός, ρολάρει το Θριάσιο

Αυξάνεται η κινητικότητα γύρω από τις εμπορευματικές μεταφορές. Η είσοδος τρίτου «παίκτη» στη σιδηροδρομική αγορά εμπορευμάτων της χώρας βρίσκεται προ των πυλών, ενώ η έναρξη των έργων στο Θριάσιο I αναμένεται εντός του έτους. Η ανάδειξη της Ελλάδας σε κόμβο συνδυασμένων μεταφορών και logistics της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι μια συζήτηση που καλά κρατεί τα τελευταία χρόνια, όμως το τελευταίο διάστημα φαίνεται πως τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν ένα-ένα στη θέση τους, αν και ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί παραμένει μακρύς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η μελέτη «Sectors in focus» της AlphaBank για τα logistics συμπεραίνει ότι οι προοπτικές που ανοίγονται για τον κλάδο στη χώρα μας είναι αξιοσημείωτες. «Ανάμεσα στις πιο σημαντικές ευκαιρίες βρίσκεται η περαιτέρω αξιοποίηση της θέσης της Ελλάδας ως συγκοινωνιακού κόμβου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και σημείου σύνδεσης μεταξύ της Δυτικής Ευρώπης και της Ασίας» αναφέρει, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο των λιμανιών της χώρας.

Η μελέτη εστιάζει σε πέντε λιμένες της χώρας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου, Πάτρας και Ηγουμενίτσας, για τους οποίους υπογραμμίζει ότι έχουν στρατηγικό ενδιαφέρον, καθώς περιλαμβάνονται στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών ως βασικές θαλάσσιες διασυνδέσεις της Ανατολικής Μεσογείου.

Για το 2020, ο όγκος των εμπορευμάτων που μεταφέρθηκαν στα κύρια λιμάνια της χώρας ήταν ο 7οςμεγαλύτερος πανευρωπαϊκά, αν και μειωμένος κατά 7,7% σε σύγκριση με το 2019, λόγω των συνεπειών της Covid-19. Ειδικά ο Πειραιάς κατατάσσεται ήδη 5οςμεταξύ των λιμένων της ΕΕ-27 και πρώτος στη Μεσόγειο ως προς τον όγκο των μεταφερόμενων εμπορευματοκιβωτίων.

Νέο τοπίο στη σιδηροδρομική αγορά

Η νέα φάση στην οποία εισέρχεται η ελληνική αγορά cargoεπισφραγίζεται και από την είσοδο νέου παίκτη στα εμπορευματικά σιδηροδρομικά δρομολόγια. Την εξέλιξη ανήγγειλε ο πρόεδρος της ΓΑΙΑΟΣΕ, κ. Περικλής Νικολάου, στο πλαίσιο του 4ου Συνεδρίου Υποδομών & Μεταφορών – ITC 2021, σημειώνονταςότι ο εν λόγω πάροχος θα μισθώσει τροχαίο υλικό από τη ΓΑΙΑΟΣΕ, ανοίγοντας περαιτέρω τον ανταγωνισμό στις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές.

Πρόκειται για την πρώτη είσοδο νέας σιδηροδρομικής εταιρείας στην ελληνική αγορά, μετά το ντεμπούτο της Rail Cargo Logistics Goldair το 2018 με επίκεντρο τη Βόρεια Ελλάδα.

Τα εμπορευματικά κέντρα μπαίνουν σε ράγες

Παράλληλα, φως στο τούνελ φαίνεται και για τα πρώτα ολοκληρωμένα εμπορευματικά κέντρα της χώρας, που έχουν εξελιχθεί σε σύγχρονο «γεφύρι της Άρτας», αν και αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εξέλιξη της Ελλάδας σε περιφερειακό κόμβο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Όσον αφορά στο Θριάσιο Ι, όπως σημείωσε ο κ. Νικολάου, έχει επιτευχθεί συμφωνία επί της αρχής με την ανάδοχο κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ-Goldair, η συμφωνία βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο και βάσει χρονοδιαγράμματος η σύμβαση παραχώρησης θα ενεργοποιηθεί εντός του έτους.

Εξέλιξη που δρομολογεί και την ανάπτυξη του μεγαλύτερου LogisticsParkτης χώρας, βάζοντας σε ράγες τον διαγωνισμό για το όμορη πρότζεκτ των 1.450 στρεμμάτων του Θριασίου ΙΙ που ανήκει στον ΟΣΕ. Επί του παρόντος, τα τεύχη του νέου διαγωνισμού είναι σε φάση οριστικοποίησης, με κεντρική στόχευση το αντικείμενο να είναι ελκυστικό προς τους επενδυτές, δεδομένου ότι ο προηγούμενος διαγωνισμός κατέληξε άγονος.

Το επόμενο έργο που ωριμάζει αφορά στο Εμπορευματικό Κέντρο της Θεσσαλονίκης, που θα αναπτυχθεί στο πρώην Στρατοπέδου Γκόνου. Για την αξιοποίησή του, έχει ήδη εκπονηθεί από τη ΓΑΙΑΟΣΕ μελέτη για τη διερεύνηση της βέλτιστης λύσης, μέσω της οποίας αναδείχθηκαν δύο βιώσιμα σενάρια, εκ των οποίων το ένα είναι «υβριδικό».

Αυτό προβλέπει ότι ένα μέρος της έκτασης, σε ποσοστό που θα ανέλθει σε 40-50%, θα αποτελεί εμπορευματικό κέντρο, ενώ το υπόλοιπο θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις συναρμολόγησης και μεταποίησης και σε σχεδόν 25 στρέμματα προβλέπεται η κατασκευή σιδηροδρομικού Εμπορευματικού Κέντρου. Εκτιμάται δε ότι σε 3-4 χρόνια το έργο θα έχει ανάδοχο. Συγχρόνως, σε φάση μελέτης μπαίνει και η ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου στην περιοχή της Λάρισας.

Η αξία του κλάδου των Logisticsγια την ελληνική οικονομία

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τη μελέτη «Sectors in focus» της AlphaBank για τον κλάδο των logistics, ως προς το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων οι κλάδοι που συναπαρτίζουν τα logisticsαντιπροσωπεύουν σήμερα το 5,5% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) του συνόλου των οικονομικών δραστηριοτήτων. Όταν ο τομέας των μεταφορών και της αποθήκευσης συνολικά στην Ελλάδα έχει ένα μερίδιο της τάξης του 7,5%.

Προσδιορίζοντας τους εννέα υπο-κλάδους των logistics, η μελέτη καταλήγει στους εξής: σιδηροδρομικές μεταφορές εμπορευμάτων, οδικές μεταφορές εμπορευμάτων και υπηρεσίες μετακόμισης, μεταφορές μέσω αγωγών, θαλάσσιες και ακτοπλοϊκές μεταφορές εμπορευμάτων, εσωτερικές πλωτές μεταφορές εμπορευμάτων, αεροπορικές μεταφορές εμπορευμάτων και διαστημικές μεταφορές, άλλες ταχυδρομικές και ταχυμεταφορικές δραστηριότητες αλλά και ο κλάδος της αποθήκευσης και των υποστηρικτικών προς τη μεταφορά δραστηριοτήτων.