Οι τρεις μεγάλες προκλήσεις για τον Μακρόν το 2022

Η Γαλλία και ο Εμανουέλ Μακρόν αναλαμβάνουν, από την 1^η Ιανουαρίου και για τους πρώτους έξι μήνες του νέου έτους, την περιοδική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικά ο Μακρόν, ωστόσο, δεν είναι βέβαιο πως θα είναι αυτός ο οποίος θα παραδώσει την σκυτάλη στους επόμενους – τον ή την πολιτικό που θα είναι πρωθυπουργός της Τσεχίας στις 30 Ιουνίου.

Η αιτία είναι ότι ο νυν πρόεδρος θα πρέπει, στο μεταξύ, να «επιβιώσει» μιας κρίσιμης αναμέτρησης: Των προεδρικών εκλογών που διεξάγονται στις 10 και 24 Απριλίου. Κι αυτό, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μπορεί να φαντάζει ως το πιο πιθανό σενάριο, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο.

Η επανεκλογή δεν είναι δεδομένη

Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το πολιτικό και προεκλογικό σκηνικό έχουν καταστεί πιο περίπλοκα. Όχι κυρίως εξαιτίας της παρουσίας δύο υποψηφίων της Ακροδεξιάς για την προεδρία της χώρας, της Μαρίν Λεπέν και του Ερίκ Ζεμούρ, αλλά διότι η παραδοσιακή Δεξιά της Γαλλίας, οι Ρεπουμπλικάνοι, επέλεξαν ένα πρόσωπο που δείχνει ότι έχει τα φόντα να περάσει στον δεύτερο γύρο και να τον «χτυπήσει».

Η παραπάνω εκτίμηση δεν προέρχεται πρωτίστως από τις μεγάλες ικανότητες ή τη δημοφιλία της Βαλερί Πεκρές. Οφείλεται, πρωτίστως, σε δύο άλλα δεδομένα: Αφενός, η ίδια μπορεί να αποτελέσει την κατάλληλη «δεξαμενή» υποδοχής των συντηρητικών ψηφοφόρων που είναι δυσαρεστημένοι με τον Μακρόν. Αφετέρου, στην περίπτωσή της ο απερχόμενος πρόεδρος δε μπορεί να επικαλεστεί την ακροδεξιά απειλή για να κινητοποιήσει το «δημοκρατικό τόξο».

Αυτός, σε κάθε περίπτωση, είναι και ο πρώτος μεγάλος κάβος που θα βρει μπροστά του κατά τους επόμενους μήνες ο ένοικος των Ηλυσίων. Το να τον ξεπεράσει δε θετικά αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για να ασχοληθεί με τους άλλους δύο: Την προώθηση των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες έχει δεσμευτεί στο εσωτερικό και τη νέα πνοή και κατεύθυνση που επιδιώκει να δώσει στην ΕΕ.

Το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό καραδοκεί

Όσον αφορά στο πρώτο, εφόσον επανεκλεγεί, ο Μακρόν δεν θα έχει πλέον ουδεμία δικαιολογία για να μην θέσει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων. Με άλλα λόγια: Άλλη αναβολή στην αλλαγή του (περίπλοκου) ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος της Γαλλίας και στην προώθηση ρυθμίσεων που θα επιβάλουν μεγαλύτερη «ευελιξία» στην αγορά εργασίας (συμπεριλαμβανομένων των απολύσεων) δεν θα μπορεί να πάρει.

Όπως έχει ήδη καταστεί προφανές, ωστόσο, κάτι τέτοιο θα αποτελέσει casus belli για τους πολιτικούς αντιπάλους του Μακρόν, για τα συνδικάτα και για μεγάλο τμήμα της κοινωνίας. Ειδικά δε στην περίπτωση που βγει αποδυναμωμένος από τις κάλπες (ας μην ξεχνάμε ότι ακολουθούν και οι βουλευτικές εκλογές), τότε οι πιέσεις που θα δεχθεί θα είναι ιδιαιτέρως μεγάλες.

Η εμπειρία της προηγούμενης πενταετίας, που σφραγίστηκε από την αναμέτρηση με το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» και μια από τις πιο μακρόχρονες απεργιακές κινητοποιήσεις στην σύγχρονη ιστορία της Γαλλίας, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.

Το στοίχημα της «στρατηγικής αυτονομίας» της ΕΕ

Την ίδια στιγμή, δεν χρειάζεται αμφιβολία ότι το στοίχημα της Ευρώπης είναι ακόμη πιο μεγάλο, όπως και το διακύβευμα για τον Μακρόν. Δεν είναι μικρό πράγμα, άλλωστε, ο στόχος της αμφισβήτησης της απόλυτης ηγεμονίας του Βερολίνου και των συμμάχων του και η συγκρότηση μιας πιο… γαλλικής ΕΕ, στην οποία η Μασσαλιώτιδα θα ακούγεται πιο συχνά από ό,τι σήμερα στις Βρυξέλλες και σε άλλες πρωτεύουσες.

Ήδη, για παράδειγμα, ο Μακρόν έχει εξαγγείλει την πραγματοποίηση μιας συνόδου κορυφής για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση. Για να δώσει, πολύ απλά, σάρκα και οστά στο όραμα της «στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης» απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ.

Στην πράξη, ωστόσο, δεν είναι όλοι οι εταίροι της Γαλλίας έτοιμοι να τον ακολουθήσουν. Πρώτα από όλα η Γερμανία, η νέα κυβέρνηση της οποίας, πέρα από κάποιες δηλώσεις (που αναιρούνται εύκολα, όπως είναι γνωστό), δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά της στο συγκεκριμένο θέμα. Αλλά και άλλες χώρες – όπως οι Σκανδιναβοί και οι Πολωνοί, που δείχνουν να έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη στους Αμερικανούς και τις δυνατότητές τους και δεν έχουν διάθεση για πειραματισμούς.

Κι όλα αυτά, μάλιστα, σε μια στιγμή που είναι ανοιχτά όλα τα μέτωπα της εξωτερικής και ευρωπαϊκής πολιτικής: Από το ενεργειακό μέχρι τις σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα και από τα δημοσιονομικά και το Σύμφωνο Σταθερότητας μέχρι το μεταναστευτικό και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Εφόσον επανεκλεγεί, λοιπόν, ο Μακρόν θα πέσει κατευθείαν στα βαθιά. Κολύμπι ξέρει, βεβαίως – όμως, οι θάλασσες που θα υποχρεωθεί να διαβεί είναι πολύ φουρτουνιασμένες και γεμάτες από παγίδες.