ΗΠΑ: Η επιβράδυνση στις προσλήψεις σηματοδοτεί το… φρενάρισμα της οικονομικής ανάπτυξης

Η αύξηση των θέσεων εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες επιβραδύνθηκε απότομα τον περασμένο μήνα, γεγονός που αποτελεί σαφές σημάδι ότι η οικονομία της χώρας κατεβάζει ταχύτητα αυτό το φθινόπωρο μετά από ένα «θερμό» καλοκαίρι, όπως υπογραμμίζει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal.

Οι εργοδότες πρόσθεσαν 150.000 θέσεις εργασίας τον Οκτώβριο, τις μισές σε σχέση με αυτές του προηγούμενου μήνα καταγράφοντας παράλληλα τη μικρότερη μηνιαία αύξηση από τον Ιούνιο, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 3,9%, κατά μισή μονάδα σε σχέση με τον Απρίλιο και η αύξηση των μισθών επιβραδύνθηκε.

ΗΠΑ: Αυξήθηκαν και στον Σεπτέμβριο οι κενές θέσεις εργασίας

Εάν διατηρηθεί, μια συρρίκνωση των προσλήψεων είναι πιθανό να θέσει τέρμα στις ιστορικές αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, παρέχοντας ισχυρότερες ενδείξεις ότι το υψηλότερο κόστος δανεισμού έχει επιβραδύνει την οικονομία. Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν επίσης να αμβλύνουν τις ανησυχίες ότι οι ισχυρές καταναλωτικές δαπάνες αυτό το καλοκαίρι θα οδηγούσαν σε εκ νέου επιτάχυνση των προσλήψεων ή των μισθών.

Η έκθεση για τις θέσεις εργασίας βοήθησε να επιταχυνθεί το ράλι ανόδου στην αγορά. Ο ow Jones σημείωσε άνοδο κατά 5% αυτή την εβδομάδα στις 34.061,32 μονάδες, το καλύτερο κέρδος μίας εβδομάδας στο τελευταίο έτος. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου σημείωσε τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία πτώση από τον Μάρτιο, κλείνοντας στο 4,557% την Παρασκευή. Την Τρίτη, οι αποδόσεις ήταν κοντά στο 4,9%. Οι αποδόσεις των ομολόγων μειώνονται καθώς οι τιμές αυξάνονται.

Η έκθεση του υπουργείου Εργασίας υποδηλώνει μια καθοδική μετατόπιση στην αγορά εργασίας που ξεπέρασε τις προσδοκίες το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος έτους. Τώρα οι εργοδότες υπαναχωρούν υπό το φως των υψηλών επιτοκίων, του επίμονου πληθωρισμού και των πολέμων στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.

Επιπλέον, μόνο τρεις τομείς —υγειονομική περίθαλψη, κυβέρνηση, ψυχαγωγία και φιλοξενία— αντιπροσώπευαν σχεδόν όλα τα κέρδη των θέσεων εργασίας, αφήνοντας το υπόλοιπο της συνολικής οικονομίας χωρίς καθαρή ανάπτυξη θέσεων εργασίας. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις πιο ευρείας βάσης προσλήψεις που παρατηρήθηκαν νωρίτερα φέτος.

Προς… φρένο οι καταναλωτικές δαπάνες

«Ο Οκτώβριος θα μπορούσε να είναι το σημείο καμπής για την οικονομία», δήλωσε η Kathy Bostjancic, επικεφαλής οικονομολόγος της Nationwide. «Βλέπουμε μείωση της ζήτησης εργασίας και αργή αύξηση του εισοδήματος που σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι να δούμε τις καταναλωτικές δαπάνες να επιβραδύνονται αρκετά δραματικά».

Η Bostjancic αναμένει ύφεση το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους. Οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνα της Wall Street Journal τον περασμένο μήνα αύξησαν τις πιθανότητες ύφεσης το επόμενο έτος.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν περίπου 33.000 λιγότερους εργαζόμενους στη μισθοδοσία λόγω της απεργίας του συνδικάτου United Auto Workers στις big-3 του κλάδου. Οι βιομηχανίες μεταφορών και αποθήκευσης έχασαν 12.000 θέσεις εργασίας και οι βιομηχανίες πληροφοριών, που περιλαμβάνουν κλάδους που απέργησαν όπως οι σεναριογράφοι – συγγραφείς και οι ηθοποιοί, έχασαν 9.000 θέσεις εργασίας.

Τα κέρδη σε θέσεις εργασίας τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω κατά 101.000.

Οι μέσες ωριαίες αποδοχές αυξήθηκαν κατά 4,1% σε σχέση με πέρυσι, από 4,3% τον Σεπτέμβριο. Τα κέρδη των μισθών επιβραδύνονται από τον Μάρτιο του 2022, όταν οι ετήσιες αυξήσεις ήταν κοντά στο +6%. Ο αριθμός των Αμερικανών που εργάζονται ή αναζητούν εργασία μειώθηκε ελαφρά τον Οκτώβριο για πρώτη φορά από τον Απρίλιο.

Τα άτομα που αναζητούν εργασία βρίσκουν ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον πρόσληψης από ό,τι πριν από δύο χρόνια.

«Είμαι έκπληκτος από το πόσο αργά κινούνται τα πράγματα», είπε ο Mark Dunning, 37 ετών, από το Green Bay, Wisc., ο οποίος έχασε τη δουλειά του ως πωλητής σε μια εταιρεία μάρκετινγκ τον Σεπτέμβριο.

Την τελευταία φορά που αναζήτησε δουλειά, το 2021, «υπήρχε μια φρενίτιδα. Είχα πολλές αξιοπρεπείς προσφορές εργασίας μέσα στην πρώτη εβδομάδα», είπε.

Τα αποτελέσματα της πολιτικής της Fed

Η έκθεση απασχόλησης προσθέτει και άλλα στοιχεία που συνηγορούν σε ένα … φερνάρισμα της αμερικανικής οικονομίας το φθινόπωρο.

Η μεταποιητική δραστηριότητα συρρικνώθηκε τον Οκτώβριο, μετά από τρεις μήνες επέκτασης, σύμφωνα με το Institute for Supply Management. Η δραστηριότητα των παρόχων υπηρεσιών αυξήθηκε πιο αργά. Ο αριθμός των ατόμων που αιτήθηκαν επίδομα ανεργίας αυξήθηκε τον περασμένο μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από τα μέσα Απριλίου, ένα σημάδι ότι ο άνεργος χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να βρει μια νέα δουλειά.

Οι αξιωματούχοι της Fed αύξησαν τα επιτόκια με τον πιο γρήγορο ρυθμό των τελευταίων δεκαετιών και σε υψηλό 22 ετών τον Ιούλιο για να θέσουν τον πληθωρισμό υπό έλεγχο. Διατήρησαν τα επιτόκια σταθερά από τότε, καθώς οι πιέσεις στις τιμές μειώθηκαν.

Οι επενδυτές σε αγορές μελλοντικής εκπλήρωσης επιτοκίων μείωσαν τα στοιχήματά τους ότι η Fed θα αυξήσει ξανά τα επιτόκια, με την πιθανότητα μιας ακόμη αύξησης να πέφτει περίπου στο 10% την Παρασκευή από 26% την Πέμπτη, σύμφωνα με την CME Group. Οι επενδυτές άρχισαν επίσης να αναμένουν ότι η Fed θα έκανε την πρώτη της μείωση επιτοκίων τον Μάιο αντί τον Ιούνιο.

Ακόμη και πριν από την πιο αδύναμη από το αναμενόμενο έκθεση, ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ την Τετάρτη πρότεινε μια επιβράδυνση στην αύξηση των μισθών γεγονός που σηματοδοτεί ότι η αγορά εργασία δεν είναι τόσο «θερμή» όσο έδειχναν τα στοιχεία προηγούμενων προσλήψεων.

Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε τον περασμένο μήνα πάνω από το επίπεδο του 3,8% που είχαν προβλέψει οι αξιωματούχοι της Fed τον Σεπτέμβριο για το τέλος του έτους.

Αυτό σημαίνει ότι η Fed μπορεί να επικεντρωθεί στο πότε θα μειώσει τα επιτόκια το επόμενο έτος παρά στο αν θα τα αυξήσει, δήλωσε ο Neil Dutta, οικονομολόγος στην ερευνητική εταιρεία Renaissance Macro.

Οσο κι αν κάποιοι αναλυτές που επιδίδονται σε προβλέψεις και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής διαβλέπουν μια χαλάρωση, η μεταπανδημική οικονομία αποδείχτηκε ότι ήταν γεμάτη εκπλήξεις. Προχωρώντας προς το 2023, περίμεναν ευρέως μια ύφεση που θα διαρκούσε μέχρι τα μέσα του έτους. Αντίθετα, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 4,9% το τρίτο τρίμηνο, τον ταχύτερο ρυθμό από το 2021. Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ρυθμό ανάπτυξης περίπου 1% το τρέχον τρίμηνο.

Η ανάπτυξη των θέσεων εργασίας φάνηκε να επιβραδύνεται στις αρχές του καλοκαιριού, για να επιταχυνθεί εκ νέου. Το Υπουργείο Εργασίας αναθεώρησε επίσης σημαντικά τις αρχικές εκθέσεις απασχόλησης τους τελευταίους μήνες, θολώνοντας την εικόνα της αγοράς εργασίας.

Η αγορά εργασίας χάνει ενέργεια

Η αγορά εργασίας θα μπορούσε να χάσει περαιτέρω δυναμική το 2024. Ο αριθμός των νέων προσλήψεων και ο αριθμός των ατόμων που εγκατέλειψαν οικειοθελώς τη δουλειά τους έχουν μειωθεί από τις αρχές του περασμένου έτους. Ο αριθμός των απολύσεων παρέμεινε σταθερός, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας.

Αυτό υποδηλώνει ότι η αγορά εργασίας αρχίζει να «παγώνει», με λιγότερο τζίρο, καθώς η αβεβαιότητα για το μέλλον ωθεί τους εργοδότες και τους εργαζόμενους να αποφασίσουν ότι τώρα δεν είναι η ώρα για μεγάλες αλλαγές.

Οι εργοδότες λένε ότι η πρόσληψη είναι ευκολότερη τώρα από ό,τι το 2021 ή το 2022, όταν ο επίμονος φόβος του Covid-19 κράτησε τους εργαζόμενους στο σπίτι, ενώ η ανάκαμψη των καταναλωτικών δαπανών έκανε πολλές επιχειρήσεις να αναζητούν απελπισμένες εργαζομένους για να τους προσλάβουν.