Φορολογικό νομοσχέδιο: Φόροι 5 ταχυτήτων για τους ελεύθερους επαγγελματίες

Επαγγελματίες πέντε ταχυτήτων δημιουργούν οι τελικές, μετά τις διορθώσεις της τελευταίας στιγμής, διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου για το τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης 730.000 ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και ατομικών επιχειρήσεων.

Με το νέο σύστημα, το οποίο εφαρμόζεται από τα εισοδήματα του 2023 τα οποία θα φορολογηθούν το 2024, οι επαγγελματίες διακρίνονται σε πέντε κατηγορίες:

Οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής στο φορολογικό των ελευθέρων επαγγελματιών

1^η  κατηγορία. Επαγγελματίες που απαλλάσσονται από το τεκμαρτό εισόδημα. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν:

•         Οι νέοι επαγγελματίες για τα πρώτα 3 χρόνια από την έναρξη της δραστηριότητάς τους.
•         Οι αγρότες.
•         Όσοι αμείβονται με μπλοκάκι και έχουν έως 3 εργοδότες.
•         Οι  επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.

2^η κατηγορία. Επαγγελματίες για τους οποίους το τεκμήριο είναι μειωμένο κατά 50%. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επαγγελματίες:

•         Που παρουσιάζουν αναπηρία 67% έως 79%
•         Που ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους
•         Που είναι  γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα
•         Που είναι γονείς με εξαρτώμενα τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%
•         Που είναι γονείς  πολύτεκνων οικογενειών

3^η κατηγορία. Επαγγελματίες με εποχική δραστηριότητα. Για επιχειρηματικές δραστηριότητες όπου εκ του νόμου μπαίνουν χρονικοί περιορισμοί λειτουργίας εντός του φορολογικού έτους το τεκμαρτό εισόδημα θα υπολογίζεται με βάση τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης δηλαδή με δωδεκατημόρια. Για παράδειγμα αν μια επιχείρηση είναι ανοιχτή 6 μήνες το χρόνο το ελάχιστο εισόδημα θα περιορίζεται στο μισό.

4^η κατηγορία. Επαγγελματίες για τους οποίους εφαρμόζεται το τεκμαρτό εισόδημα χωρίς μειώσεις ή εξαιρέσεις. Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, θεσπίζεται το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής από την άσκηση ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, μειώνεται αρχικά από το 2024 το τέλος επιτηδεύματος κατά 50% για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και καταργείται εντός δυο ετών. Παράλληλα, για κάθε υποκατάστημα των φυσικών προσώπων, το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται στα 300 ευρώ από 600 ευρώ που ισχύει σήμερα.  Η ελάχιστη αμοιβή προσαυξάνεται ανάλογα με τα χρόνια της επαγγελματικής δραστηριότητας, το σύνολο της μισθοδοσίας και το ύψος του τζίρου της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, για τον υπολογισμό της φορολογίας λαμβάνονται υπόψιν:

α) Ο εκάστοτε ισχύων κατώτατος μισθός προσαυξημένος κατά 10% για κάθε 3 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας μετά την πρώτη εξαετία ή ο ανώτερος ετήσιος μισθός που ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει σε υπάλληλό του. Λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά με ανώτατο όριο σε κάθε περίπτωση τις 30.000 ευρώ.

β) το ύψος του τζίρου της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, η προσαύξηση ανέρχεται στο 5% επι του ποσού κατά το οποίο ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του Κ.Α.Δ.

γ) Το 10% του κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού με όριο τις 15.000 ευρώ.

Το ελάχιστο καθαρό εισόδημα ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο σε 50.000 ευρώ και είναι το άθροισμα των τριών συντελεστών που προαναφέρθηκαν.

5^η κατηγορία. Επαγγελματίες που μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο. Το τεκμήριο είναι μαχητό και οι φορολογούμενοι μπορούν να το αμφισβητήσουν στις εξής περιπτώσεις:

α) στρατιωτική θητεία,

β) φυλάκιση,

γ) νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική,

δ) αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία,

ε) εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,

στ) ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους,

η) απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον,

θ) άλλοι λόγοι ανωτέρας βίας που εμποδίζουν την άσκηση  επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Για την εφαρμογή των παραπάνω, ο φορολογούμενος υποβάλλει στη φορολογική διοίκηση τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του.

Έλεγχος

Πέραν των παραπάνω, ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει επιπλέον την δυνατότητα να αμφισβητήσει το ποσό που προκύπτει από το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ζητήσει τη διενέργεια ελέγχου από τις φορολογικές αρχές για να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού.