Τράπεζες: Προσδοκίες για άνοιγμα της δευτερογενούς αγοράς των κόκκινων δανείων

Σε ουσιαστικό άνοιγμα της δευτερογενούς αγοράς κόκκινων δανείων το 2024 με την επιτάχυνση της διαδικασίας επιστροφής θεραπευμένων ανοιγμάτων στο τραπεζικό σύστημα, προσβλέπουν πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης.

Εκτιμάται ότι σε βάθος 3 – 5 ετών χορηγήσεις της τάξης των 10 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να μεγεθύνουν με τον τρόπο αυτό το ενεργητικό των τραπεζών.

Εφόσον στεφθεί με επιτυχία το εγχείρημα, όφελος θα έχουν όλοι:

Εκρηξη των συναλλαγών στα κόκκινα δάνεια το 2024

– Πρώτον οι τράπεζες που με λίγες συναλλαγές, άρα και με ταχύτητα, θα ενισχύσουν το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο με ανοίγματα δουλεμένα και κουρεμένα σε σύγκριση με την αρχική οφειλή, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο μίας νέας αθέτησης πληρωμών.

– Δεύτερον, οι επιχειρήσεις που θα μπορέσουν να γίνουν ξανά bankable, αντλώντας από το τραπεζικό σύστημα την απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία και ανάπτυξή τους ρευστότητα.

– Τρίτον, οι servicers που θα πετύχουν τους στόχους των ανακτήσεων, στο πλαίσιο των τιτλοποιήσεων του προγράμματος κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής».

Τα πρώτα βήματα

Τα πρώτα μικρά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν ήδη γίνει.

Πέρυσι, δύο μη συστημικές τράπεζες, η Optima Bank και η Παγκρήτια, απέκτησαν μικρά πακέτα δανείων που είχαν προηγουμένως θεραπευτεί, ενώ η πρώτη ανακοίνωσε χθες την ολοκλήρωση μίας ακόμη συναλλαγής με ανοίγματα από τον τουριστικό κλάδο.

Πρόκειται για δάνεια επιχειρήσεων που αν και βρέθηκαν σε δυσχερή οικονομική θέση στο παρελθόν, ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη διαδικασία εξυγίανσής τους και επιστρέφουν στη χρηματοοικονομική αγορά.

Όπως επισημαίνουν πάντως τραπεζικές πηγές, τη μεγάλη διαφορά θα κάνουν οι χορηγήσεις που εξήλθαν των ισολογισμών των μεγαλύτερων συστημικών ομίλων τα περασμένα χρόνια, στο πλαίσιο των σχεδίων εξυγίανσής τους.

Τα ανοίγματα αυτά προέρχονται τόσο από την επιχειρηματική, όσο και από τη στεγαστική πίστη.

Οι εταιρείες διαχείρισης, ενόψει του αναμενόμενου ανοίγματος της συγκεκριμένης αγοράς, εκσυγχρονίζουν τα συστήματος παρακολούθησης των εισπράξεων από τα δάνεια αυτά, κατά τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ) που είναι υποχρεωμένες να τηρούν οι τράπεζες.

Με τον τρόπο αυτό θα κατηγοριοποιούν τα δάνεια στα χαρτοφυλάκιά τους, με βάση τη διάρκεια των ομαλών αποπληρωμών.

Υπενθυμίζεται ότι για να χαρακτηριστεί ένα αναδιαρθρωμένο δάνειο ως πράσινο θα πρέπει να εξοφλείται κανονικά επί μία τριετία, χωρίς καμία καθυστέρηση.

Στόχος αυτής της στρατηγικής είναι να πειστεί ο επόπτης να επιτρέψει στις τράπεζες να επαναγοράσουν πρώην κόκκινα δάνεια, καθώς έως σήμερα παραμένει εξαιρετικά επιφυλακτικός για τέτοιου τύπου συναλλαγές.

Εναλλακτικό σχέδιο

Πάντως, δεδομένης της απροθυμίας του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ (SSM) σε αυτή τη φάση, εξετάζονται και εναλλακτικά σενάρια.

Συγκεκριμένα, μελετάται η δημιουργία μίας «αποθήκης», στην οποία θα παραμένουν για ορισμένο χρονικό διάστημα τα ανοίγματα που θεραπεύονται, προτού επανενταχθούν ως κανονικές χορηγήσεις στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια.

Με βάση το εν λόγω σχέδιο, ενήμερα για τουλάχιστον 2 έτη δάνεια θα τιτλοποιούνται από τους servicers και οι τράπεζες θα αποκτούν τις senior ομολογίες, οι οποίες θα πληρώνουν κάθε χρόνο ένα ικανοποιητικό κουπόνι.

Θα μεγεθύνουν, έστω και με αυτόν τον τρόπο, το ενεργητικό τους και ταυτόχρονα θα αυξήσουν τα έσοδά τους από τα τοκομερίδια που θα εισπράττουν.

Σε δεύτερο χρόνο, όταν οι συνθήκες ωριμάσουν εντός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) θα επιχειρηθούν συναλλαγές που θα οδηγούν στην πλήρη ενσωμάτωση των δανείων αυτών στα βιβλία τους.

Η επιτυχία του εγχειρήματος μπορεί να κάνει τη διαφορά για τον τραπεζικό κλάδο, ιδιαίτερα μετά την αποκλιμάκωση των επιτοκίων στην ευρωζώνη, η οποία θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην πίεση του εισοδήματός τους από τις υφιστάμενες χορηγήσεις.

Η αναπλήρωση των σχετικών απωλειών είναι δυνατή με την αύξηση των δανειακών χαρτοφυλακίων, είτε μέσω της πιστωτικής επέκτασης ή με την επαναγορά δανείων από τους servicers.

Υπολογίζεται ότι με ένα μέσο επιτόκιο της τάξης του 3%, τα επιτοκιακά έσοδα για τις τράπεζες ανά 1 δισ. ευρώ χορηγήσεων που αποκτούν ανέρχεται σε 30 εκατ. ευρώ, ποσό διόλου αμελητέο.