Διπλωματία των Υδάτων – Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων ενέκρινε σήμερα συμπεράσματα στα οποία τονίζει τη στρατηγική σημασία του νερού, ιδίως για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μείωση της φτώχειας, την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια, την ανάπτυξη του ανθρώπου, τη δράση για το κλίμα, την προστασία του περιβάλλοντος, τη βιοποικιλότητα και τη διατήρηση των οικοσυστημάτων, την ανθρωπιστική δράση, την ειρήνη και τη σταθερότητα, καθώς και τη σημασία του νερού ως ανθρώπινου δικαιώματος.

Τα συμπεράσματα επιβεβαιώνουν τη δέσμευση της ΕΕ σε διπλωματικό επίπεδο όσον αφορά το νερό, ιδίως τη διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα των υδάτων, ως εργαλείο για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Τα συμπεράσματα ζητούν περαιτέρω εφαρμογή προς αυτήν την κατεύθυνση και αύξηση των συνεργειών μεταξύ της διπλωματίας στους τομείς των υδάτων, του κλίματος και της ενέργειας.

Το Συμβούλιο εκφράζει την ανησυχία του ότι ο στόχος βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 6 – «Διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της βιώσιμης διαχείρισης του νερού και των εγκαταστάσεων υγιεινής για όλους» απέχει πολύ από την επίτευξή του και υφίσταται σοβαρά προβλήματα υποχρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση της διάστασηςτου νερού στην εξωτερική δράση της ΕΕ και στις ατζέντες των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με το παγκόσμιο πλαίσιο επιτάχυνσης για τον ΣΒΑ 6.

Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ χαιρετίζει τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών του 2023 για το νερό ως ευκαιρία κινητοποίησης όλων των ενδιαφερόμενων φορέων και τομέων και τονίζει την ανάγκη για απτά αποτελέσματα.

Το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι το νερό είναι απαραίτητο για την ανθρώπινη επιβίωση και αξιοπρέπεια και θεμελιώδες στοιχείο για την ανθεκτικότητα τόσο των κοινωνιών όσο και του περιβάλλοντος. Το νερό έχει ζωτική σημασία για την ανθρώπινη διατροφή και υγεία, και είναι απολύτως αναγκαίο για τη διαχείριση των οικοσυστημάτων, τη γεωργία, την ενέργεια και τη συνολική ασφάλεια του πλανήτη.

Σημειώνει ότι η λειψυδρία μπορεί να επηρεάσει την ειρήνη και την ασφάλεια, δεδομένου ότι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το νερό μπορούν να έχουν σοβαρό ανθρώπινο και οικονομικό κόστος, με πιθανές άμεσες επιπτώσεις για την ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω των μεταναστευτικών ρευμάτων. Και τονίζει ότι σκοπεύει να ενισχύσει τη διπλωματική δράση της ΕΕ στον τομέα των υδάτων, ως μέσο για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα, και καταδικάζει απερίφραστα τη χρήση του νερού ως πολεμικού όπλου.

Επίσης, υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προωθήσει τη διασυνοριακή και ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτων καθώς και την αποτελεσματική διακυβέρνηση του τομέα των υδάτων.

Το Συμβούλιο επιβεβαιώνει την προσήλωση της ΕΕ στο ανθρώπινο δικαίωμα για ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση, ως συστατικά στοιχεία του δικαιώματος για επαρκές βιοτικό επίπεδο.

Υπογραμμίζει την ισχυρή δέσμευση της ΕΕ για την υλοποίηση της ατζέντας του 2030 του ΟΗΕ και τονίζει ότι η πρόοδος όσον αφορά τον στόχο 6 («Διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων και της αποχέτευσης για όλους») είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη άλλων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης.

Επιπλέον, τονίζει τη καθοριστική σχέση μεταξύ των υδάτων και της κλιματικής αλλαγής και επικροτεί τις πρόσφατες συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ οι οποίες συνδέουν το νερό, το κλίμα, την ειρήνη και την ασφάλεια. Η ΕΕ επιβεβαιώνει τη συνεχή προσήλωσή της στην αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των υδάτων σε όλο τον κόσμο και δεσμεύεται να δώσει την απαραίτητη προσοχή στη σημασία της ύδρευσης και της αποχέτευσης κατά τον προγραμματισμό της μελλοντικής χρηματοδοτικής και τεχνικής συνεργασίας με τις χώρες εταίρους.