Ελεύθεροι επαγγελματίες – Πώς να επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία για υψηλότερη κύρια σύνταξη

Είκοσι εννέα και σήμερα «μετράνε» περίπου 850.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες που επιθυμούν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία για το έτος 2022. Συγκεκριμένα, η εν λόγω επιλογή πρέπει να γίνει έως τη Δευτέρα 31 Ιανουαρίου.

Μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ μπορεί να γίνει ελεύθερη επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης για το έτος 2022. Για τη χρήση της υπηρεσίας απαιτείται η ταυτοποίηση με τους κωδικούς του Taxisnet και του ΑΜΚΑ.

Για την πρόσβαση στην εν λόγω Υπηρεσία o χρήστης εισέρχεται μέσω του διαδικτυακού τόπου του e-ΕΦΚΑ: www.efka.gov.gr και ακολουθεί τη διαδρομή: «Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες»-& Εισφορές Μη Μισθωτών-& «Δικαιώματα Κοινωνικής Ασφάλισης» -& «Αίτηση – Δήλωση παράλληλης μισθωτής απασχόλησης».

Ειδικότερα κατά την είσοδο στην υπηρεσία:

–    Ανακαλούνται τα ταυτοτικά στοιχεία.

–    Παρέχονται οδηγίες και μηνύματα για την υποβολή της αίτησης.

–    Απεικονίζονται οι ασφαλιστικές κατηγορίες που αντιστοιχούν στην ιδιότητα ασφάλισης.

–    Παρέχεται πεδίο για δήλωση παράλληλης μισθωτής απασχόλησης.

–    Καταχωρείται και αποθηκεύεται η υποβολή/οριστικοποίηση της αίτησης-δήλωσης.

–    Χορηγείται αριθμός συστήματος και αποδεικτικό καταχώρησης αυτής.

Χρειάζεται προσοχή

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή πάντως, καθώς η επιλογή που θα γίνει θα ισχύει δεσμευτικά για όλο το έτος, ενώ για τους ασφαλισμένους που δε θα υποβάλλουν τελικά αίτηση επιλογής θα παραμείνει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.

Με το νέο ασφαλιστικό οι εισφορές έχουν αποσυνδεθεί από το φορολογητέο εισόδημα και παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ 6 ασφαλιστικών κατηγοριών. Για τους ασφαλισμένους με δικαίωμα υπαγωγής στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών, παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ 3 ασφαλιστικών κατηγοριών.

Ποια κλίμακα συμφέρει

Δεδομένου ότι οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι καθορίζουν το ύψος της μελλοντικής ανταποδοτικής τους σύνταξης, αφού κάθε ασφαλιστική κατηγορία αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό ύψος συντάξιμων αποδοχών, όλοι αναζητούν απάντηση στο ερώτημα: «Ποια κλίμακα εισφορών με συμφέρει να επιλέξω και κατά πόσο θα επηρεαστεί, το ποσό της σύνταξης μου;».

Για κύρια σύνταξη οι επιλογές ξεκινούν από την πρώτη (και υποχρεωτική) κατηγορία εισφορών των 210 ευρώ το μήνα και φτάνουν μέχρι και την 6η κατηγορία των 566 ευρώ το μήνα. Για επικουρική σύνταξη οι κατηγορίες ξεκινούν από 42 ευρώ και φτάνουν έως και 61 ευρώ το μήνα, ενώ για εφάπαξ παροχές τα ποσά των εισφορών κυμαίνονται από 26 έως 37 ευρώ το μήνα.

Εύκολη απάντηση στο βασικό ερώτημα όσον αφορά την επιλογή κλίμακας εισφορών δεν υπάρχει. Πέραν της οικονομικής δυνατότητας του καθένα και της καθεμίας, καλό είναι να επισημανθεί ότι ο υπολογισμός του ποσού της σύνταξης που θα λάβει, γίνεται με βάση τον μέσο όρο εισφορών που έχει καταβάλει από το 2002 έως τότε που συνταξιοδοτείται.

Έτσι για κάποιον που έχει λίγα χρόνια μπροστά του έως τη σύνταξη, η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας ελάχιστα θα επηρεάσει το τελικό ποσό που θα λάβει όταν ολοκληρώσει τον εργασιακό του βίο. Και ο λόγος είναι πως ο μέσος όρος είναι εν πολλοίς διαμορφωμένος από τις εισφορές που έχει ήδη καταβάλει μέχρι τώρα.

Αντίθετα στην περίπτωση που κάποιος έχει λίγα χρόνια ασφάλισης η  επιλογή, για παράδειγμα, της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, ενέχει τον κίνδυνο να καθηλωθεί σε σημαντικά χαμηλή σύνταξη, κοντά στα 440 ευρώ.

Ο ρόλος της 3ης ασφαλιστικής κατηγορίας

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι σημαντικό ρόλο για τις συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών έχει η 3η ασφαλιστική κατηγορία των 302 ευρώ (236 για κύρια σύνταξη). Η πλειοψηφία των επαγγελματιών που ασφαλίζονταν στο παρελθόν με τις ασφαλιστικές κλάσεις του πρώην ΟΑΕΕ (μέχρι το τέλος του 2016) και είχαν υποχρέωση να αλλάζουν κλάση, ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, φαίνεται να έχουν καταβάλλει μια μέση εισφορά, για τα έτη 2002 – 2009 της τάξης των 240 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε μέσες συντάξιμες αποδοχές της τάξης των 1.200 ευρώ. Για να διατηρήσουν τις συντάξιμες αποδοχές τους στο ύψος των παλαιών καταβαλλόμενων εισφορών, θα πρέπει να ενταχθούν στην 3η κατηγορία, ώστε να μην έχουν απώλειες στο ποσό της προσδοκώμενης σύνταξής τους.

Εάν επιθυμούν να την αυξήσουν, τότε θα πρέπει να επιλέξουν υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία.