Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Πόλεμος και πανδημία σκιάζουν την επιστροφή του Νταβός στην κανονικότητα

Εμβολιασμένοι, διπλά τεσταρισμένοι για κορωνοϊό και έτοιμοι να καλύψουν τα δύο και πλέον χρόνια απουσίας τους από το ετήσιο ραντεβού της παγκόσμιας ελίτ, τουλάχιστον 2.500 πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες, καθώς και ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές έχουν φτάσει στο ανοιξιάτικο Νταβός για την πρώτη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) με φυσική παρουσία από το 2020.

Εξάλλου η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα ήταν και ο λόγος που το φετινό WEF «έσπασε» ουσιαστικά στα δύο, με ένα μίνι virtual φόρουμ κατά την συνηθισμένη χειμερινή περίοδο και ένα πλήρες πενθήμερο πρόγραμμα με φυσική παρουσία, συζητήσεις και… πηγαδάκια από σήμερα Κυριακή, 22 Μαΐου έως την Πέμπτη 26 Μαΐου.

Κρίσιμες συζητήσεις 

Βέβαια η επιφυλακτικότητα λόγω του κορωνοϊού και του ρευστού τοπίου που έχει προκαλέσει ο πόλεμος δεν θα φτάσει το φετινό Νταβός στα επίπεδα του προηγούμενου κανονικού φόρουμ, τον Ιανουάριο του 2020, όταν περίπου 3.000 άτομα κατέκλυσαν το χιονισμένο ελβετικό θέρετρο. Ωστόσο, όλοι οι συμμετέχοντες αναγνωρίζουν την κρισιμότητα των ημερών για τις παγκόσμιες πολιτικές και οικονομικές ισορροπίες, την πρόκληση που συνιστά για την παγκόσμια οικονομία και σταθερότητα ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, η βαριά σκιά της ενεργειακής κρίσης και οι συνέπειες που μπορεί να επιφέρει για την επίτευξη των πράσινων στόχων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Ξεκινώντας από το διαδικαστικό μέρος, το γεγονός πως όλοι οι συμμετέχοντες οφείλουν να είναι πλήρως εμβολιασμένοι έως και με την τρίτη δόση (με όλα τα γνωστά εμβόλια πλην του ρωσικού Sputnik που «έφαγε» πόρτα μαζί με την ίδια τη Ρωσία και όλους τους αξιωματούχους της), αλλά και να υποβληθούν σε τεστ κορωνοϊού, τόσο πριν όσο και κατά την άφιξη τους στην πόλη, αποτελεί μια σημαντική πρακτική υπενθύμιση πως η πανδημία δεν μας έχει… αποχαιρετίσει οριστικά.

Τα μέτρα σε όλες τις χώρες έχουν χαλαρώσει και θα χαλαρώσουν περαιτέρω μέσα στο καλοκαίρι, όμως ο φόβος των μεταλλάξεων παραμένει και θα τεθεί και στις συζητήσεις του φόρουμ ως τμήμα της λίστας των απειλών που κινδυνεύουν να εκτροχιάσουν την παγκόσμια οικονομία από τις προβλέψεις που έχουν διατυπωθεί.

Απειλές και προκλήσεις

Δυστυχώς, άλλωστε, η λίστα είναι αρκετά μεγάλη αιτιολογώντας και τον τίτλο που επελέγη για τη φετινή συνάθροιση που αναγνωρίζει ότι η ιστορία είναι σε σημείο καμπής. Σε σημείο καμπής από μια ιστορική όσο και σοκαριστική πανδημία, από τον πρώτο πόλεμο στην Ευρώπη εδώ και πάνω από μισό αιώνα, σε μια εποχή που τα κοινωνικά χάσματα διευρύνονται, ο προστατευτισμός δοκιμάζει την παγκοσμιοποίηση, ο στασιμοπληθωρισμός ρίχνει βαριά τη σκιά του στις οικονομίες και ο πλανήτης Γη χτυπά αλλεπάλληλα προειδοποιητικά καμπανάκια με την γιγάντωση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Ο ίδιος, άλλωστε, ο ιδρυτής του WEF Κλάους Σβαμπ έχει μιλήσει για το πλέον καίριο και σημαντικό φόρουμ από την εποχή της δημιουργίας του θεσμού πάνω από πενήντα χρόνια πριν!

“Ζούμε (πλέον) σε έναν διαφορετικό κόσμο. Ακόμη και όταν συναντηθήκαμε και πάλι όλοι μαζί το 2020, είχαμε πολλές και σοβαρές ανησυχίες  Τώρα, όμως έχουμε δύο ακόμη γεγονότα που έχουν εντείνει την σοβαρότητα της (παγκόσμιας) κατάστασης” σχολίασε χαρακτηριστικά ο κ. Σβαμπ, αναφερόμενος στις μέγιστες προκλήσεις της πανδημίας και του πολέμου. Ειδικά ο πόλεμος και οι συνέπειες του ουσιαστικά θα… επισκιάσουν όλες τις συζητήσεις, ενώ σίγουρα η virtual ομιλία του Ουκρανού πρόεδρου Βολοντιμίρ Ζελένσκι θα προσελκύσουν το διεθνές ενδιαφέρον.

Βέβαια στο παρελθόν το Νταβός έχει λειτουργήσει και σαν ειρηνοποιός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην ιστορία του φόρουμ η συμφωνία που υπέγραψαν ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Τουργκούτ Οζάλ, το 1988, για την έναρξη του διαλόγου Ελλάδας-Τουρκία. Όμως, φέτος δεν υπάρχουν τέτοιες προσδοκίες. Δεν θα υπάρξουν ειρηνευτικές συνομιλίες Ρώσων και Ουκρανών. Δεν υπάρχουν καν Ρώσοι στο θέρετρο, είτε από τον κόσμο της πολιτικής είτε των επιχειρήσεων, όχι απλά διότι κρίνονται ανεπιθύμητοι, αλλά επειδή παραμένουν μπλοκαρισμένοι από τις κυρώσεις σε μια ακόμη επιβεβαίωση της διεθνούς απομόνωσης στην οποία έχει καταδικαστεί η χώρα για την εισβολή στην Ουκρανία και τις επιλογές του Κρεμλίνου.

Η ατζέντα 

Ουσιαστικά το πενθήμερο πρόγραμμα θα ξεδιπλωθεί σε συγκεκριμένες βασικές ενότητες: την παγκόσμια και περιφερειακή ανάπτυξη, την αποκατάσταση της σταθερότητας σε μια εποχή γεωπολιτικών και εμπορικών εντάσεων, την ευμάρεια και τις συμμαχίες, την διασφάλιση της οικονομικής ανάκαμψης και την διαμόρφωση μιας νέας εποχής ανάπτυξης.

Οι επιμέρους συζητήσεις θα εστιάσουν σε θέματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, τις υγειονομικές προκλήσεις και την προετοιμασία για τις επόμενες πανδημίες, την ενίσχυση των υγειονομικών δομών, την βελτίωση της παιδείας και την ανάταση της αγοράς εργασίας, ενώ στο ειδική μνεία θα γίνει σε θέματα κυβερνοασφάλειας, που ειδικά ο πόλεμος και η δράση των Ρώσων χάκερς έβαλε εμφατικά στο τραπέζι.

Ειδικά για το θέμα της κλιματικής αλλαγής, από μόνο του το γεγονός πως ο λαμπερός ήλιος στο θέρετρο έχει λιώσει προ πολλού το χιόνι και απαιτεί την χρήση αντιηλιακού σε μια περιοχή που κάποτε φημιζόταν για τη δροσιά της ακόμη και στην καρδιά του καλοκαιριού συνιστά μια απτή απόδειξη πως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι για τα καλά… «εδώ»!

Πράγματι, οι περιβαλλοντολογικοί στόχοι, η πράσινη μετάβαση και η βιώσιμη ανάπτυξη θα είναι πολύ ψηλά στις συζητήσεις. Και μαζί της ο ρόλος που μπορεί να παίξει η τεχνολογία και οι ανερχόμενες start-ups.