Ελ Εριάν: Η JP Morgan η First Republic και η κατάρα της «δεύτερης καλύτερης λύσης»

«Θα γραφτούν πολλά για την άνοδο και την πτώση της First Republic Bank. Η εξυπηρέτηση των πελατών της ήταν θρυλική στο τραπεζικό σύστημα, όπως και η λίστα με τους πλούσιους πελάτες της με άφθονες καταθέσεις και υγιή όρεξη για έκδοση jumbo στεγαστικών δανείων σε υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας δανειολήπτες» γράφει ο Μοχάμεντ ελ-Εριάν σε ανάλυσή του στο Bloomberg. Ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν είναι αρθρογράφος του Bloomberg Opinion, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Pimco, είναι πρόεδρος του Queens’ College του Cambridge, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος στην Allianz SE και πρόεδρος του Gramercy Fund Management. Είναι συγγραφέας του «The Only Game in Town».

Σύμφωνα με τον διάσημο οικονομολόγο, αυτό που προέκυψε το πρωί της Δευτέρας δεν ήταν τέλειο, παρά τις εβδομάδες συζητήσεων: οι κυβερνητικοί θεσμοί των ΗΠΑ παγιδεύτηκαν στις πολιτικές επιπτώσεις μιας «δεύτερης καλύτερης λύσης» δηλαδή, στην επαναλαμβανόμενη αδυναμία εξεύρεσης μιας βέλτιστης λύσης. Αυτό που θα προκύψει θα έρθει με παράπλευρες ζημιές και ακούσιες συνέπειες.

JP Morgan- First Republic: Η επόμενη ημέρα του deal

Υπενθυμίζει ότι η First Republic βρέθηκε σε παρόμοια κατάσταση με την Silicon Valley Bank, η οποία έκλεισε από τις ρυθμιστικές αρχές τον Μάρτιο. Η αποτυχία της να διαχειριστεί μια αναντιστοιχία επιτοκίων στον ισολογισμό της τελικά την ακρωτηρίασε καθώς παρατηρήθηκε μαζική εκροή καταθέσεων ως απάντηση στις προηγούμενες τραπεζικές χρεοκοπίες. Η τρωτότητά της ενισχύθηκε από τον αρχικό εσφαλμένο χαρακτηρισμό του πληθωρισμού από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα ως παροδικό, την αποτυχία λήψης έγκαιρων μέτρων και την αναπόφευκτα εξαιρετικά επιθετική σειρά αυξήσεων στα επιτόκια που ακολούθησε.

First Republic Bank: Πώς κατέρρευσε η τράπεζα των υπερπλουσίων

Κενά στη εποπτεία

Ο Ελ-Εριάν αναφέρει επίσης ότι η υπόθεση της First Republic υποδεικνύει σημαντικά κενά στην εποπτεία και τη ρύθμιση των τραπεζών – «το είδος των αστοχιών που αναφέρθηκαν λεπτομερώς την περασμένη Παρασκευή σε μια έκθεση της Fed που, αναζωογονητικά και ενθαρρυντικά, είδε την κεντρική τράπεζα να αναλάβει επιτέλους την ευθύνη»

Έχοντας ήδη χάσει τρία ιδρύματα, το τραπεζικό σύστημα στο σύνολό του χρειαζόταν απεγνωσμένα μια τακτική λύση για την First Republic, που θα ελαχιστοποιούσε τον κίνδυνο περαιτέρω διαταραχών. Αυτό δεν ίσχυε μόνο για τις περιφερειακές και κοινοτικές τράπεζες, σύμφωνα με τον ελ-Εριάν: το ίδιο ισχύει και για τις 11 μεγαλύτερες τράπεζες, καθώς είχαν εισφέρει δεκάδες δισεκατομμύρια καταθέσεις στην First Republic σε μια προηγούμενη προσπάθεια να σταθεροποιήσουν την κατάσταση.

Το ίδιο ισχύει και για τις ρυθμιστικές αρχές, ιδιαίτερα την Federal Deposit Insurance Corp. και τη Fed. Ο οικονομολόγος γράφει ότι  η FDIC ήθελε να αποφύγει να βρεθεί υπόλογη για χρηματοοικονομικές ζημίες και να χρειαστεί να διαθέσει τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις ακόμη μιας τράπεζας. Από την πλευρά της η Fed δεν ήθελε να ενεργοποιήσει ξανά τη ρήτρα «συστημικού κινδύνου» προκειμένου να επιτρέψει την επέκταση της εγγύησης σε θεωρητικά ανασφάλιστες καταθέσεις.

Παρά αυτή την ευθυγράμμιση, χρειάστηκαν εβδομάδες για να προκύψει μια λύση. Και όταν συνέβη, περιλάμβανε δυσμενείς διαρροές, καθώς και μια από τις μεγαλύτερες και πιο κυρίαρχες τράπεζες της χώρας – την JPMorgan – να γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.

Η λύση που προέκυψε νωρίς το πρωί της Δευτέρας αντιμετωπίζει την άμεση απειλή μιας άτακτης αποτυχίας της First Republic και, ως εκ τούτου, δεν τροφοδοτεί τον ήδη δυσάρεστο κίνδυνο πιθανών πρόσθετων διαταραχών σε άλλες περιφερειακές και κοινοτικές τράπεζες. Ωστόσο, η πιθανή παράπλευρη ζημία και οι ανεπιθύμητες συνέπειες δεν είναι καθόλου ασήμαντες.

Οι 4 συνέπειες

Ο Ελ-Εριάν ξεχωρίζει τέσσερις :

Πρώτον, οι ΗΠΑ έχουν τώρα ένα πιο συγκεντρωμένο τραπεζικό σύστημα, με εκείνες που θεωρούνταν πριν από λίγο καιρό ως καιρό ως «πολύ μεγάλες για να αποτύχουν»/«πολύ μεγάλες για να  τις διαχειριστούν» τράπεζες, να γίνονται ακόμη μεγαλύτερες.

Δεύτερον, υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη αμφιβολία για τη φύση του συστήματος ντε φάκτο εγγύησης καταθέσεων.

Τρίτον, ο δομικός κίνδυνος εντός του τραπεζικού συστήματος για λιγότερες πιστώσεις προς την οικονομία θα συνεχιστεί, επιδεινώνοντας δυνητικά τους αντίρροπους προς μια υψηλή και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη ανέμους.

Τέταρτον, το συνολικό κόστος της διάλυσης της First Republic μένει να εκτιμηθεί, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου κατανομής του βάρους μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και, μαζί με αυτήν, του μεγέθους της διάσωσης” για τις 11 τράπεζες που είχαν εναποθέσει μεγάλες καταθέσεις στην First Republic.

Η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει να υποφέρει από πάρα πολλά χρόνια εύκολου χρήματος, και τον επακόλουθο λάθος χειρισμό του κύκλου αύξησης των επιτοκίων και κενά στην εποπτεία και τη ρύθμιση. Μαζί με αυτό έρχεται ο διαρκώς παρών κίνδυνος παράπλευρης ζημίας και ακούσιων συνεπειών, δεδομένου ότι οι πρώτες καλύτερες λύσεις πολιτικής δεν είναι πλέον διαθέσιμες.