Θα συνεχιστεί η… παραφωνία;

Οσοι έχουν γερή μνήμη θυμούνται ότι πάντα οι τιμές στην Ελλάδα Σεπτέμβριο μήνα διατηρούνταν σε υψηλά επίπεδα και η ανεργία τον Αύγουστο υποχωρούσε, λόγω τουρισμού, είτε αυτός υπολογιζόταν με εποχική διόρθωση, είτε χωρίς αυτήν. Επίσης όσοι καταλαβαίνουν από οικονομικά αντιλαμβάνονται πόσο επενεργεί στη ζήτηση, άρα και στην αύξηση των τιμών, η αύξηση της απασχόλησης, δηλαδή περισσότεροι άνθρωποι με δουλειά άρα και με μισθό και συνθήκες υψηλής ζήτησης όπως αυτής που προκαλεί ο τουρισμός στην ελληνική οικονομία, ως εποχικό φαινόμενο. Με αυτά ως δεδομένα πάμε να διερευνήσουμε αν γινόμαστε ευρωπαϊκή… παραφωνία στο μέτωπο των τιμών. Γιατί όπως και να το κάνεις, το να συνεχίζει απτόητος να γράφει μπροστά τον αριθμό τρία ο πληθωρισμός, όταν παντού στην Ευρώπη επιβραδύνεται, είναι ένα ζήτημα.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής έδειξαν για τον Αύγουστο επίπεδα ανεργίας της τάξεως του 9,5% από 9,9% τον Ιούλιο και 11,4% έναν χρόνο πριν. Το πιο σημαντικό πάντως ήταν ότι οι απασχολούμενοι έφτασαν τους 4.252.488. Αυξήθηκαν μέσα σε έναν μήνα από τον Ιούλιο στον Αύγουστο κατά 30.064 άτομα και σε σχέση με έναν χρόνο πριν, κατά 103.054 άτομα. Ο αριθμός των Ελλήνων σε ηλικία κάτω των 75 ετών που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό μειώθηκε σε 3.076.851 άτομα, που είναι το μικρότερο επίπεδο της τελευταίας 15ετίας. Ολα τα παραπάνω στοιχεία έχουν λάβει από τους στατιστικολόγους της ΕΛΣΤΑΤ εποχική διόρθωση, πράγμα που σημαίνει ότι έχει αφαιρεθεί η εποχική επίδραση του τουρισμού. Το ενδιαφέρον είναι ότι χωρίς την εποχική διόρθωση, δηλαδή με την επίδραση του τουρισμού, η απασχόληση ξεπερνάει τα 4,4 εκατ. άτομα και το ποσοστό της ανεργίας πέφτει στο 8%, επίπεδα που δεν έχουμε δει για δεκαετίες.

Την τάση που καταγράφει η στατιστική έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαίωσαν και τα πραγματικά στοιχεία από το ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων του πρώτου οκταμήνου του 2024 από την Εργάνη, που έδειξαν περισσότερες προσλήψεις κατά σχεδόν 300.000, επίδοση που έχουμε να τη δούμε από το 2001, χρονιά εισόδου της χώρα στην ΟΝΕ.

Αν, λοιπόν, ένα μέρος του επίμονου πληθωρισμού οφείλεται στα καλά νέα της αύξησης της απασχόλησης, ένα άλλο οφείλεται στην αυξημένη εποχική ζήτηση που προκαλεί στην αγορά, ειδικά τον Αύγουστο, ο τουρισμός, στοιχείο που φαίνεται τόσο στον δείκτη των τροφίμων (2,8%) όσο και σε αυτόν των υπηρεσιών (4,4%). Το τρίτο, αλλά όχι μικρότερο κομμάτι του πληθωρισμού οφείλεται στις τιμές της ενέργειας. Οι τελευταίες, κυρίως εξαιτίας των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ παντού συντελούν στην ταχεία αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, στην Ελλάδα υποχωρούν μόλις οριακά, συντελώντας με καθοριστικό τρόπο στην ελληνική πληθωριστική… παραφωνία.

Το αν θα συνεχίσουμε την ίδια… παραφωνία και το επόμενο διάστημα θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες. Οι δυσκολίες στην εξεύρεση προσωπικού από πλευράς επιχειρήσεων σε πολλούς τομείς της οικονομίας αναμένεται να διατηρήσουν ένα επίπεδο ενίσχυσης της απασχόλησης, συντηρώντας μέρος της κατανάλωσης. Την ίδια στιγμή που ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα αποκλιμακωθεί, όπως δείχνουν τα στοιχεία από την επιβράδυνση του κόστους παραγωγής στο χαμηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Απρίλιο, λόγω της μείωσης των τιμών των πρώτων υλών. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, μπορεί το υπόλοιπο φθινόπωρο να μας βρει με ακόμα μικρότερη ανεργία, αλλά και πληθωρισμό κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για τον χειμώνα, είναι ακόμα πολύ νωρίς για να έχουμε ασφαλή εικόνα.