Ναυτιλία – ρύποι: Κοινή πρόταση 50 χωρών του IMO – Η συμβολή των Ελλήνων εφοπλιστών

Πολύ κοντά σε μία ιστορικής σημασίας συμφωνία για το πώς θα μειωθούν οι ρύποι στη ναυτιλία βρίσκεται ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) με την αποφασιστική συμβολή της χώρας μας σε διπλωματικό επίπεδο και της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών σε επίπεδο ναυτιλιακών φορέων.

Πράσινα καύσιμα: Οι πλοιοκτήτες θέλουν, η έρευνα υστερεί

Σχεδόν 50 χώρες μέλη του ΙΜΟ μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Ιαπωνία που εκπροσωπούν τους μεγαλύτερους εμπορικούς στόλους στον κόσμο (πρώτη και τρίτη θέση σε μερίδιο αγοράς), οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ αλλά και μεγάλα νηολόγια όπως ο Παναμάς, οι Μπαχάμες, οι Νήσοι Μάρσαλ και η Λιβερία, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο υπογράφουν ένα κείμενο που προβλέπει έναν ενιαίο φόρο για κάθε τόνο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του κλάδου.

Ναυτιλία, ρύποι και νέος φόρος

Η πρόταση, που ολοκληρώθηκε τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τους Financial Times, σημαίνει ότι ο φόρος θα έχει την υποστήριξη των χωρών που εκπροσωπούν ένα εμπορικό στόλο 1,6 δισ. τόνων νεκρού βάρους (dwt) ήτοι το 66% της παγκόσμιας μεταφορικής ικανότητας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ.

Η κοινή δήλωση, αναδεικνύει το διπλωματικό βάρος που στοιχίζεται πίσω από έναν φόρο εκπομπών για μια βιομηχανία που παραμένει σχεδόν εξ ολοκλήρου εξαρτημένη από τα ορυκτά καύσιμα, σημειώνουν οι αναλυτές.

Τι μένει ακόμη να γίνει

Ωστόσο μέχρι την οριστική συμφωνία στον ΙΜΟ που αναμένεται στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος (MEPC 83) του ΙΜΟ, τον Απρίλιο στο Λονδίνο μένει ακόμη να γίνει σημαντική διπλωματική προσπάθεια καθώς στην επιβολή ενός ενιαίου τέλους για κάθε τόνο ναυτιλιακών εκπομπών έχουν αντιταχθεί άλλα ισχυρά έθνη πλοιοκτητών και εξαγωγέων, όπως η Κίνα και η Βραζιλία, μαζί με τις ΗΠΑ.

Παράλληλα μένει ακόμη να συμφωνηθεί το ύψος του τέλους καθώς εντός της «συμμαχίας» των 50 χωρών υπάρχουν διαφορετικές προτάσεις από ένα τέλος μόλις 18,75 δολαρίων ανά τόνο που προτείνει η Λιβερία μέχρι 150 δολ/τόνο που προτείνουν οι Νήσοι Μάρσαλ, το τρίτο σημαντικότερο νηολόγιο στον κόσμο.

Το σημαντικό είναι ότι από το 2023 που τα κράτη μέλη του ΙΜΟ συμφώνησαν ότι θα πρέπει να οριστεί ένα οικονομικό μέτρο (μαζί με ένα τεχνικό) για την επίτευξη του στόχου του καθαρού μηδενισμού των ναυτιλιακών εκπομπών «μέχρι το 2050 ή γύρω από αυτό» , μετά από πολλές και δύσκολες διπλωματικές προσπάθειες επετεύχθη αυτή η μεγάλη συμφωνία της πλειοψηφίας της παγκόσμιας ναυτιλίας.

Οι ελληνικές θέσεις

Η χώρα μας από την αρχή είχε μια ξεκάθαρη θέση ότι η ναυτιλία θα πρέπει να συμμετάσχει στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με ένα δίκαιο και ενιαίο για τον κλάδο τρόπο, μέσα από τον ΙΜΟ. Με προτάσεις απλές και εφαρμόσιμες, χωρίς να προκαλείται αδικαιολόγητη διοικητική επιβάρυνση, οι οποίες να αναγνωρίζουν την πολυπλοκότητα της ναυτιλίας και την εξάρτηση της από ενδιαφερόμενους εκτός του κλάδου stakeholders, ειδικότερα παραγωγούς και προμηθευτές καυσίμων. Επίσης σε κάθε περίπτωση όπως σημειώνει στην ετήσια έκθεση της και η Ένωση Ελλήνων εφοπλιστών θα πρέπει να υιοθετηθούν «βιώσιμες και λειτουργικές διεθνείς λύσεις που υιοθετούνται στον ΙΜΟ» αποκλείοντας «περιφερειακά μέτρα που δεν αναγνωρίζουν τον παγκόσμιο χαρακτήρα της ναυτιλίας, δυσχεραίνουν τις θαλάσσιες μεταφορές και δημιουργούν περιορισμούς στο παγκόσμιο εμπόριο, χωρίς να προσφέρουν ουσιαστικά οφέλη στην καταπολέμηση του προβλήματος της υπερθέρμανσης του πλανήτη».

Επίσης και ο Υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης έχει ξεκαθαρίσει ότι το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής πρωτοστατεί στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις με συγκεκριμένες προτάσεις για φιλόδοξα αλλά πρωτίστως ρεαλιστικά μέτρα για το πώς θα μειωθούν οι ρύποι στη ναυτιλία.

Μιλώντας πριν ένα χρόνο στη γενική συνέλευση του ΙΜΟ ο κ. Στυλιανίδης είχε περιγράψει το πλαίσιο σημειώνοντας ότι η ρύθμιση για την απανθρακοποίηση θα πετύχει μόνο εάν είναι έξυπνη, δίκαιη και στοχεύει στον πραγματικό ρυπαίνοντα, δίνοντας παράλληλα προσοχή στις ιδιαιτερότητες κάθε ναυτιλιακού κλάδου ενώ επανέλαβε την ελληνική θέση ότι για την Ελλάδα ο ΙΜΟ είναι ο «μοναδικός έγκυρος ρυθμιστής της διεθνούς ναυτιλίας».