Η σχέση του μυαλού και του μάνατζμεντ

Την πρώτη φορά, πριν αρκετά χρόνια, που είδα μερικούς ενδεικτικούς αριθμούς σχετικούς με το ανθρώπινο μυαλό, ομολογώ ότι έπαθα σοκ και για αρκετό καιρό αισθανόμουνα μια παράξενη διανοητική κινητοποίηση. Προφανώς αρκετοί νευρώνες είχαν μπει σε εντατική λειτουργία. Μάλλον αναρωτιόσουν με δέος ‘αν το ανθρώπινο μυαλό δύναται να συλλάβει και να καταλάβει… το ανθρώπινο μυαλό», μου είπε χαριτολογώντας  ένας γνωστός μου ψυχολόγος.

Ας δούμε όμως μερικούς ενδεικτικούς αριθμούς για το ανθρώπινο μυαλό:

–       Πρωτίστως αποτελείται από 100 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα, τους νευρώνες.

–       Κάθε νευρώνας συνδέεται με άλλους, με τις λεγόμενες συνάψεις. Και κάθε ένας έχει 2,8 δισεκατομμύρια  δυνατότητες συνάψεων. Αυτές οι δυνατότητες δημιουργούν τη χωρητικότητα του μυαλού, δηλαδή τις δυνατότητας επεξεργασίας και αποθήκευσης πληροφοριών.

–       Ο συνολικός αριθμός των διασυνδέσεων είναι αστρονομικός: ο αριθμός 1 ακολουθούμενος από 10 εκατομ. χλμ., μηδενικά γραφομηχανής!!! δηλ. κάπου 35 φορές η απόσταση Γης-Σελήνης. Αυτό εξηγεί κάπως την τεράστια ποικιλία των πιθανών αντιδράσεων του ανθρώπου. Η εκτίμηση έγινε από το Ρώσο καθηγητή Pyotr Anokhine.

–       Κάθε δευτερόλεπτο λαμβάνουν χώρα μεταξύ 100.000 και 1.000.000 χημικές αντιδράσεις στο μυαλό μας και 1.000.000 με 3.000.000 ηλεκτρικές εκκενώσεις (τάσης μερικών mV).

–       Τέλος, πριν κάποια χρόνια,η σύγκριση του μυαλού με έναν  από τους Super computers που υπήρχαν στον πλανήτη, τον Cray,  ήταν συντριπτική  σε βάρος του δεύτερου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο super υπολογιστής Cray ζύγιζε 7.000 κιλά έναντι 1.300 γραμμαρίων του μυαλού και είχε 90.000 χλμ καλωδιώσεις έναντι 300.000 του μυαλού.

Όλοι αυτοί οι αριθμοί δείχνουν την εκπληκτική υφή και δομή του ανθρώπινου εγκεφάλου και τις σχεδόν απεριόριστες δυνατότητες του. Το δυσάρεστο είναι ότι χρησιμοποιούμε ένα μικρό ποσοστό αυτού του δυναμικού.

Σήμερα δε, προσφεύγουμε στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία στην ουσία εκτελεί πιο γρήγορα λειτουργίες του ανθρώπινου μυαλού. Και αυτό ίσως να είναι πρόβλημα.

Με βάση τα ποσοτικά δεδομένα που προηγούνται, ο δρ. Ned Herrmann στις αρχές της δεκαετίας του 1980, συνδυάζοντας τις τότε γνωστές θεωρίες της εξέλιξης του ανθρώπινου εγκεφάλου σ’ ένα δισεκατομμύριο χρόνια, κατέληξε σε ένα λειτουργικό μοντέλο του εγκεφάλου, που περιλαμβάνει τέσσερες τομείς: Α, Β, C, D. Καθένας απ’ αυτούς επιτελεί διαφορετικές λειτουργίες.

Σύμφωνα με πολυετείς διεπιστημονικές έρευνες του Ν. Herrmann ο καθένας μας έχει μια προσωπική νοητική κατατομή, ένα νοογράφημα, που δείχνει την προτίμησή του για συγκεκριμένους τρόπους λειτουργίας: 6% των ανθρώπων έχουν μοναδική προτίμηση για ένα από τα τέσσερα τεταρτημόρια, 60 % έχουν διπλή προτίμηση 30% τριπλή και μόνο 4% τετραπλή. Όμως, σύμφωνα με τον Herrmann ο αποτελεσματικός, δημιουργικός, πλήρης άνθρωπος χρειάζεται ένα πλήρες μυαλό.

Το νοητικό προφίλ

Το ενδιαφέρον αυτής της ιστορίας είναι η υπόθεση εργασίας, που διατύπωσε ο Ν. Herrmann: «Πίσω από την ανθρώπινη συμπεριφορά υπάρχει το μυαλό και το νοητικό προφίλ του καθενός». Ανάλογα με την προτίμηση που δείχνουμε για κάποια από τα 4 τεταρτημόρια, έχουμε και αντίστοιχη συμπεριφορά.

Ένας άνθρωπος με προτίμηση Α και Β είναι συγκρατημένος στη συμπεριφορά του, προτιμάει ένα τακτοποιημένο γραφείο, ντύνεται συντηρητικά, έχει αίσθηση του χρόνου. Είναι ακριβής στην ώρα του συνεπής, πειθαρχημένος. Σέβεται τις προθεσμίες, υλοποιεί τα projects, έχει σαφή αντίληψη των οικονομικών παραμέτρων και των αριθμητικών στοιχείων.

Αντίθετα ένας άνθρωπος με προτίμηση C και D ντύνεται πιο άνετα, πιο μοντέρνα, είναι εκδηλωτικός, κινητικός ομιλητικός. Εκφράζεται ωραία, είναι κοινωνικός, χειρίζεται τους ανθρώπους με άνεση. Το γραφείο του είναι ατακτοποίητο, ασχολείται με πολλά θέματα ταυτόχρονα και δεν προσέχει πολύ το χρόνο. Είναι λιγότερο συνεπής, του ξεφεύγουν λεπτομέρειες και αντιπαθεί τις διαδικασίες, την τάξη και την πειθαρχία.

Ποια σχέση, λοιπόν, όλα αυτά μπορούν να έχουν με το μάνατζμεντ;

Είναι μια λογική ερώτηση. Τί σχέση έχουν όλα αυτά με το μάνατζμεντ; Πιστεύω ότι μετά απ’ όσα εξηγήσαμε, η απάντηση αρχίζει και διαφαίνεται.

Το Μάνατζμεντ είναι συμπεριφορά. Και σαν συμπεριφορά επηρεάζεται πρώτιστα από το μυαλό και τη νοητική προτίμηση του ατόμου.

Επιπλέον το Μάνατζμεντ περιλαμβάνει ορισμένες παραμέτρους, που όλες επηρεάζονται πάρα πολύ από το μυαλό:

α.  Προγραμματισμός: Στρατηγικός ή λειτουργικός; πόσο Α, Β ή C, D χρειάζεται ή και τα τέσσερα; Από την απάντηση εξαρτώνται πολλά: επιλογή προσώπων, προσδοκίες, σκοπός.

β.  Σχεδίαση θέσεων εργασίας: Είναι δυνατόν να σχεδιαστούν οι θέσεις έτσι ώστε να έχουμε 20-40% αύξηση απόδοσης; Λαμβάνοντας υπόψη τα νοητικά προφίλ αυτό είναι πιθανό.

γ.  Ηγετικό στιλ: Αυταρχικό ή συμμετοχικό. Εγκεφαλικό (αναλυτικό) ή οραματικό; Η επιλογή εξαρτάται και από το μυαλό.

δ.  Ομαδική συνεργασία: Μερικές ομάδες, εξαιρετικά ομοιογενείς, δεν αποδίδουν. Είναι πλαδαρές. Άλλες, ετερογενείς, αποδίδουν εξαιρετικά. Μπορούμε να λάβουμε υπ’ όψη το μυαλό, στο σχηματισμό ομάδων; Γιατί όχι

ε. Εκπαίδευση Top Management: Ο Ν. Herrmann έχει αποδείξει ότι ηγετικά στελέχη μιας επιχείρησης πρέπει να είναι ολικού μυαλού. Πως μπορούμε να το επιτύχουμε;

ζ. Επικοινωνία: Πρέπει να γεφυρωθούν τα χάσματα επικοινωνίας: Πως μπορεί να βοηθήσει το μυαλό;

η. Ενδυνάμωση ανθρώπων: Εξαρτάται πολύ από το στυλ Διοίκησης, δηλ. τελικά απ’ το νοητικό στιλ των διοικούντων.

θ. Κουλτούρα/Κλίμα επιχείρησης: Σήμερα απαιτείται ένα κλίμα ευέλικτο, ανοικτό στις αλλαγές, με γρήγορες αντιδράσεις και με γόνιμο έδαφος για καινοτομίες. Πιο πολύ D και C . Είναι αυτό εύκολο; Τί το εμποδίζει;

ι.   Δημιουργικότητα: Η δημιουργικότητα είναι μια διεργασία ολικού μυαλού. Πως θα την ενισχύσουμε;

ια. Επιλογή συνεργατών και σχεδιασμός καριέρας: Είναι σαφές ότι επιλέγουμε συνεργάτες με «φυλετικά» κριτήρια (φυλή εδώ νοείται άτομα του ίδιου νοητικού προφίλ!). Χρησιμοποιώντας το προφίλ του μυαλού, η επιλογή μπορεί να γίνει πιο ουσιαστική. Και ο σχεδιασμός καριέρας πιο αποτελεσματικός.

Είναι λοιπόν προφανές το συμπέρασμα: Το Μάνατζμεντ είναι μια λειτουργία έντονα επηρεαζόμενη από το μυαλό του Μάνατζερ. Όμως και η επιχειρησιακή κουλτούρα είναι μια άλλη παράμετρος που επιδρά στο Μάνατζμεντ. Το μυαλό με τη σειρά του επιδρά και διαμορφώνει την κουλτούρα. Και αυτή είναι μια σημαντική παράμετρος της σχέσης ενός ανθρώπου με αυτή την ίδια τη ζωή.