ΓΣΕΕ: Μόνο οι 4 στους 10 μισθωτούς βγάζουν το μήνα

Αποκαλυπτικά για το κόστος διαβίωσης των εργαζομένων, το εισόδημα, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εξαιτίας της ακρίβειας την υπερεργασία και τις υπερωρίες είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα που διενέργήθηκε για λογαριασμό της ΓΣΕΕ από την Alco.

Η έρευνα, που παρουσιάστηκε ενόψει της μεγάλης γενικής απεργίας της 9^ης Απριλίου, δεν κομίζει γλαύκα εις Αθήνας. Είναι όμως άλλη μια «μπουνιά» αλήθειας που σπάει σε θρύψαλα τον ήδη ραγισμένο καθρέφτη της εικονικής πραγματικότητας περί δίκαιης ανάπτυξης κι ευημερίας για όλους.

Γιατί δεν το λες και πρόοδο, όταν οι έξι στους δέκα εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα απαντάνε ότι το μηνιαίο εισόδημά τους δεν αρκεί για να καλύψουν τα έξοδα του μήνα.

πηγή: ΓΣΕΕ

Ψάχνουν λύσεις για να βγει ο μήνας

Παρά τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς για την αύξηση των μισθών (που παραμένουν ωστόσο χαμηλότεροι σε πραγματικούς όρους από ο,τι πριν 15 χρόνια), το μηνιαίο εισόδημα επαρκεί μόνο για το 40%.

Η λέξη-κλειδί εδώ είναι στο «εισόδημα», που δεν ταυτίζεται απαραίτητα με τον μισθό, αφού μπορεί να περιλαμβάνει και εναλλακτικές πηγές εσόδων. Οι τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους που ανταπεξέρχονται στα μηνιαία έσοδα, μπορεί να έχουν και εναλλακτικές πηγές εισοδήματος πέραν του μισθού: από τις κοινωνικές μεταβιβάσεις-επιδόματα, να βάζουν χέρι στη σύνταξη του παππού και της γιαγιάς ή να εισπράττουν κάποιο ενοίκιο.  Ας μην υποτιμάμε την κρίσιμη μάζα Ελλήνων  μικροϊδιοκτητών, που τσιμπάει κάποια από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι του (υπερ)τουρισμού και της κούρσας / φούσκας των τιμών ακινήτων.

Όπως απέδειξε άλλωστε πρόσφατη έρευνα της Focus Bari το 35% όσων έχουν μόνιμη απασχόληση αναγκάζονται να κάνουν και παράπλευρες δραστηριότητες γιατί ο μισθός δεν φτάνει. Στην ίδια έρευνα αναφέρεται ότι η ενοικίαση και η μετατροπή του ακινήτου σε Airbnb είναι από τις κύριες εναλλακτικές πηγές εισοδήματος στην Ελλάδα.  Πλάι σε αυτά θα ήταν στρουθοκαμηλισμός να μην αναγνωρίζαμε την «άτυπη» οικονομία, γκρίζα ή μαύρη, από τα αδήλωτα μεροκάματα που πληρώνονται κάτω από το τραπέζι, μέχρι τις κάθε είδους δουλίτσες και εξυπηρετήσεις.

Αν δεν υπήρχαν όλα αυτά τα «γύρω-γύρω», ίσως το 60% που δεν τη βγάζει να ήταν ακόμα μεγαλύτερο.

Το 88% κόβει και από τα τρόφιμα

Επίσης η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών έχουν περιορίσει μέχρι και την κατανάλωση βασικών ειδών διατροφής λόγω της ακρίβειας Πάνω από τους μισούς (53%) έχουν μειώσει αρκετά ως πολύ την κατανάλωση βασικών τροφίμων, το 35% την έχει μειώσει λίγο, και μόλις ένα 12% έχει μείνει ανέγγιχτο από την ακρίβεια στα τρόφιμα.

Το θέμα της ακρίβειας στα τρόφιμα είναι κομβικό, γιατί μαζί με τη στέγαση αποτελούν τον κορμό των εξόδων των φτωχότερων νοικοκυριών. Όσο και αν παρουσιάζεται μια εξωραϊσμένη εικόνα,  ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα στην Ελλάδα είναι πλέον ο χαμηλότερος στην Ευρώπη, η αλήθεια έιναι πιο σύνθετη. Ακόμα και το επίσημο ερευνητικό ινστιτούτο των σούπερ μάρκετ,  το ΙΕΛΚΑ, παραδέχεται ότι μέσα σε τρία χρόνια (2021-2024)  τα τρόφιμα ακρίβυναν κατά 28,5% (σχεδόν 40% στη δεκαπενταετία). Το ίδιο διάστημα το ατομικό διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε λιγότερο από 15% (ως το 2023, δεν υπάρχουν τελικά στοιχεία για το 2024). Άρα και μόνο η ακρίβεια στα τρόφιμα, χωρίς να συνυπολογίσουμε καν το άλμα στο κόστος της στέγασης, «κατάπιε» τις όποιες ονομαστικές αυξήσεις στο εισόδημα.

Δεν έχουν καν να φάνε από τα έτοιμα

Χέρι στις αποταμιεύσεις τους ακόμα και για τα έξοδα του σούπερ μάρκετ βάζουν οι τρεις στους δέκα εργαζόμενους. Αρκετά περισσότεροι ωστόσο και να ήθελαν δεν μπορούν να βάλουν χέρι, αφού δεν έχουν καν αποταμιεύσεις (37%).

Για όσους τα μηνιαία έσοδα δεν επαρκούν για να βγει ο μήνας, μια έσχατη λύση είναι χρησιμοποιήσουν μικρό ή μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεών τους για να αγοράσουν βασικά αγαθά. Όμως το 42% όσων δεν τη βγάζουν στερούνται ακόμα και αυτή τη δυνατότητα.

Νοικιάζει σπίτι το 36%

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι σχεδόν οι τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα (36%)  είναι ενοικιαστές. Το 64% διαμένει σε ιδιόκτητη κατοικία.

Το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ανάμεσα στους μισθωτούς – μη δημόσιους υπάλληλους είναι χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο, που κι αυτός διαρκώς μειώνεται (69,6%).

H έρευνα τ ΓΣΕΕ μας δίνει εμμέσως και μια εικόνα της περίφημης Generation Rent, εκείνης που αγκομαχά από τα βάρη του ενοικίου, που έχει φτάσει στον θεό.

Σχεδόν οι έξι στους δέκα εργαζόμενους που ενοικιάζουν κατοικία, ξοδεύουν πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός του σε δαπάνες ενοικίου, και θέρμανσης.

Στην πρωτεύουσα η κατάσταση είναι τρισχειρότερη, αφού το μέσο ενοίκιο για μια οικογένεια με παιδιά, είναι σχεδόν όσο μέσος μισθός. Δεν πρόκειται για σχήμα λόγου: Ο καθαρός μέσος μισθός το 2024 ανήλθε στα 885 ευρώ, ενώ η μέση τιμή ενοικίασης για ένα σπίτι 80 τ.μ. στην Αθήνα είναι 872 ευρώ (πηγή: Δείκτης Τιμών Spitogatos – SPI).

Μισθοί και εργασιακές σχέσεις

Η ύπαρξη ή όχι συλλογικής σύμβασης εργασίας παίζει κομβικό ρόλο στο αν και πόσο θα αυξηθεί ο μισθός.  Από όσους καλύπτονται με ΣΣΕ, το 52% είχε αύξηση μισθού το 2024. Σε όσους δεν καλύπτονται, αύξηση πήρε μόνο το 41%. Στο σύνολο των μισθωτών αύξηση είδε το 43%, ποσόστο που συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με το ποσοστό όσων αμοίβονται με τον κατώτατο μισθό.

Παρά την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο, το 52% δεν αναμένει καμία αύξηση μισθού το επόμενο εξάμηνο.

Ακανθώδες είναι και το ζήτημα των υπερωριών. Ενώ το 40% εργάζονται περισσότερο από το κανονικό τους ωράριο, πάνω από ένας στους τρεις δεν τις πληρώνονται.

Πηγή: in.gr