Οι νομοθέτες της Καλιφόρνιας κατάργησαν τη Δευτέρα το βράδυ έναν από τους πιο αυστηρούς περιβαλλοντικούς νόμους στη χώρα, αφού ο Κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ ενίσχυσε την προσπάθεια σε μια δραματική κίνηση για την καταπολέμηση της κρίσης οικονομικής προσιτότητας της πολιτείας.
Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης -που θεωρείται ευρέως ως υποψήφιος για την προεδρία του 2028- έθεσε ως προϋπόθεση για την υπογραφή του προϋπολογισμού 2025-2026 την ψήφιση δύο νομοσχεδίων που αντιμετωπίζουν την οξεία έλλειψη στέγης. Ένας ακρογωνιαίος λίθος της νομοθεσίας βρίσκεται στον Νόμο για την Ποιότητα του Περιβάλλοντος της Καλιφόρνια, ο οποίος για περισσότερο από μισό αιώνα έχει χρησιμοποιηθεί από τους αντιπάλους για να εμποδίσει σχεδόν οποιοδήποτε είδος αναπτυξιακού έργου.
Οι καταχρήσεις του νόμου έχουν γίνει τόσο διαδεδομένες που οι αντίπαλοι τον χρησιμοποίησαν για να εμποδίσουν ακόμη και ορισμένες επεκτάσεις ποδηλατοδρόμων όταν ο Νιούσομ ήταν δήμαρχος του Σαν Φρανσίσκο, δήλωσε κατά τη διάρκεια τελετής υπογραφής στην πρωτεύουσα του Σακραμέντο.
«Έχουμε δει αυτή την κατάχρηση ξανά και ξανά», είπε ο κυβερνήτης. «Έχουμε πέσει θύμα μιας στρατηγικής καθυστέρησης. Ως αποτέλεσμα αυτού, έχουμε υπερβολική ζήτηση που κυνηγά πολύ λίγη προσφορά. Αυτό δεν είναι περίπλοκο, είναι το πρώτο μάθημα στα οικονομικά».

Περιβαλλοντολόγοι: Θα αφήσει τους κατασκευαστές αχαλίνωτους
Ορισμένοι περιβαλλοντολόγοι και άλλοι υπερασπιστές του νόμου ήταν έξαλλοι και προειδοποίησαν ότι οι κατασκευαστές θα μείνουν τώρα ανεξέλεγκτοι. «Ποιος χρειάζεται τον Τραμπ όταν έχουμε έναν λύκο με προβιά να διαπραγματεύεται συμφωνίες στο παρασκήνιο, ενώ αυτός και οι ολιγάρχες δωρητές του κερδίζουν πολλά», έγραψε ένας επικριτής στο X.
Η έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης έχει αναρριχηθεί στην κορυφή των ανησυχιών των ψηφοφόρων σε άλλα παράκτια δημοκρατικά προπύργια. Η άγρια αγορά ενοικίασης της Νέας Υόρκης έγινε σημείο ανάφλεξης στις πρόσφατες προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών για δήμαρχο της πόλης και βοήθησε τον Ζόχραν Μαμντάνι να νικήσει.
Αλλά η Καλιφόρνια βρίσκεται στο επίκεντρο της έλλειψης κατοικιών στην Αμερική. Η πολιτεία έχει αντιμετωπίσει οξεία στεγαστική κρίση. Και εννέα από τις 10 λιγότερο προσιτές πόλεις της χώρας βρίσκονται εκεί, σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας προσωπικών οικονομικών WalletHub, στις 20 Μαΐου. Και η καρδιά του προβλήματος, λένε οι ειδικοί στέγασης, είναι τα ρυθμιστικά εμπόδια στην κατασκευή. Η πολιτεία χρειάζεται 3,5 εκατομμύρια μονάδες, αλλά μόνο περίπου 100.000 κατασκευάζονται ετησίως.
«Έχουμε κλείσει την παροχή στέγασης τα τελευταία 20 με 30 χρόνια», δήλωσε ο Μάικλ Λενς, καθηγητής πολεοδομικού σχεδιασμού και πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες.

Νόμος για την Ποιότητα του Περιβάλλοντος της Καλιφόρνια
Ο Νόμος για την Ποιότητα του Περιβάλλοντος της Καλιφόρνια υπογράφηκε το 1970 από τον τότε κυβερνήτη Ρόναλντ Ρίγκαν, σε μια εποχή που οι Ρεπουμπλικάνοι ήταν στην πρώτη γραμμή του αναπτυσσόμενου πράσινου κινήματος της χώρας. Ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον υπέγραψε επίσης πρωτοποριακούς νόμους προστασίας, συμπεριλαμβανομένου του Νόμου για τα Απειλούμενα Είδη.
Αλλά με την πάροδο του χρόνου, ο νόμος της Καλιφόρνια – ο οποίος απαιτούσε την έγκριση πολλών μεγάλων οικοδομικών έργων – έγινε τόσο μεγάλο αγκάθι στα πλευρά των κατασκευαστών που οι κυβερνήτες, ξεκινώντας από το 1983, μιλάνε για τη μεταρρύθμισή του.
Ο Νιούσομ, ο οποίος έχει επικριθεί για τους καταυλισμούς αστέγων και για την μετανάστευση εκτός της Καλιφόρνια, έχει καταστήσει την προσιτή στέγαση ένα από τα κορυφαία του ζητήματα και κατά τη διάρκεια της θητείας του έχει υπογράψει πολλά νομοσχέδια που στοχεύουν στην κατασκευή περισσότερων κατοικιών. Κανένα, ωστόσο, δεν υπόσχεται να είναι πιο σημαντικό από αυτά τα δύο, τα οποία βελτιστοποιούν τη ρυθμιστική διαδικασία για τη στέγαση, κυρίως εξαιρώντας πολλά έργα εντελώς από την αναθεώρηση του νόμου – ιδιαίτερα εκείνα που βρίσκονται σε πυκνοδομημένες πόλεις.
«Ζούμε σε μια κρίση που έχει υποβαθμίσει τις εργαζόμενες οικογένειες, έχει δυσκολέψει τους ανθρώπους να μπορούν να ζουν εκεί που εργάζονται», δήλωσε στην Wall Street Journal ο προσωρινός Πρόεδρος της Γερουσίας, Μάικ ΜακΓκουάιρ, καθώς τα νομοσχέδια επρόκειτο να υπογραφούν. «Πρέπει να κινηθούμε και αυτό ακριβώς συνέβη εδώ σήμερα».