Τι θα φέρει το 2022;

Οι προβλέψεις στις αρχές κάθε νέας χρονιάς επιδιώκεται να έχουν αρκετή δόση αισιοδοξίας για να συμβαδίζουν με το πνεύμα των ημερών. Η φετινή χρονιά ωστόσο ξεκινά με πολλές σκιές που δεν σχετίζονται μόνο με την πανδημία. Θα είναι μια χρονιά αβεβαιότητας, σύμφωνα με πολλές ενδείξεις, αβεβαιότητα που οφείλεται και στο γεγονός ότι η πανδημία «πάγωσε» την επίλυση προβλημάτων στη διεθνή σκηνή.

Δείτε ακόμη: Η κληρονομιά του 2021 – Τι φέρνει το 2022

Σε μείζον ζήτημα αναδεικνύεται η σχέση της Ευρώπης και των ΗΠΑ με τη Ρωσία. Ο πρόεδρος Πούτιν προχώρησε σε επίδειξη δυνάμεως συγκεντρώνοντας περί τις 100.000 στρατεύματα στα σύνορα της χώρας του με την Ουκρανία και θέτοντας όρους όχι στην Ουκρανία αλλά στη Δύση για να τα αποσύρει. Οι όροι είναι τόσο μαξιμαλιστικοί που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Μεταξύ άλλων ο Πούτιν απαιτεί να σταματήσει η διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, να αποκτήσει περίπου η Ρωσία δικαίωμα βέτο σε έναν οργανισμό στον οποίο δεν ανήκει. Θα ήταν σαν να ζητούσε ο Ερντογάν να έχει λόγο στη διεύρυνση της ΕΕ.

Ωστόσο, επειδή ο Ρώσος πρόεδρος κάθε άλλο παρά αφελής είναι γνωρίζει ότι μόνο έτσι μπορεί να διαπραγματευθεί από θέση σχετικής ισχύος με τις ΗΠΑ κυρίως καθώς η ΕΕ δεν φαίνεται να τον ενδιαφέρει ως στρατηγικός συνομιλητής. Αυτή η διαπραγμάτευση θα αφορά ένα ευρύ φάσμα των αμερικανο-ρωσικών σχέσεων – έλεγχο εξοπλισμών, κυβερνοπόλεμο, διάστημα, αλλά και αυτό που η Ρωσία αποκαλεί «ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας» στην οποία επιδιώκει να έχει ρόλο. Με άλλα λόγια ο Πούτιν επιδιώκει να έχει η χώρα του λόγο για τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη, ειδικά την Ανατολική, κάτι που πολύ δύσκολα θα αποδεχθούν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους.

ΟΙ ΗΠΑ έχουν παράδοση μεγάλων και μακρών διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία και αυτό στο παρελθόν είχε αποβεί υπέρ της διεθνούς ειρήνης και σταθερότητας. Η διαφορά σήμερα είναι ότι η Μόσχα επιδιώκει αλλαγή του status quo που εδραιώθηκε στην Ευρώπη μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης πριν τριάντα ακριβώς χρόνια, το Δεκέμβριο 1991. Και για να το πετύχει δεν διστάζει να απειλεί με χρήση βίας όπως πιστοποιούν τα γεγονότα στα σύνορα της Ουκρανίας. Είναι αβέβαιο αν θα προχωρήσει σε στρατιωτική επιχείρηση αλλά η απειλή υπάρχει στο τραπέζι ενώ οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι απρόθυμες να χρησιμοποιήσουν τη δική τους στρατιωτική ισχύ καθώς αυτό θα οδηγούσε σε κλιμάκωση απρόβλεπτων διαστάσεων.

Η δεύτερη πηγή αβεβαιότητας εντοπίζεται στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συγκεκριμένα στις πολιτικές εξελίξεις σε δύο χώρες – κλειδιά, τη Γαλλία και την Ιταλία. Η πρώτη έχει προεδρικές εκλογές στις 24 Απριλίου και η δεύτερη μπορεί να έχει βουλευτικές εκλογές το πρώτο τρίμηνο του 2022 αν ο Μάριο Ντράγκι μεταπηδήσει στην προεδρία της χώρας του το Φεβρουάριο. Μακρόν και Ντράγκι έχουν συμπήξει συμμαχία για να αλλάξουν οι κανόνες που διέπουν το Σύμφωνο Σταθερότητας κάτι που ενδιαφέρει και την Ελλάδα. Θα ήθελαν επίσης να παγιωθεί η δυνατότητα δανεισμού της ΕΕ ως συνόλου όπως έγινε με το Ταμείο Ανάκαμψης ώστε να ενισχυθεί η αναπτυξιακή διάσταση των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Αν αυτό το ισχυρό δίδυμο εκλείψει, η Γερμανία συνεπικουρούμενη και από το λεγόμενο μπλοκ της λιτότητας (Αυστρία, Ολλανδία, Φινλανδία κλπ) μπορεί να μη δεχθεί την αλλαγή της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής ορθοδοξίας της οποίας έχει το copyright.