Πόσα χρόνια είναι μια τετραετία;

Θεωρητικά, το αίτιο προηγείται χρονικά του αποτελέσματος. Πρώτα χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο και μετά νιώθεις τον πόνο. Με την ίδια λογική, ο λόγος που δύναται να προκαλέσει πρόωρες εκλογές πρέπει να προηγηθεί της απόφασης για προσφυγή στην κάλπη. Όταν ο λόγος δεν προϋπάρχει, αλλά εικάζεται ή προεξοφλείται, δεν μιλάμε για αιτία αλλά για δικαιολογία. Και δικαιολογίες είναι εύκολο να βρεθούν, αν υπάρχει ευρηματικότητα και φαντασία.

Στην Ελλάδα, τα τελευταία 48 χρόνια, και τα δύο αυτά περίσσευαν. Η έννοια «τετραετία», όπως όλα στην Ελλάδα, είναι σχετική. Στο περίπου. Όταν λέμε τέσσερα χρόνια, εννοούμε το πολύ τρία, καθώς από τον δεύτερο κιόλας χρόνο ύστερα από τις εκλογές αρχίζουν τα σενάρια για τις επόμενες, η αντιπολίτευση ανεβαίνει στα κάγκελα, κάποιοι υπουργοί «κατεβάζουν μολύβια». Ο πραγματικός χρόνος ουσιαστικής διακυβέρνησης συρρικνώνεται.

Οι λόγοι που επικαλέστηκαν οι εκάστοτε πρωθυπουργοί για να δικαιολογήσουν την απόφασή τους να μην ολοκληρώσουν την τετραετία, δεν αντιστοιχούσαν στα όσα ορίζει το Σύνταγμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, επρόκειτο για προφάσεις. Για αποφάσεις που ελήφθησαν με γνώμονα κομματικές σκοπιμότητες και όχι το εθνικό συμφέρον.

Ο Πρωθυπουργός είχε διαβεβαιώσει ρητά ότι η τετραετία θα εξαντληθεί. Προσφάτως άρχισαν να μπαίνουν αστερίσκοι που προετοιμάζουν το έδαφος για κάθε ενδεχόμενο. Και όπως έχει παρατηρηθεί, οι αστερίσκοι συνήθως προοικονομούν, θέτουν τις βάσεις για αυτοεκπληρούμενες προφητείες.

Γιατί ποιος ο λόγος να βάζεις στο τραπέζι αυτονόητες προϋποθέσεις, εάν δεν υπάρχει σκέψη – έστω – για κάτι άλλο από αυτό που διαβεβαιώνεις ότι θα ισχύσει. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η γλώσσα προδίδει προθέσεις. Όπως ήταν αναμενόμενο, η σεναριολογία φούντωσε, το πολιτικό τοπίο θόλωσε, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία. Ηδη, ορισμένοι οίκοι αξιολόγησης υποστηρίζουν ότι θα περιμένουν να διαμορφωθεί το νέο πολιτικό σκηνικό, προτού προχωρήσουν σε αναβαθμίσεις.

Αποδεικνύεται τελικά διαχρονικά, ότι τα τέσσερα χρόνια είναι πολλά. Δεν τα αντέχει ο εγχώριος πολιτικός βίος. Γιατί λοιπόν δεν καθιερώνουμε τη διεξαγωγή εκλογών κάθε τρία χρόνια; Η ακόμη και κάθε δύο. Έτσι η εκάστοτε κυβέρνηση δεν θα προλάβαινε να ζήσει τη φθορά, θα είχε να επικαλεστεί το επιχείρημα ότι δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο της και θα είχε ουσιαστικό επιχείρημα να ζητήσει εκ νέου την ψήφο του λαού. Κυρίως όμως ίσως περιοριζόταν η ανώφελη, πληκτική και αντιπαραγωγική συζήτηση για το «πότε θα γίνουν εκλογές»…