Alpha Bank: Αντέχει η ελληνική οικονομία παρά την ενεργειακή αβεβαιότητα

«Η ελληνική οικονομία καλείται να ανταποκριθεί στην προσεχή χειμερινή περίοδο αβεβαιότητας, εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων και ανησυχίας για την ενεργειακή επάρκεια. Ο πληθωρισμός τον Αύγουστο διαμορφώθηκε στο 11,4%, υποχωρώντας ελαφρώς από το υψηλό 12,1% του Ιουνίου, παραμένει όμως σε διψήφιο ποσοστό για πέμπτο συνεχόμενο μήνα επιβαρύνοντας το διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων». Αυτό αναφέρει η Alpha Bank στην νέα τριμηνιαία έκδοση του Navigator, για τις εξελίξεις της παγκόσμιας οικονομίας.

Διαβάστε επίσης – Alpha Bank: Ισχυρές επιδόσεις για την ελληνική οικονομία το πρώτο εξάμηνο

Ειδικότερα, οι αναλυτές της τράπεζα, υπογραμμίζουν ότι η ελληνική οικονομία το β΄ τρίμηνο του 2022 αναπτύχθηκε με ρυθμό 7,7% σε ετήσια βάση και 1,2% σε τριμηνιαία βάση, με τη συνεισφορά του τουρισμού να αναμένεται πιο αισθητή το γ΄ τρίμηνο.

Η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε τον βασικότερο πυλώνα ανάπτυξης με άνοδο 11,4% το πρώτο εξάμηνο, συνεισφέροντας 7,9% στην αύξηση του ΑΕΠ, αντικατοπτρίζοντας την ισχυρή ζήτηση μετά την πανδημία. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Ιούλιο κατέγραψαν νέο ιστορικό υψηλό (€3,7 δισ.).

Η απόδοση στη λήξη του 10ετούς ομολόγου κατέγραψε στις 28 Σεπτεμβρίου υψηλό (5,10%) από το 2017, ακολουθώντας τη διεθνή τάση ανόδου των αποδόσεων.

Οι αξιολογήσεις των οίκων

Στην έκθεση τονίζεται ότι οι οίκοι Moody’ s και DBRS δεν προχώρησαν σε κάποια μεταβολή στις πρόσφατες αξιολογήσεις τους.

Σύμφωνα με τους οίκους, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας μετά την πανδημία ήταν από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, υποβοηθούμενος από την ανάκαμψη του τομέα υπηρεσιών.

Η χρηματιστηριακή αγορά

Σύμφωνα με την Alpha Bank η εξυγίανση των ισολογισμών των πιστωτικών ιδρυμάτων έχει βοηθήσει στη στήριξη της οικονομίας. Προβληματισμό ωστόσο, προκαλούν η συντηρούμενη γεωπολιτική όξυνση, η διάρκεια που μπορεί να έχει η ενεργειακή δοκιμασία και ο εκλογικός κύκλος.

Ο Γ.Δ. τιμών υποχωρεί από την αρχή του έτους περί το 11% έναντι 16,6% του δείκτη αναδυόμενων αγορών (σε ευρώ). Η τιμή/λογιστική αξία του διαμορφώνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα (0,70) συγκριτικά με τις αναδυόμενες αγορές (1,3).

Προβληματίζει η χαμηλή συναλλακτική δραστηριότητα, η οποία αποτυπώνει τη στάση αναμονής της επενδυτικής κοινότητας. Στο πλαίσιο ενίσχυσης του επενδυτικού ενδιαφέροντος εντάσσονται πρωτοβουλίες με στόχο την εισαγωγή εταιρειών (π.χ. Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών), αλλά και θεσμικές παρεμβάσεις. Κλάδοι, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα τρόφιμα, οι τηλεπικοινωνίες και η υγεία αναμένεται να είναι ανθεκτικοί ακόμα και στο δυσμενές σενάριο επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης.

Τα ελληνικά εταιρικά ομόλογα εισηγμένα στο Χ.Α. επηρεάστηκαν αρνητικά από την αύξηση των πιστωτικών περιθωρίων, αποτελούν ωστόσο, λόγω των ιδιοσυγκρασιακών χαρακτηριστικών τους επιλογή απέναντι στο απαιτητικό πληθωριστικό περιβάλλον.

Οι λόγοι αισιοδοξίας

Οι αναλυτές της τράπεζας απαντούν θετικά στο ερώτημα αν «υπάρχουν λόγοι συγκρατημένης αισιοδοξίας για την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας παρά την ενεργειακή αβεβαιότητα» και αναλύουν:

1. Η ισχυρή πορεία του τουρισμού έχει προσφέρει σημαντικά έσοδα και μπορεί να χρηματοδοτήσει τη στήριξη της ενεργειακής πολιτικής και τον προϋπολογισμό. Η ενίσχυση του τουρισμού στην πρώτη ουσιαστικά περίοδο χωρίς μέτρα για την πανδημία βοηθά στην εξυπηρέτηση δανείων αρκετών κλάδων, στηρίζει την απασχόληση και ενδυναμώνει την κατανάλωση.
2. H ικανοποιητική πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Το οκτάμηνο του 2022 το ύψος των καθαρών εσόδων παρουσίασε αύξηση 17% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2022, παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ. Αντίστοιχη πορεία εμφάνισαν και τα φορολογικά έσοδα με την άνοδο των αξιών λόγω
   πληθωρισμού να επηρεάζει θετικά τις εισπράξεις.
3. Η διάρθρωση της οικονομίας. Η Ελλάδα είναι προσανατολισμένη στον τομέα των υπηρεσιών, τουρισμού και μεταποίησης και δεν εξαρτάται τόσο από τη βιομηχανία. Μπορεί συνεπώς να διαχειριστεί ευκολότερα επώδυνες προσαρμογές σε βιομηχανικούς καταναλωτές ενέργειας σε ενδεχόμενη κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης.
4. Η αποδυνάμωση του ευρώ βοήθησε στην ενίσχυση των εξαγωγών αγαθών, οι οποίες σημείωσαν αύξηση κατά 40% το α΄ εξάμηνο του 2022 σε ετήσια βάση.
5. Tο ποσοστό χρέους/ΑΕΠ αναμένεται να αποκλιμακωθεί, πιθανά και κάτω του 180%, εξαιτίας της ανόδου του ονομαστικού ΑΕΠ.
6. Tο προφίλ χρέους της χώρας. Το σύνολο του υφιστάμενου χρέους είναι σταθερού επιτοκίου και μόνο οι νέες εκδόσεις θα επιβαρυνθούν με υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης.

Παγκόσμια οικονομία

Ιδιαίτερα ευμετάβλητο είναι το επενδυτικό κλίμα, καθώς η παγκόσμια κοινότητα προσπαθεί να προσανατολιστεί και να προσαρμοστεί σε ένα ασταθές και αβέβαιο περιβάλλον. Η αισιοδοξία ότι ο πληθωρισμός ενδέχεται να έχει κορυφωθεί, τουλάχιστον στις ΗΠΑ τροφοδότησε τη βελτίωση της διάθεσης των επενδυτών για ανάληψη κινδύνου για περίπου δύο μήνες έως το πρώτο μισό του Αυγούστου, καθώς εκτιμούσαν ότι η Fed θα ανακόψει τον ρυθμό των επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων.

Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών

Ωστόσο, ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός και η σηματοδότηση της πρόθεσης των Κεντρικών Τραπεζών να συνεχίσουν τις επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων, θυσιάζοντας ρυθμούς ανάπτυξης στην προσπάθεια να ελέγξουν τον πληθωρισμό, αναζωπύρωσε την ανησυχία των επενδυτών. Η νευρικότητα εντείνεται εν όψει του δύσκολου ενεργειακά χειμώνα, με την ανησυχία για την ενεργειακή επάρκεια και τις επιπτώσεις της σημαντικής αύξησης του κόστους διαβίωσης να επικρατεί. Οι Κεντρικές Τράπεζες και οι κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με προκλήσεις πολλών
διαστάσεων.

Οι προκλήσεις πηγάζουν κυρίως από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, τις οικονομικές του επιπτώσεις και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που συνεπάγεται αλλά και από την κλιματική κρίση και τις δημογραφικές εξελίξεις. Το νομισματικό περιβάλλον καθίσταται πιο σφιχτό, καθώς Κεντρικές Τράπεζες με προεξέχουσα τη Fed προβαίνουν στις πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων και απόσυρση μέτρων στήριξης στην ιστορία τους.

Παρεμβάσεις

Σύμφωνα με την Alpha Bank η ενεργειακή και η πληθωριστική κρίση καθιστούν αναγκαία την παρέμβαση των κυβερνήσεων για να στηρίξουν την κοινωνία της οποίας οι αντοχές δοκιμάζονται λόγω των επιπτώσεων του πληθωρισμού και του αυξανόμενου κόστους χρήματος. Οι κυβερνήσεις ανάλογα με τα δημοσιονομικά τους περιθώρια, καλούνται να λάβουν στοχευμένα μέτρα που θα προστατεύουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις χωρίς ωστόσο να πυροδοτούν τις πληθωριστικές πιέσεις.

Οι Κεντρικές Τράπεζες στοχεύουν να ελέγξουν τις πληθωριστικές πιέσεις με το μικρότερο δυνατό κόστος για την οικονομική δραστηριότητα. Βασικό ερώτημα αποτελεί εάν θα επιτευχθεί ο στόχος για τον πληθωρισμό με τη λεγόμενη ομαλή προσγείωση της οικονομίας ή θα προκληθεί ύφεση και ποια θα είναι η διάρκεια και το βάθος της.

Οι εκτιμήσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολες τη δεδομένη σύνθετη διεθνή συγκυρία και η οικονομική προοπτική θολή.

Επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας

Ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας έχει επιβραδυνθεί αισθητά κυρίως λόγω της εντεινόμενης ενεργειακής κρίσης, των πληθωριστικών πιέσεων, της επιθετικής σύσφιξης της πολιτικής Κεντρικών Τραπεζών και των μέτρων περιορισμού της δραστηριότητας σε περιοχές της Κίνας λόγω της πανδημίας. Παρότι υφίστανται σημάδια ανθεκτικότητας, η πιθανότητα ύφεσης ορισμένων οικονομιών είναι αυξημένη, καθώς οδεύουμε προς το 2023.

Η οικονομία των ΗΠΑ κυρίως, έχει επιδείξει αντοχές αλλά η ομαλή προσγείωσή της αποτελεί σημαντική πρόκληση. Η Ευρωζώνη παρότι επέδειξε σχετική ανθεκτικότητα ευνοούμενη και από κλάδους που σχετίζονται με την τουριστική δραστηριότητα, είναι περισσότερο εκτεθειμένη λόγω της ενεργειακής της εξάρτησης και η ύφεση είναι δύσκολο να αποφευχθεί. Παρά την προσπάθεια συντονισμένης άμυνας, με το στρατηγικό σχέδιο για τη σταδιακή μείωση και τον μηδενισμό των εισαγωγών ενέργειας στην Ευρώπη από τη Ρωσία, την επιτάχυνση της αποθήκευσης φυσικού αερίου και τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, η πρόκληση είναι μεγάλη και υπάρχει ανησυχία εν όψει του χειμώνα.

Κοινωνικές εντάσεις

Η ενεργειακή κρίση μπορεί να καταστήσει την Ευρωζώνη λιγότερο ανταγωνιστική, με υψηλότερο δημόσιο χρέος και παράλληλα ενισχύεται ο κίνδυνος κοινωνικών εντάσεων και πολιτικής αστάθειας ευρωπαϊκών κρατών.

Σε συνθήκες περιορισμένης ορατότητας, εν μέσω πολλαπλών και συνεχόμενων κρίσεων, διατηρούμε αμυντική επενδυτική προσέγγιση. Παρότι αρκετοί αρνητικοί παράγοντες έχουν ήδη αποτυπωθεί στη μετοχική κατηγορία, παραμένουμε επιφυλακτικοί καθώς έχει περιοριστεί η ελκυστικότητα των μετοχών έναντι των ομολόγων και μας προβληματίζει η προοπτική της εταιρικής κερδοφορίας παρά την ανθεκτικότητα που έχει επιδείξει. Σε συνθήκες υψηλής μεταβλητότητας, στασιμοπληθωρισμού και σημαντικής οικονομικής επιβράδυνσης ή και ύφεσης, κρίνουμε καταλληλότερες τις τοποθετήσεις σε μετοχές χαμηλής μεταβλητότητας και υψηλής μερισματικής απόδοσης, σε αμυντικούς κλάδους όπως της υγείας, της κοινής ωφέλειας, των βασικών καταναλωτικών αγαθών και στον τομέα των υποδομών ενώ ελκυστικά θεωρούμε σύνθετα προϊόντα προστασίας κεφαλαίου.

Κατάλληλη κρίνουμε την αύξηση θέσεων σε κρατικά ομόλογα τα οποία μπορούν να προσφέρουν ανθεκτικότητα στα χαρτοφυλάκια, καθώς υπεραποδίδουν σε περιόδους οικονομικής επιβράδυνσης και γεωπολιτικών ανησυχιών, δεδομένου ότι ο ανοδικός επιτοκιακός κύκλος σε σημαντικό βαθμό έχει αποτυπωθεί στις τιμές