Έλληνες ελαιοπαραγωγοί: Χρυσή χρονιά η φετινή

Σε μία από τις καλύτερες χρονιές των τελευταίων δεκαετιών εξελίσσεται το 2022 για την ελαιοπαραγωγή, τόσο σε ποσότητες και αποδόσεις όσο και σε τιμές παραγωγού.

Ωστόσο, παράγοντες όπως τα δυσεύρετα και ακριβά εργατικά χέρια, το ράλι στο κόστος ενέργειας, οι υψηλές τιμές των καλλιεργητικών εισροών, τα πλήγματα στην ποιότητα λόγω του δάκου και οι πληθωριστικές πιέσεις, που εξανεμίζουν τα εισοδήματα των τελικών καταναλωτών, δεν αφήνουν τον κλάδο να εκμεταλλευτεί, όπως θα έπρεπε, την ασυνήθιστη αυτή συγκυρία.

Με την Ισπανία, «βασίλισσα» της παραγωγής, να έχει «καεί» (για το 2022/2023 η σοδειά αναμένεται να είναι η χειρότερη των 10 τελευταίων ετών και η δεύτερη χειρότερη του 21ου αιώνα) και την παραγωγή να είναι γενικά μειωμένη σε όλη τη Μεσόγειο, πλην της χώρας μας και της γειτονικής Τουρκίας, η ζήτηση για το ελληνικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο συνεχίζεται αμείωτη, αναφέρουν εκπρόσωποι της αγοράς.

Ανοδική τάση

Το αποτέλεσμα είναι πως οι τιμές παρουσιάζουν μια σχετικά ανοδική τάση, αν και δεν λείπει η νευρικότητα, ενώ με τη συγκομιδή να βρίσκεται σε εξέλιξη δεν είναι ξεκάθαρο πού θα ισορροπήσει προσφορά και ζήτηση.Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή οι τιμές παραγωγού στην Πελοπόννησο αναφορικά με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (οξύτητα 0,3 γραμμές) κυμαίνονται από 4,20 έως 4,90 ευρώ το κιλό, με τις υψηλότερες τιμές να «πιάνουν» τα νέα λάδια, ενώ στην Κρήτη οι τιμές διαμορφώνονται από 3,70 έως 4,50 ευρώ το κιλό.
Ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι στην Πελοπόννησο υπήρξαν και πωλήσεις στα 5,20 ευρώ το κιλό για κάποιες μικρές ποσότητες.

Στη δεύτερη θέση

Οι προβλέψεις για την καλλιεργητική περίοδο 2022/2023 εκτιμούν το ύψος της ισπανικής παραγωγής σε 1,075 εκατ. τόνους, μειωμένο κατά 28% έναντι της περιόδου 2021/2022.

Την Ισπανία ακολουθούν σε ό,τι αφορά την παραγωγή ελαιολάδου, σύμφωνα με τα στοιχεία του IOC για την περίοδο 2021/2022, η Ιταλία (329 χιλ. τόνοι), η Τυνησία (240 χιλ. τόνοι), η Τουρκία (227,5 χιλ. τόνοι), η Ελλάδα (227 χιλ. τόνοι), η Πορτογαλία (206,2 χιλ. τόνοι) και το Μαρόκο (200 χιλ. τόνοι). Μάλιστα, με βάση τις προβλέψεις του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC – International Olive Council), η ελληνική παραγωγή ελαιολάδου για την περίοδο 2022/2023 θα καταλάβει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως, με 280 χιλ. τόνους.

Απώλειες

Με μεγαλύτερες ποσότητες προς διάθεση επανέρχεται πιο πιεστικό το διαχρονικό πρόβλημα των χύμα εξαγωγών στην Ιταλία.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για τις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου, το 64,67% της αξίας των συνολικών εξαγωγών ελαιολάδου και το 75,88% του συνολικού όγκου της κατευθύνθηκε το 2021 στην ιταλική αγορά.

Ειδικότερα, η αξία των εξαγωγών ελαιολάδου από την Ελλάδα στην Ιταλία διαμορφώθηκε το 2021 σε 345,5 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 16,33% σε σύγκριση με το 2020, ενώ ο όγκος των εξαγωγών διαμορφώθηκε σε 111.610 τόνους από 132.844 τόνους το 2020, καταγράφοντας μείωση 15,98%. Η Ελλάδα αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή της Ιταλίας σε ελαιόλαδο, με το σχετικό μερίδιό της να ανέρχεται το 2021 σε 21,69%. Μεγαλύτερος προμηθευτής της Ιταλίας είναι η Ισπανία. Η αξία των ισπανικών εξαγωγών προς την Ιταλία ανήλθε σε 898,35 εκατ. ευρώ το 2021.

Ακόμη κι αν οι εξαγωγικές τιμές βελτιωθούν συγκυριακά λόγω της μειωμένης παραγωγής, πιθανότατα θα επανέλθουν στα συνηθισμένα χαμηλά επίπεδα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα στοιχεία έως το 2020, οι τιμές στις οποίες αγοράζουν οι ιταλοί εισαγωγείς το ελληνικό ελαιόλαδο είναι κάτω από τα 3 ευρώ το κιλό.

Η απώλεια λόγω της μη τυποποίησης εκτιμάται περί τα 2 ευρώ το κιλό.

Και η Τουρκία…

Εκτός από ιταλικό λάδι που πολλές φορές είναι ελληνικό και πωλείται ως «μείγμα ελαιολάδου ΕΕ» ή «μείγμα ελαιολάδου ΕΕ και τρίτων χωρών», λέγεται ότι κυκλοφορεί και τουρκικό τυποποιημένο ελαιόλαδο, που έχει αγοραστεί χύμα από την Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το 2021 στην Ιαπωνία καταγράφηκε αύξηση στις ποσότητες εισαγωγών από την Τουρκία κατά 73,12% όταν οι εισαγωγές από την Ελλάδα μειώθηκαν κατά 23,2%, από 785.471 κιλά το 2020 σε 603.122 κιλά το 2021. Με γνώμονα ότι η Ιαπωνία έχει την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση ελαιολάδου στην Ασία και αποτελεί την 7η ή 8η αγορά σε μέγεθος αξίας εισαγωγών ελαιολάδου στον κόσμο, οι προοπτικές για τα ελληνικά ελαιόλαδα παραμένουν ισχυρές, ωστόσο είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί ένα στοχευμένο πρόγραμμα προώθησης του εγχώριου ελαιολάδου προκειμένου να γίνει γνωστή η υπεραξία του στους ιάπωνες καταναλωτές, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια στρέφονται πολύ έντονα στη μεσογειακή διατροφή.