Κτηματολόγιο: Έρχεται εξομάλυνση στο «έμφραγμα» των κτηματολογικών γραφείων

Η διοίκηση του «Ελληνικού Κτηματολογίου» αναγνωρίζει τις καθυστερήσεις και τα προβλήματα που υφίστανται στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Και όπως αναφέρει ο πρόεδρος της εταιρείας κ. Δημήτρης Σταθάκης μιλώντας στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», τα στελέχη της παρακολουθούν συστηματικά το ζήτημα και με τις παρεμβάσεις που έχουν δρομολογηθεί το πρόβλημα φέτος θα βελτιωθεί και το 2024 θα επαλειφθεί.

Πολύμηνες καθυστερήσεις

Με βάση τα αναλυτικά στοιχεία του Κτηματολογίου, τον μήνα Ιανουάριο στα νέα γραφεία της χώρας εισήλθαν συνολικά περίπου 15.000 πράξεις (μεταβιβάσεις ακινήτων, μεταγραφές υποθήκης κλπ.) προς καταχώρηση.

Κτηματολόγιο: Μπλακάουτ σε μεταβιβάσεις και αγοραπωλησίες ακινήτων

Σήμερα, ο μέσος χρόνος καταχώρησης είναι περίπου τέσσερις μήνες. Ειδικότερα, το 75% των πράξεων διεκπεραιώνεται εντός έξι μηνών ενώ ένα 5% του συνόλου των πράξεων (συνήθως ειδικές περιπτώσεις) βρίσκεται σε αναμονή πάνω από έτος. Όσο για τις επιδόσεις των νέων κτηματολογικών γραφείων, ορισμένα έχουν σημαντικά καλύτερους χρόνους σε σχέση με τον μέσο όρο.

Για παράδειγμα, στην Καλλιθέα και τη Νέα Ιωνία ο μέσος χρόνος καταχώρησης δεν ξεπερνά τον ένα μήνα, στο Περιστέρι απαιτείται ενάμισης μήνας και στην Ηλιούπολη 2,5 μήνες.

Η στελέχωση

«Είναι σαφές ότι ο μέσος χρόνος καταχώρησης στα νέα γραφεία πρέπει να βελτιωθεί περισσότερο. Ένας αποδεκτός στόχος και με βάση τη διεθνή εμπειρία είναι ο ένας μήνας. Η βελτίωση είναι εφικτή γιατί το Ελληνικό Κτηματολόγιο έχει πολύ μεγάλη δυνατότητα παρέμβασης στα νέα γραφεία, στα πλαίσια πάντα των δυνατοτήτων του δημοσίου τομέα», σημειώνει ο κ. Σταθάκης.

Και προσθέτει: «Η παρέμβαση συνίσταται σε στελέχωση, ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, και καλύτερες υποδομές. Το μόνιμο προσωπικό του Ελληνικού Κτηματολογίου συνεχώς αυξάνεται. Το 2019 ήταν 350, σήμερα είναι 810, εντός του 2023 θα ανέλθει σε 888 και το 2024 θα ανέλθει σε 1.144 άτομα. Αυτά είναι δρομολογημένα με τις 78 θέσεις μέσω ΑΣΕΠ που είναι υπό διορισμό σήμερα και με τις επόμενες 256 θέσεις μέσω ΑΣΕΠ που έχουν ήδη εγκριθεί».

Η μετάβαση

Το διάστημα αυτό πραγματοποιείται μετάβαση από το παλιό σύστημα των υποθηκοφυλακείων στο νέο σύστημα των οριστικών κτηματολογικών γραφείων. Τα υποθηκοφυλακεία ξεκίνησαν να συστήνονται το 1856 και το 2018 έφτασαν να είναι 392 σε όλη την Ελλάδα. «Το κτηματολόγιο δεν θα μπορούσε ποτέ να προκύψει από απλή ψηφιοποίηση του αρχείου των υποθηκοφυλακείων για πολλούς λόγους», σημειώνει ο πρόεδρος του Κτηματολογίου.

Και εξηγεί: «Πρώτον, πολλά δικαιώματα δεν περιλαμβάνονται καν στα υποθηκοφυλακεία. Δεν περιλαμβάνονται δημόσιες εκτάσεις, χρησικτησίες και ακίνητα για τα οποία δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς. Οι ελλείψεις αυτές σε πλήθος και σε έκταση είναι πάρα πολύ σημαντικές. Δεύτερος πολύ βασικός λόγος είναι ότι στα υποθηκοφυλακεία δεν ήταν υποχρεωτικός ο χωρικός εντοπισμός των δικαιωμάτων. Και όταν υπήρχε εντοπισμός ποτέ δεν γινόταν αντιπαραβολή με το τι δήλωναν οι όμοροι ιδιοκτήτες. Διαιωνίζονται δηλαδή οι ιδιοκτησιακές διαφορές αντί να επιλύονται με οριστικό τρόπο όπως στο κτηματολόγιο».

Καταργούνται τα υποθηκοφυλακεία

Με τη μετάβαση τα υποθηκοφυλακεία καταργούνται και ταυτόχρονα ανοίγουν οριστικά κτηματολογικά γραφεία και υποκαταστήματά τους. Τα μισά περίπου ιδιοκτησιακά δικαιώματα της χώρας ήδη δεν βρίσκονται πια στα υποθηκοφυλακεία. Αλλά επειδή δεν έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση ακόμα συνυπάρχει το παλιό σύστημα των υποθηκοφυλακείων με το νέο σύστημα των οριστικών γραφείων. Έτσι οι συναλλαγές γίνονται σε δυο συστήματα που λειτουργούν παράλληλα. Στην Αττική για παράδειγμα υπάρχουν σήμερα συνολικά οκτώ νέα γραφεία σε Πειραιά, Περιστέρι, Ηλιούπολη, Κορωπί, Μαραθώνα, Χαλάνδρι, Νέα Ιωνία και Καλλιθέα.

«Τα νέα γραφεία δεν είναι απλά πιο σύγχρονα υποθηκοφυλακεία. Είναι οργανωμένες διευθύνσεις που υπάγονται απευθείας στον Γενικό Διευθυντή του Ελληνικού Κτηματολογίου και καλύπτουν, κατά μέσο όρο, τετραπλάσιες επικράτειες. Το προσωπικό τους είναι δημόσιοι υπάλληλοι με άμεσο προϊστάμενο», υπογραμμίζει ο κ. Σταθάκης.

Στις περιοχές που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση, και καταγράφονται μεγαλύτερες αναμονές, πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία και να περάσουν και αυτές στη νέα δομή ώστε το Ελληνικό Κτηματολόγιο να μπορεί να παρέμβει και να βελτιώσει τη λειτουργία τους. «Αυτός είναι και ο προγραμματισμός για το επόμενο διάστημα», όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Κτηματολογίου.

Από οικονομικής πλευράς, έχει ήδη φανεί πως η λειτουργία του Κτηματολογίου είναι απολύτως βιώσιμη. Παρόλο που η μετάβαση βρίσκεται στη μέση του …δρόμου, το 2022 το Ελληνικό Κτηματολόγιο είχε έσοδα από τη λειτουργία του περίπου 100 εκατ. ευρώ. Με την πλήρη μετάβαση τα έσοδα εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ, τα οποία αρκούν για να καλύψουν πλήρως τα έξοδά του.