Στη χρηματοοικονομική θεωρία όσο μεγαλύτερο ρίσκο αναλαμβάνεται, τόσο υψηλότερο είναι το δυνητικό όφελος, αλλά και οι πιθανές ζημιές εάν το στοίχημα που παίζεται κάθε φορά δεν κερδηθεί. Στην Ελλάδα ωστόσο, από το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης το 2010 έως και σήμερα ο κανόνας αυτός δεν επαληθεύεται πάντοτε, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τις τράπεζες.
Σε πλήθος περιπτώσεων, δανειολήπτες και καταθέτες που εκτέθηκαν σε κινδύνους, εν τέλει είτε επιβραβεύτηκαν για την επιλογή τους ή το σύστημα ήλθε να τους εξαλείψει.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες ξεπέρασαν την κρίση, λέει η Deutsche Bank
Ακολουθούν ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Καταθέσεις
Στο α΄εξάμηνο του 2015 η χώρα κινδύνευσε με έξοδο από την ευρωζώνη, λόγω της σύγκρουσης της τότε κυβέρνησης με τους δανειστές. Μέσα σε έξι μήνες διέρρευσαν καταθέσεις 40 δισ. ευρώ, περίπου το 25% της εγχώριας καταθετικής βάσης, ως αποτέλεσμα του κλονισμού της εμπιστοσύνης των αποταμιευτών.
Οσοι επέλεξαν όμως να αναλάβουν το ρίσκο διατήρησης των χρημάτων τους στις ελληνικές τράπεζες βγήκαν κερδισμένοι. Κι αυτό διότι εξασφάλισαν εκείνη την περίοδο μέσω των λογαριασμών προθεσμίας επιτόκια της τάξης του 5%-6% που αναγκάστηκαν να προσφέρουν οι τράπεζες προς ανακοπή του κύματος των εκροών. Εν τέλει δε, με την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση στον κλάδο, με χρήση και κρατικών κεφαλαίων, οι καταθέσεις προστατεύτηκαν πλήρως.
Δάνεια
Η συντριπτική πλειονότητα όσων έλαβαν στεγαστικό δάνειο στα χρόνια υπερανάπτυξης της εγχώριας αγοράς μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ, επέλεξαν προγράμματα κυμαινόμενου επιτοκίου, καθώς ήταν χαμηλότερα από τα σταθερά. Ανέλαβαν ωστόσο το ρίσκο επιβάρυνσης των δόσεών τους στο σενάριο αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.
Ήλθε όμως η χρηματοπιστωτική κρίση και στη συνέχεια η δημοσιονομική στις αδύναμες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, οδηγώντας την κεντρική τράπεζα σε σημαντικές περικοπές στους παρεμβατικούς της δείκτες. Το βασικό επιτόκιο του ευρώ από το 4,25% το καλοκαίρι του 2008 μειώθηκε στο 1% τον Μάιο του 2009, στο 0,25% το 2014, στο 0,05% το 2015 και από τον Μάρτιο του 2016 έως και τον περασμένο Ιούλιο βρισκόταν στο 0%. Δηλαδή επί σχεδόν μία δεκαετία όσοι αποπλήρωναν δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου απολάμβαναν εξαιρετικά χαμηλές δόσεις.
Πλαφόν στα επιτόκια
Οι δανειολήπτες της κατηγορίας βρέθηκαν από το περασμένο καλοκαίρι αντιμέτωποι με το κόστος της επιλογής τους, λόγω της ανόδου των ευρω-επιτοκίων για την αντιμετώπιση αυτή τη φορά της πληθωριστικής κρίσης. Ωστόσο, οι τράπεζες παρεμβαίνουν και σε αυτό το μέτωπο: Πρώτον, επιδοτούν το 50% της σχετικής επιβάρυνσης στα ευάλωτα νοικοκυριά και δεύτερον θέτουν από τον ερχόμενο μήνα πλαφόν στο ύψος των επιτοκίων με τα οποία είναι συνδεδεμένες όλες οι ενήμερες χορηγήσεις της κατηγορίας. Με τον τρόπο αυτόν εξαλείφουν το ρίσκο που ανέλαβαν όσοι επωφελούνταν μέχρι πρότινος από τη χαλαρή ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Αναδιαρθρώσεις οφειλών
Κερδισμένοι εκ του αποτελέσματος βγήκαν και όσοι δανείστηκαν πέραν των δυνατοτήτων τους κυρίως κατά τη δεκαετία του 2000. Κάνοντας χρήση αρχικώς των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Κατσέλη και των εργαλείων αναδιάρθρωσης χρεών που ενεργοποιήθηκαν στη συνέχεια, χιλιάδες δανειολήπτες πέτυχαν σημαντικού ύψους κουρέματα ή επωφελήθηκαν από την πολυετή οριζόντια προστασία έναντι των πλειστηριασμών.
Οσοι δε ρύθμισαν το δάνειό τους εξασφάλισαν, πέραν της πιθανής διαγραφής μέρους της οφειλής τους, καλύτερους όρους αποπληρωμής σε σύγκριση με τους ενήμερους οφειλέτες. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία συστημικού ομίλου, το μέσο περιθώριο στα εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκε στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 σε 2,86%, ενώ στα κόκκινα ανοίγματα δεν ξεπερνούσε το 1,55%. Δηλαδή εκείνοι που δεν ήταν συνεπείς εξασφάλισαν κόστος δανεισμού σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με τους πράσινους δανειολήπτες.
Latest News
Το πωλητήριο στη Μινέρβα, τα σενάρια και οι 10 μνηστήρες
«Κλείδωσε» η πώληση της υπεραιωνόβιας εταιρείας - Το χρονοδιάγραμμα
Οι χρυσές μπίζνες Σκλαβενίτη και Μασούτη με τα ακίνητα – Οι ομοιότητες με Tesco και Aldi
Οι λιανέμποροι γίνονται… βασιλιάδες των ακινήτων – Οι περιπτώσεις των Σκλαβενίτη και Μασούτη και το case study του Γαλαξία
Η Καρέλιας ανοίγει ξανά τα σεντούκια της – Διανέμει μέρισμα 12,4 ευρώ
Η καπνοβιομηχανία κατέγραψε ισχυρές επιδόσεις το 2023 με πωλήσεις άνω του 1,3 δισ. – Καταλύτης οι εξαγωγές
Πώς η επενδυτική βαθμίδα βοήθησε τα ελληνικά ομόλογα και τις μετοχές
Στο τέλος Μαρτίου 2024 η μέση απόδοση των 10ετών ελληνικών ομολόγων είχε υποχωρήσει στο 3,40% ενώ το φθινόπωρο του 2022 ξεπερνούσε το 5%
Mε εφαρμογή «πράσινων» κριτηρίων οι δανειοδοτήσεις από τις τράπεζες
Εκτός από την οικονομική βιωσιμότητα στην χρηματοδότηση ενός επιχειρηματικού σχεδίου δίνεται μεγάλη σημασία και στην ενσωμάτωση Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών κριτηρίων
Πρόταση του ΔΣ της Trastor για τη διανομή μερίσματος €0,02/μετοχή
Η ημερομηνία αποκοπής του δικαιώματος συμμετοχής στο μέρισμα θα γίνει γνωστή μετά τη ΓΣ των Μετόχων της 17ης Μαϊου
Στα 2,045 εκατ. ευρώ τα καθαρά κέρδη της Unibios το 2023
Ο όμιλος ανακοίνωσε τα οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2023
Epsilon Net: Η ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας για τη Δημόσια Πρόταση
Η Εθνική Τράπεζα και ο Γιάννης Μίχος ελέγχουν το 62,92% της Epsilon Net
ΑKRITAS: Mείωση 6,5% στον κύκλο εργασιών το 2023
Η χρήση του 2023 χαρακτηρίζεται από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης του τραπεζικού δανεισμού
Τροποποίηση όρων ομολογιακού δανείου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Στην επαναληπτική Συνέλευση παρέστησαν, Ομολογιούχοι δανειστές που εκπροσωπούσαν συνολικά 183.438 ομολογίες, επί συνόλου 500.000 ομολογιών, ήτοι ποσοστό 36,70% του συνολικού ανεξόφλητου υπολοίπου του ΚΟΔ 2020